Μαθήματα υψηλής πολιτικής
Σάββας Καλεντερίδης
(Πηγή : http://www.pontos-news.gr)
Τη δεκαετία του 1990, σε «φιλική» συζήτηση που είχα με παράγοντα του τουρκικού κράτους ο οποίος το 1974 υπηρετούσε σε νευραλγική θέση στο τουρκικό ΓΕΕΘΑ ως αξιωματικός, αναφερόμενος στην εισβολή στην Κύπρο, εκτός των άλλων, μου είπε τα εξής: Τότε, λίγο μετά την εισβολή και τον Αττίλα 2, όσο το αίμα των Ελλήνων ήταν ακόμα ζεστό στην ιερή γη της Κύπρου, επισκέφθηκε το τουρκικό ΓΕΕΘΑ ο ακόλουθος Άμυνας της Σοβιετικής Ένωσης, που υπηρετούσε στη σοβιετική πρεσβεία στην Άγκυρα, και του εξέφρασε την απογοήτευσή του για την πορεία των εξελίξεων. Συγκεκριμένα του είπε ότι ήταν απογοητευμένος που δεν είχε ξεσπάσει ένας ελληνοτουρκικός πόλεμος εξαιτίας της εισβολής. Η Σοβιετική Ένωση γνώριζε τα πάντα για την εισβολή και για το ρόλο των ΗΠΑ, και μπορούσε να την αποτρέψει. Δεν το έπραξε όμως, γιατί περίμενε ότι η εισβολή θα προκαλέσει έναν ελληνοτουρκικό πόλεμο, εξαιτίας του οποίου θα κατέρρεε η ΝΑ Πτέρυγα του ΝΑΤΟ.
Σε κάθε περίπτωση, η πληροφορία αυτή ήταν σοβαρή και λογικοφανής. Η Σοβιετική Ένωση είχε ως στρατηγικό στόχο την αποδυνάμωση ακόμα και την κατάρρευση της ΝΑ Πτέρυγας του ΝΑΤΟ, κεντρικοί πυλώνες της οποίας τότε ήσαν Ελλάδα και Τουρκία.
Τα χρόνια πέρασαν και τελικά αυτό που κατέρρευσε δεν ήταν η ΝΑ Πτέρυγα του ΝΑΤΟ, αλλά η Σοβιετική Ένωση και το Σύμφωνο της Βαρσοβίας, μετά τη διάλυση του οποίου δύο χώρες του Ανατολικού Συνασπισμού έγιναν μέλη του ΝΑΤΟ και κατέστησαν πιο σταθερή τη ΝΑ Πτέρυγα της Ατλαντικής Συμμαχίας.
Βρισκόμαστε στο Φθινόπωρο του 2015 και στη Συρία διεξάγεται ένας θερμός πόλεμος, στον οποίο από τις 30 Σεπτεμβρίου συμμετέχει η Ρωσία με μαχητικά αεροσκάφη, τα οποία βομβαρδίζουν στόχους Τουρκομάνων που υποστηρίζονται ανοικτά από την Τουρκία, η οποία τότε, παρά τα προβλήματα που εμφανίστηκαν με την υποστήριξη που παρείχαν οι ΗΠΑ στους Κούρδους, ανήκε στο ίδιο στρατόπεδο με τις ΗΠΑ, Σαουδική Αραβία, Κατάρ, Ισραήλ κ.ά.
Οι αεροπορικοί βομβαρδισμοί των Ρώσων ανατρέπουν τα επιχειρησιακά δεδομένα στα μέτωπα της περιοχής Ιντλίμπ, που εποφθαλμιά ο Ερντογάν επειδή ανήκει στα «ιερά εδάφη του Εθνικού Όρκου», κι αυτό προκαλεί στην κυριολεξία μεγάλο πονοκέφαλο, μέχρι και πανικό στην Άγκυρα. Μετά το πλήγμα στα νότια σύνορά της, όπου οι Κούρδοι, μετά την απελευθέρωση της πόλης Κομπάνι, έχουν καταλάβει τεράστιες εκτάσεις και έχουν δημιουργήσει τρία κρατίδια-καντόνια, τώρα ήλθε και η ανατροπή στο Ιντλίμπ.
Για να σταματήσει ο κατήφορος και να παγώσει η αεροπορική εμπλοκή της Ρωσίας στα μέτωπα της Συρίας, ο ίδιος ο Ερντογάν ζήτησε την κατάρριψη ενός ρωσικού αεροσκάφους, υπολογίζοντας ότι η Ρωσία θα ανταποδώσει με κατάρριψη ενός τουρκικού, γεγονός που θα αναγκάσει το ΝΑΤΟ να επέμβει, με βάση το Άρθρο 5.
Έχουν πει πολλά για τη Σοβιετική Ένωση και τη Ρωσία, τα περισσότερα κακά. Αρκετά από αυτά ήταν μέρος της προπαγάνδας του Ψυχρού Πολέμου.
Όμως θα πρέπει να ομολογήσουμε ότι η Σοβιετική Ένωση είχε αναπτύξει σχολή υψηλής πολιτικής και ανεπτυγμένης γεωπολιτικής σκέψης. Επίσης είχε αναπτύξει δυνατή διπλωματία, με κύριο χαρακτηριστικό την ψυχραιμία και τη μεθοδικότητα στη διαχείριση κρίσεων.
Κληρονόμοι αυτής της σχολής οι Ρώσοι, δεν έπεσαν στην παγίδα όταν τους ενημέρωσε το αεροπορικό στρατηγείο που είχαν εγκαταστήσει στη Λαττάκεια ότι ένα τουρκικό F-16 είχε καταρρίψει ένα ρωσικό SU24 στον συριακό εναέριο χώρο, το πρωί της 24ης Νοεμβρίου 2015 και ώρα 09:24!
Αντί να αντιδράσουν όπως περίμενε ο Ερντογάν –και ίσως κάποιοι άλλοι που του «σφύριξαν» το σχέδιο–, έδειξαν απίστευτη ψυχραιμία· ακόμα και όταν Τούρκοι παραστρατιωτικοί δολοφονούσαν και βεβήλωναν το πτώμα του Ρώσου πιλότου on camera, έκαναν το δικό τους αντισχέδιο!
Εφάρμοσαν μια σειρά από σκληρά οικονομικά μέτρα (απαγόρευση τουριστικών πτήσεων, απαγόρευση εισαγωγών από Τουρκία, ακύρωση συμφωνιών για έργα που είχαν δοθεί σε τουρκικές κατασκευαστικές εταιρείες, και άλλα). Το κερασάκι στην τούρτα των αντιποίνων ήταν η ενίσχυση των Κούρδων της Συρίας, και όταν λέμε ενίσχυση, μπορεί να βάλει ο αναγνώστης στο νου του ό,τι θέλει, και τα εγκαίνια του Γραφείου Αντιπροσώπευσης των Κούρδων του Κόμματος Δημοκρατικής Ενότητας (PYD), που αποτελούν αγκάθι χωμένο βαθιά στο πληγωμένο πόδι της Τουρκίας.
Έτσι έστησε λοιπόν Ρωσία τη δική της παγίδα στην Τουρκία, αποσκοπώντας σε τεράστιας σημασίας γεωπολιτικά οφέλη, τα οποία θα δούμε στο άρθρο μας της Κυριακής.