(ψευτο)Δίλημμα: ή «κούρεμα» ή νέες εγγυήσεις!
Της Ζέζας Ζήκου
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr)
Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε επανήλθε χθες και (μας) έθεσε το εξής δίλημμα: ή «κούρεμα» ή νέες εγγυήσεις! «Mπορούμε να δώσουμε εγγυήσεις στην Ελλάδα μόνο αν πιστεύουμε ότι το χρέος θα αποπληρωθεί», δήλωσε.
Και διευκρίνισε: «Αν γίνει “κούρεμα”, όμως, δεν θα μπορούμε να δώσουμε νέες εγγυήσεις στην Ελλάδα»! Ξανά και ξανά, λοιπόν, και πριν από τη σύνοδο του Eurogroup την ερχόμενη Δευτέρα, επαναλαμβάνει την αντίθεσή του στο «κούρεμα» των δανείων του επίσημου τομέα (OSI) στο ελληνικό χρέος.
Συγκεκριμένα, ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας δήλωσε τα εξής: «Αν αποφασίσουμε να προχωρήσουμε σε “κούρεμα” για την Ελλάδα, δεν θα μπορούμε να δώσουμε νέες εγγυήσεις για την Ελλάδα, το οποίο είναι λογικό, καθώς σύμφωνα με τους κανόνες της Ε.Ε. μπορούμε να δώσουμε εγγυήσεις μόνον εφόσον πιστεύουμε ότι το χρέος θα αποπληρωθεί, οπότε δεν μπορούμε να κάνουμε και τα δύο»!
Ομως, θα πρέπει να επισημανθεί ότι μόνο με τη μείωση του κόστους δανεισμού στα παλαιά και τα νέα δάνεια του επίσημου τομέα θα δοθεί μια ανάσα στην Ελλάδα. Απλώς, να θυμίσω ότι από τον περασμένο Φεβρουάριο το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο επιμένει «με όλο και πιο στεντόρεια φωνή» ότι το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους μόνο κατά το μερίδιο που αναλογεί στους ιδιώτες (ομολογιούχοι, τράπεζες και επενδυτικά ταμεία) δεν αρκεί για να καταστήσει βιώσιμο το ελληνικό χρέος. Το ΔΝΤ επιμένει όλο και περισσότερο στη συμμετοχή του θεσμικού τομέα στην αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους: το OSI (official sector involment)».
Το ζήτημα της απομείωσης χρέους που διακρατούν κράτη «γίνεται όλο και πιο περίπλοκο. Η πολιτική δυναμική είναι αντίθετη στην οικονομική δυναμική», είπε η μία από τις πηγές. Η οικονομική επιχειρηματολογία είναι σαφής –οφείλουμε να αναδιατάξουμε το ελληνικό χρέος για να γίνει βιώσιμο–, αλλά δεν υφίσταται ουδεμία πολιτική προθυμία γι’ αυτό. Νομομαθείς οι οποίοι έχουν μελετήσει προηγούμενες υποθέσεις αναδιάρθρωσης δημόσιου χρέους, αλλά και την Ελλάδα, θεωρούν πως μια πτώχευση ή αναδιάρθρωση χρέους αποτελεί δραματική οικονομική και κοινωνική εξέλιξη για τη χώρα και οδηγεί πολύ κόσμο στη φτώχεια. Μόνο επενδυτικές και νομικές εταιρείες προσβλέπουν σε κέρδη, αγνοώντας τις συνέπειες.
Η κρίσιμη διαφορά μεταξύ της Ελλάδας και της χρεοκοπίας χωρών της Λατινικής Αμερικής έγκειται στο ότι, διασώζοντας την Αθήνα, οι επίσημοι πιστωτές έχουν αναλάβει χρέος το οποίο σε άλλη περίπτωση θα βάρυνε αποκλειστικώς τους ιδιώτες. Αυτό περιπλέκει τους υπολογισμούς και μεγαλώνει τον αριθμό των παικτών που θα πληγούν σε μια αναδιάρθρωση. Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν προνομιακό καθεστώς στο πλαίσιο του ταμείου διαχείρισης μελλοντικών κρίσεων. Ομως, με την Ελλάδα η συμφωνία δανεισμού έγινε σε μια βάση pari passu, δηλαδή ισοτιμίας.
Από μια αυστηρά νομική πλευρά, η ΕΚΤ και οι κυβερνήσεις θα πρέπει να επωμιστούν ανάλογες ζημίες με τις τράπεζες, τα συνταξιοδοτικά ταμεία και άλλους φορείς του ιδιωτικού τομέα. Οι εν λόγω ζημίες θα είναι περιορισμένες λόγω του ότι η ΕΚΤ απέκτησε τα ομόλογα σε μειωμένες τιμές, αλλά εξακολουθούν να έχουν επικίνδυνες επιπτώσεις για την κεντρική τράπεζα και τον ρόλο της σε μελλοντικές κρίσεις. Με το να πληρώνει για τη σπάταλη συμπεριφορά μιας κυβέρνησης της Ευρωζώνης, η ΕΚΤ θα μπορούσε να κατηγορηθεί ότι παραβιάζει τις βασικές αρχές της υγιούς νομισματικής διαχείρισης.
Πάντως, όπως επισημαίνει η Wall Street Journal, αντικρουόμενα είναι τα μηνύματα που έδωσε σε Ευρωπαίους εταίρους, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ο κ. Σόιμπλε. Σύμφωνα με πηγές που επικαλείται η αμερικανική εφημερίδα, στη σύνοδο του Παρισιού εμφανίστηκε διατεθειμένος να δεχτεί «κούρεμα» τμήματος του ελληνικού χρέους, με τη προϋπόθεση η Αθήνα να τηρήσει το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα. Μέσα σε μία ημέρα, ωστόσο, ο κ. Σόιμπλε υπαναχώρησε από όσα είχε πει, και στο Eurogroup της Τρίτης, στις Βρυξέλλες, υποστήριξε τις γνωστές, άκαμπτες θέσεις της γερμανικής κυβέρνησης, για την οποία ένα «κούρεμα» του ελληνικού χρέους είναι κάτι παραπάνω από ανεπιθύμητο.
Συγκεκριμένα, στη σύνοδο που πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι τη Δευτέρα (μία ημέρα πριν από τη σύνοδο του Eurogroup στις Βρυξέλλες) και στην οποία μετείχαν οι υπουργοί Οικονομικών Γαλλίας, Ιταλίας, Ισπανίας, καθώς και αξιωματούχοι του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ο κ. Σόιμπλε, όπως υποστηρίζουν γνώστες του θέματος, αναφέρθηκε στο ενδεχόμενο να διαγράψουν οι χώρες της Ευρωζώνης μέρος των δανείων που έχουν χορηγήσει στην Ελλάδα. Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών ανέφερε μάλιστα ότι οποιαδήποτε διαγραφή του ελληνικού χρέους θα έπρεπε να είναι σταδιακή και θα ξεκινούσε μετά το 2015, με την προϋπόθεση ότι η Αθήνα θα είχε εκπληρώσει όλες τις δεσμεύσεις της.
