Ο καταστροφικός θυμός των Γερμανών
JACOB SOLL / INTERNATIONAL NEW YORK TIMES
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr/)
Επιτεύχθηκε μια συμφωνία που έχει πιθανότητες να κρατήσει την Ελλάδα στην Ευρωζώνη. Λίγοι είναι ικανοποιημένοι από το αποτέλεσμα. Εχουμε ακούσει πολλά για το πόσο ταπεινωμένοι νιώθουν οι Ελληνες.
Γνωρίζουμε, επίσης, ότι οι Γερμανοί είναι εκνευρισμένοι. Φημολογείται ότι ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ωρυόταν σε κάποια από τις πολύωρες διαπραγματεύσεις που προηγήθηκαν της συμφωνίας. Η Γαλλία και η Ιταλία έχουν παραχωρήσει τεράστια δάνεια στην Ελλάδα, αλλά καμία από τις δύο χώρες δεν έχει εκδηλώσει εχθρότητα απέναντι στην Ελλάδα. Γιατί είναι η Γερμανία τόσο θυμωμένη;
Ως ιστορικός, πήρα μια γεύση αυτής της εχθρότητας των Γερμανών απέναντι στην Ελλάδα σε συνέδριο στο Μόναχο, το οποίο πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα του Κέντρου Οικονομικών Μελετών και του Ινστιτούτου Ifo, επικεφαλής των οποίων είναι ο Χανς Βέρνερ Ζιν, οικονομολόγος και υπέρμαχος του σεναρίου Grexit. Στο συνέδριο συμμετείχαν οικονομολόγοι, δημοσιογράφοι, επενδυτές και κυβερνητικοί αξιωματούχοι από την Ελλάδα και τη Γερμανία. Διάφοροι παράγοντες εξέφρασαν τις απόψεις τους, όπως ο Μίτου Γκουλάτι, καθηγητής Νομικής στο Πανεπιστήμιο Nτιουκ, ο Ασόκα Μόντι, πρώην στέλεχος του ΔΝΤ και υπέρμαχος της ελάφρυνσης χρέους, καθώς και ειδήμονες σε λογιστικά θέματα που θεωρούν πως το συνολικό χρέος της Ελλάδας έχει πληθωριστεί σε σχέση με την πραγματική του αξία. Και ακούστηκαν, επίσης, οι απόψεις του κ. Ζιν.
Οταν έφθασε η στιγμή να μιλήσουν οι Γερμανοί οικονομολόγοι, επικράτησε μια εντελώς διαφορετική ατμόσφαιρα. Μετά την παρουσίαση επιστημονικών απόψεων και στοιχείων κατέληξαν σε ένα ηθικό δίδαγμα. Οι Γερμανοί είναι τα τίμια κορόιδα, και οι Ελληνες είναι διεφθαρμένοι, αναξιόπιστοι και ανίκανοι. Ο Κλέμενς Φούεστ του Κέντρου Ευρωπαϊκής Οικονομικής Ερευνας, πρώην σύμβουλος του κ. Σόιμπλε, τόνισε ότι οι Ελληνες έχουν αποτύχει στη διαχείριση του χρέους τους. Ηταν πεπεισμένος ότι θα έπρεπε να φύγουν από την Ευρωζώνη. Ο Χέντρικ Εντερλάιν, ευρωπαϊστής στο Ινστιτούτο Ζακ Ντελόρ, θεώρησε ότι η Ελλάδα πρέπει να μείνει εντός Ευρωζώνης, αλλά με περισσότερη λιτότητα και καλύτερη δημοσιονομική διαχείριση. Ο Ντανιέλ Γκρος, διευθυντής του Κέντρου Μελετών Ευρωπαϊκής Πολιτικής, υποστήριξε ότι τα προβλήματα της οικονομίας θα αντιμετωπισθούν μόνον με τη βελτίωση των εξαγωγών.
Oι κ. Εντερλάιν και Φούεστ χλεύαζαν όταν τόνισα πως η λογιστική κατάσταση της Ελλάδας δεν βελτιώθηκε καθόλου με την επιμονή των εταίρων για μέτρα αυστηρής λιτότητας και τη μη βιωσιμότητα του χρέους την τελευταία τριετία. Οταν ανέφερα ότι πολλοί θεωρούσαν αυτές τις πολιτικές λιτότητας ως μια νέα εκδοχή της Συνθήκης των Βερσαλλιών του 1919, που θα οδηγούσε σε μια νέα «χαοτική και αναξιόπιστη» κυβέρνηση στην Ελλάδα, εξέφρασαν αγανάκτηση που συγκρίνονταν με Ναζί και τρομοκράτες. Δεν συγκινήθηκαν καθόλου όταν τόνισα πως, ανεξάρτητα από την κακή διαχείριση των Ελλήνων, οι απαιτήσεις των Γερμανών και το χάος από ένα πιθανό Grexit αυξάνουν τον κίνδυνο του πολιτικού λαϊκισμού, των ταραχών και της κοινωνικής μιζέριας. Απάντησαν ότι οι δανειολήπτες που αθετούν τις υποχρεώσεις τους θα πρέπει να υποστούν το πλήγμα, ασχέτως της σκληρότητας και της αδικίας των όρων αποπληρωμής των δανείων. Μια χώρα σαν την Ελλάδα, όπου οι πολίτες δεν πληρώνουν φόρους, δεν αξίζει τη συμπάθεια των άλλων, όπως συμβαίνει με τη Λεττονία και τη Φινλανδία. Οταν τους ρώτησα εάν έχουν επισκεφθεί την Ελλάδα για να αξιολογήσουν τη φτώχεια στη χώρα ή το μαζικό κλείσιμο των επιχειρήσεων, κουνούσαν απλώς το κεφάλι τους.
Στο τέλος του συνεδρίου, οι Γερμανοί μού εξήγησαν σε προσωπική συζήτηση πως οι Ελληνες λήστευαν τους Γερμανούς. Δεν ήθελαν να είναι πια θύματα. Συμφώνησα ότι τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης χρωστούν τόσα πολλά στη Γερμανία, που η οικονομία θα κινδύνευε με περισσότερες εθνικές χρεοκοπίες. Εάν οι Γερμανοί, ωστόσο, επιθυμούν να ηγηθούν της Ευρώπης δεν μπορούν να το πράξουν από τη θέση του θύματος.