Η μέρα που έληξε ο ποδοσφαιρικός πόλεμος!
Επιμέλεια: Δημοσθένης Γεωργακόπουλος
(Πηγή : http://www.gazzetta.gr)
Σαν σήμερα, πριν 46 χρόνια (18/7/1969), σταμάτησαν να ηχούν οι σειρήνες ενός πολέμου, που είχε ως αφορμή έναν ποδοσφαιρικό αγώνα. Ονδούρα και Ελ Σαλβαδόρ ήταν οι αντίπαλοι σε έναν «ποδοσφαιρικό πόλεμο» 100 ωρών και 6000 νεκρών.
Στην παγκόσμια ιστορία πόλεμοι ανάμεσα σε δύο ή και περισσότερες χώρες έχουν γίνει για κάθε πιθανό και... απίθανο λόγο. Μέχρι και η... Τροία κάηκε για τα μάτια της Ωραίας Ελένης. Έχει, όμως ποτέ ξεσπάσει πόλεμος, εξαιτίας ενός ποδοσφαιρικού αγώνα; Η απάντηση είναι ναι. Αν και δεν ήταν αυτή η αιτία για Ελ Σαλβαδόρ και Ονδούρα, εντούτοις μια ποδοσφαιρική αναμέτρηση στάθηκε αφορμή για να διακόψουν τις διπλωματικές τους σχέσεις οι δύο χώρες και να ξεσπάσουν σφοδρές συγκρούσεις ανάμεσά τους, που είχαν ως αποτέλεσμα χιλιάδες νεκρούς μέσα σε διάστημα μόλις 100 ωρών. Γι’ αυτό και ονομάστηκε «ποδοσφαιρικός πόλεμος».
Τα βαθύτερα αίτια του πολέμου
Ονδούρα και Ελ Σαλβαδόρ είχαν για πολλά χρόνια μεταξύ τους διαφορές. Το «αγκάθι» στη σχέση τους ήταν η μετανάστευση και οι εκτάσεις γης. Από τις αρχές του 20ου αιώνα χιλιάδες κάτοικοι του Ελ Σαλβαδόρ άρχισαν να μεταναστεύουν στη γειτονική χώρα, η οποία είχε πέντε φορές μεγαλύτερη έκταση και ταυτόχρονα ένα εκατομμύριο λιγότερο πληθυσμό. Τη δεκαετία του ’60, στην Ονδούρα έμεναν περίπου 300 χιλιάδες κάτοικοι του Ελ Σαλβαδόρ, οι οποίοι είχαν καταφέρει να αποκτήσουν το 20% των γεωργικών εκτάσεων.
Μπροστά σε αυτό το φαινόμενο, οι κάτοικοι της Ονδούρας έκριναν πως οι αντίστοιχοι από το Ελ Σαλβαδόρ έκλεβαν τη γη και τις δουλειές τους. Έτσι, οι γαιοκτήμονες της χώρας ίδρυσαν μια οργάνωση, που είχε ως σκοπό να αποτρέψει τους μετανάστες από την απόκτηση επιπλέον εκτάσεων. Η συγκεκριμένη οργάνωση κατάφερε να πιέσει τον πολιτικό κόσμο της χώρας, με αποτέλεσμα να ψηφιστεί νόμος που προέβλεπε την αναδιανομή της γης (που είχαν στην κατοχή τους οι άνθρωποι από το Ελ Σαλβαδόρ) στους ντόπιους.
Με έντονο το εθνικιστικό αίσθημα μέσα τους, οι κάτοικοι της Ονδούρας ξεκίνησαν βίαιες πράξεις, σε σημείο βασανισμών και εγκλημάτων εναντίον των μεταναστών. Κάποιοι από αυτούς έχασαν τη ζωή τους, κάποιοι άλλοι κατάφεραν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους. Το ποτήρι είχε ήδη γεμίσει ανάμεσα στα δύο κράτη, με τη σταγόνα που το ξεχείλισε να είναι οι μεταξύ τους αναμετρήσεις τον Ιούνιο του 1969 για τα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1970.
Το ποδόσφαιρο κλιμάκωσε το μίσος
Μετά τον πρώτο γύρο, Ονδούρα και Ελ Σαλβαδόρ προκρίθηκαν στην ημιτελική φάση της προκριματικής φάσης. Το σύστημα διεξαγωγής προέβλεπε διπλές αναμετρήσεις, με τη νικήτρια χώρα να περνά στην τελική φάση των προκριματικών. Στις 8 Ιουνίου του 1969, η Ονδούρα υποδέχθηκε το Ελ Σαλβαδόρ. Τα... παρατράγουδα, όμως, είχαν ξεκινήσει από την προηγούμενη μέρα, όταν ντόπιοι πετούσαν όλο το βράδυ πέτρες στο ξενοδοχείο, όπου διέμενε η αποστολή των φιλοξενούμενων.
Την επόμενη, η Ονδούρα νίκησε με 1-0, με το Ελ Σαλβαδόρ να βυθίζεται στη θλίψη και μια φίλαθλος να αυτοκτονεί, λόγω της ήττας. Ο επαναληπτικός είχε οριστεί για τις 15 Ιουνίου στο Σαν Σαλβαδόρ, με την κατάσταση εκεί να είναι περισσότερο φορτισμένη. Επίθεση στην αποστολή της Ονδούρας πριν το ματς, επίθεση και στους φιλάθλους της στην εξέδρα κατά τη διάρκεια του αγώνα. Τελικό αποτέλεσμα 3-0, όμως τότε δε μετρούσε η διαφορά των γκολ. Έτσι, οι δύο ομάδες είχαν από μια νίκη και έπρεπε να αναμετρηθούν και τρίτη φορά σε ουδέτερο γήπεδο.
Ο αγώνας μπαράζ ορίστηκε για τις 26 Ιουνίου στο Μέξικο Σίτι. Την ίδια ημέρα, η κυβέρνηση του Ελ Σαλβαδόρ δήλωσε ότι κόβει όλες τις διπλωματικές σχέσεις με την Ονδούρα, επικαλούμενη τα εγκλήματα των προηγούμενων χρόνων κατά των μεταναστών. Η κατάσταση πριν το ματς, ήδη, μύριζε μπαρούτι. Σε ένα συγκλονιστικό παιχνίδι, που κρίθηκε στην παράταση, το Ελ Σαλβαδόρ νίκησε με 3-2, πήρε την πρόκριση για την τελική φάση των προκριματικών και στη συνέχεια πήρε και το εισιτήριο για το Παγκόσμιο Κύπελλο. Ωστόσο, το φυτίλι ανάμεσα στις δύο χώρες είχε ανάψει για τα καλά και δεν έλεγε να σβήσει.
Ο πόλεμος των 100 ωρών
Την επόμενη του αγώνα, ξεκίνησαν οι πρώτες συγκρούσεις στα σύνορα των δύο κρατών, όμως ο πόλεμος κηρύχθηκε... επίσημα στις 14 Ιουλίου, όταν η πολεμική αεροπορία του Ελ Σαλβαδόρ έκανε επίθεση στα στρατιωτικά αεροδρόμια της Ονδούρας. Την ίδια ώρα, ξεκίνησαν και οι χερσαίες επιθέσεις, ενώ η αεροπορία της Ονδούρας απάντησε κι αυτή με τη σειρά της, βομβαρδίζοντας εγκαταστάσεις καυσίμων στο Ελ Σαλβαδόρ. Την επόμενη ημέρα, ο Οργανισμός Αμερικανικών Πολιτειών ζήτησε από το Ελ Σαλβαδόρ να αποσύρει τα στρατεύματά του από την Ονδούρα, όμως εισέπραξε αρνητική απάντηση. Η κυβέρνηση του Ελ Σαλβαδόρ απαίτησε αποζημιώσεις για όσους είχαν χάσει τη γη και τις περιουσίες τους τα προηγούμενα χρόνια, ώστε να σταματήσουν οι συγκρούσεις.
Τελικά, σαν σήμερα υπεγράφη εκεχειρία ανάμεσα στα δύο κράτη και ο πόλεμος έληξε. Ένας πόλεμος που χαρακτηρίστηκε ως «ποδοσφαιρικός πόλεμος» ή «πόλεμος των 100 ωρών», αφού τόση ήταν η χρονική του διάρκεια από τις 14 έως τις 18 Ιουλίου του 1969. Ένας πόλεμος, που άφησε πίσω του περίπου 6 χιλιάδες νεκρούς και πάνω από 15 χιλιάδες τραυματίες, ενώ ακόμη περισσότεροι έμειναν άστεγοι. Όσο για την πορεία του Ελ Σαλβαδόρ στο Μουντιάλ του 1970; Τρεις ήττες σε ισάριθμους αγώνες από Σοβιετική Ένωση, Μεξικό και Βέλγιο με 0-9 απολογισμό τερμάτων.
