Συμφωνία χωρίς νομική δέσμευση για Turkish Stream
ΧΡΥΣΑ ΛΙΑΓΓΟΥ
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr/)
Με ένα μνημόνιο συνεργασίας μη δεσμευτικού χαρακτήρα, το οποίο υπέγραψαν χθες στην Αγία Πετρούπολη ο υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας Παναγιώτης Λαφαζάνης και ο Ρώσος υπουργός Ενέργειας Αλεξάντρ Νόβακ, επισφραγίστηκε η στήριξη της Ελλάδας στη διέλευση του αγωγού Turkish Stream επί των εδαφών της.
Υπογράφηκε επίσης κοινή δήλωση, για τη δημιουργία κοινής ελληνορωσικής εταιρείας που θα κατασκευάσει και θα λειτουργήσει τον αγωγό, μεταξύ του κ. Λαφαζάνη και του προέδρου της Τράπεζας Ανάπτυξης και Διεθνών Οικονομικών Υποθέσεων (Vnesheconombank- VEB), Βλαντιμίρ Ντιμίτριεφ. Λίγο νωρίτερα, στο περιθώριο του διεθνούς οικονομικού φόρουμ που λαμβάνει χώρα στην Αγ. Πετρούπολη, ο ρωσικός κολοσσός Gazprom υπέγραψε μνημόνιο κατανόησης με τη γερμανική ΕΟΝ, την αυστριακή OMV και τον βρετανοολλανδικό όμιλο Shell για την κατασκευή αγωγού χωρητικότητας 55 δισ. κ.μ. αερίου, ο οποίος θα διατρέχει τη Βαλτική και θα διπλασιάσει τις ποσότητες του ρωσικού αερίου που ήδη μεταφέρονται μέσω του «γερμανικού» Nord Stream. Ο νέος αυτός αγωγός φαίνεται ότι θα αποτελέσει το βασικό όχημα μεταφοράς του ρωσικού αερίου προς την Ευρώπη μετά το 2019 που θα κλείσει η δίοδος της Ουκρανίας.
Ενα μέρος αυτών των ποσοτήτων ωστόσο θα πρέπει να φτάσει στην Ευρώπη μέσω ενός νοτίου άξονα και αυτό τον ρόλο εξυπηρετεί το σχέδιο του Turkish Stream. Η πολιτική αβεβαιότητα στην Τουρκία δεν επέτρεψε την αναμενόμενη -πριν από το φόρουμ- υπογραφή συμφωνίας για την κατασκευή του τουρκικού τμήματος του αγωγού, με αποτέλεσμα να μην καταστεί δυνατή χθες και η προσδοκώμενη υπογραφή μιας δεσμευτικής συμφωνίας με την Ελλάδα, για το ελληνικό τμήμα. Ετσι το μνημόνιο αντανακλά κυρίως πολιτικές προθέσεις, αφού «δεν αποτελεί σύμβαση ή οποιοδήποτε άλλο έγγραφο νομικά δεσμευτικό», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στο άρθρο 7.
Το μνημόνιο προβλέπει τη σύσταση κοινής Εταιρείας Ειδικού Σκοπού, με τη συμμετοχή ως στρατηγικών επενδυτών της ρωσικής τράπεζας VEBCapital και της Δημόσιας Επιχείρησης Ενεργειακών Επενδύσεων Α.Ε.-ΔΕΠΕΝΕ Α.Ε., μια νέας εταιρείας του ελληνικού Δημοσίου με μοναδικό μέτοχο το ελληνικό Δημόσιο και με σκοπό την προώθηση και συμμετοχή σε επενδύσεις αγωγών φυσικού αερίου και άλλα έργα υποδομών.
Η ρωσική πλευρά θα διευκολύνει την Εταιρεία Ειδικού Σκοπού για την απόκτηση της αναγκαίας χρηματοδότησης για την εκτέλεση και ολοκλήρωση του έργου. Ελλάδα και Ρωσία αναλαμβάνουν μέσω του μνημονίου δέσμευση διευκόλυνσης της Εταιρείας Ειδικού Σκοπού ώστε τα μέρη που θα υποδείξει η ρωσική πλευρά να δεσμεύσουν το 100% της χωρητικότητας του αγωγού για τις ποσότητες αερίου που θα διέρχονται μέσω της ελληνικής επικράτειας. Ο όρος αυτός στην παρ. 3 του άρθρου 2 του μνημονίου διασφαλίζει τον πλήρη έλεγχο της προέλευσης του αερίου που θα διέρχεται του ελληνικού αγωγού από τη Ρωσία, προδιαγράφοντας ουσιαστικά τη μη έγκρισή του από τις ευρωπαϊκές αρχές, αφού κάτι τέτοιο δεν συνάδει με τους ευρωπαϊκούς κανόνες περί ανταγωνισμού. Η φάση κατασκευής του έργου προβλέπεται να ξεκινήσει το 2016 και η έναρξη της λειτουργίας του το 2019, ενώ η χωρητικότητά του θα ανέρχεται σε 47 δισ. κ.μ. αερίου. Ανοιχτό μένει το θέμα της όδευσης του αγωγού, το οποίο θα καθοριστεί βάσει μελέτης σκοπιμότητας, προφανώς λόγω της άρνησης συμμετοχής στο έργο των Σκοπίων και της Σερβίας.
