Στον καιρό των Βαλκάνιων τσιγγάνων...
Στον δρόμο για τη Δ. Ευρώπη, χιλιάδες οικογένειες πέφτουν θύματα κυκλωμάτων όπου πρωτοστατούν άνθρωποι της φυλής τους.
Του Σταύρου Τζίμα
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr/)
Τα ανοιχτόχρωμα μάτια της «Μαρίας από τα Φάρσαλα» έγιναν γνωστά σε όλη την Ευρώπη φωτίζοντας μια χρόνια «γκρίζα» σχέση με τους Ρομά, που ακόμα και στα πιο ισχυρά κράτη πρόνοιας συνοψίζεται στο «κρύβουμε το ζήτημα κάτω από το χαλάκι».
Εκεί όμως χωρούν πολλά. Από τους τσιγγάνους με τις ταμπέλες «Πείναο» στην Ελλάδα, τους «πλειστηριασμούς» Ρομά νυφών στα Βαλκάνια, τους εργάτες βατόμουρων στη Σουηδία, τις «κατά παραγγελίαν εγκυμοσύνες», την πώληση παιδιού για μια τηλεόραση, τις αγοραπωλησίες βρεφών, ο καιρός των τσιγγάνων καλά κρατεί...
Τελευταίο παράδειγμα; Τα βάσανα της δεκαπεντάχρονης Ρομά μαθήτριας Λεονάρντα Ντιμπράνι που δεν τέλειωσαν με την απέλαση της ίδιας και της οικογένειάς της από τη Γαλλία στο Κόσοβο πριν από λίγες ημέρες. Στη Βόρεια Μιτρόβιτσα, όπου εγκαταστάθηκε η οικογένεια Ντιμπράνι, δέχθηκε επίθεση από αγνώστους που χτύπησαν και έστειλαν στο νοσοκομείο τη μητέρα της ενώ η ίδια και τα μικρότερα αδέρφια της υπέστησαν σοκ. Υστερα από αυτό η Λεονάρντα και η οικογένειά της έχουν έναν επιπλέον λόγο να θέλουν να επιστρέψουν στη Γαλλία.
Αλλωστε το Κόσοβο δεν ήταν ποτέ η πατρίδα της, ούτε και των γονέων της. Ο πατέρας Ρεσάτ είχε φύγει στην Ιταλία σε ηλικία οκτώ ετών με τους γονείς του και εκεί γνώρισε τη σύζυγό του Σεμαΐλι, εκεί γέννησαν τα έξι παιδιά τους πριν εγκατασταθούν στη Γαλλία.
Ο λόγος; Τον εξήγησε ο ίδιος: «Στη Γαλλία μπορείς να αποκτήσεις ταυτότητα και πλήρη δικαιώματα ύστερα από δέκα χρόνια. Μέχρι τότε παίρνεις και ένα σχετικά καλό επίδομα...» είπε, ενώ όταν ρωτήθηκε γιατί δήλωσε Αθίγγανος από το Κόσοβο απάντησε πως «είχα έτσι μεγαλύτερες πιθανότητες να μου δοθεί άσυλο». Προφανώς θεώρησε πως οι Γάλλοι θα έβλεπαν το αίτημά του με μεγαλύτερη συμπάθεια λόγω των διωγμών που υπέστησαν μετά τον πόλεμο οι Ρομά από τους Αλβανούς που τους θεώρησαν συνεργάτες των Σέρβων.
Το «δρόμο» του Ρεσάτ Ντιμπράνι ακολουθούν δεκάδες χιλιάδες οικογένειες τσιγγάνων από τα Βαλκάνια που μετά την κατάρρευση των κομμουνιστικών καθεστώτων, όπου όπως ομολογούν τώρα περνούσαν καλύτερα καθώς τουλάχιστον είχαν δουλειά, αναζητούν στη Δυτική Ευρώπη, μια καλύτερη ζωή.
«Ταξική βόμβα»
Για τις χώρες της Ε.Ε., όπως η Γερμανία, Γαλλία, Ολλανδία, Σουηδία, κ.ά. όπου καταφεύγουν οι πιο πολλοί, η μαζική εισροή και εγκατάσταση αποτελεί δυνάμει «ταξική βόμβα» που τροφοδοτεί φαινόμενα ξενοφοβίας και ρατσισμού. Οι Ρομά από Βουλγαρία, Ρουμανία, Σερβία, Κόσοβο, Αλβανία, FYROM, μεταναστεύουν με την προσδοκία μιας παράνομης εποχικής δουλειάς και μόνιμης εγκατάστασής τους εφόσον αποκτήσουν, με τη βοήθεια επιτήδειων που υπάρχουν παντού, τα απαραίτητα έγγραφα.
Αλλά και εάν δεν το πετύχουν, το κέρδος έως ότου απελαθούν δεν είναι μικρό καθώς το κοινωνικό κράτος των πλούσιων χωρών προβλέπει μέχρι να κριθεί το αίτημά τους για άσυλο -διαδικασία που μπορεί να πάρει και δύο χρόνια- υψηλά επιδόματα έως και 400 ευρώ μηνιαίως. Ακόμα και αν απορριφθεί η αίτησή τους, φεύγουν και μετά μια σύντομη επιστροφή στην πατρίδα, επιστρέφουν με την βοήθεια κυκλωμάτων και ξανά τα ίδια...
Το φαινόμενο έχει προσλάβει μαζικές διαστάσεις και ένας από τους λόγους για τους οποίους χώρες όπως η Βουλγαρία και η Ρουμανία παραμένουν εκτός Σένγκεν, είναι και η μετακίνηση Ρομά ενώ το θέμα τίθεται από τους Ευρωπαίους και στις διαπραγματεύσεις με τις υποψήφιες προς ένταξη χώρες, όπως Σερβία, ΠΓΔΜ, Αλβανία, κ.λπ. Οι τοπικές κοινωνίες διαμαρτύρονται ότι οι Ρομά κουβαλούν μαζί τους παραδόσεις ξένες και άκρως ενοχλητικές για τη δική τους καθημερινότητα και νοοτροπία, πιέζοντας τις αρχές να τους διώξουν. Η πόλη της Βιέννης π.χ. μια περίοδο είχε κατακλυστεί από τσιγγάνες Βουλγάρες, ανήλικες πορτοφολούδες, μητέρες που ζητιάνευαν με μωρά στην αγκαλιά και χρειάστηκε η συνεργασία των δύο κυβερνήσεων για να συλληφθούν και να επαναπροωθηθούν. Οι Σουηδοί οργάνωσαν πριν από λίγους μήνες αερογέφυρα προς τη Σόφια για να μεταφέρουν Ρομά οι οποίοι τα καλοκαίρια εργάζονταν στη συγκομιδή βατόμουρων αλλά τον χειμώνα λόγω ψύχους και ανεργίας «συνωστίζονταν» στη Στοκχόλμη όπου επιδίδονταν σε κλοπές, πορνεία και επαιτεία.
Η υπόθεση της μικρής Μαρίας στον καταυλισμό των Φαρσάλων άνοιξε ένα ακόμη «παράθυρο» για τις διωκτικές αρχές, στο σκοτεινό κόσμο των εγκληματικών δραστηριοτήτων που αναπτύσσονται στα Βαλκάνια με εμπορία και εκμετάλλευση ανθρώπων και στις οποίες φαίνεται ότι πρωτοστατούν αθίγγανοι. Οι έρευνες απλώνονται μέσω της Ιντερπόλ σε πολλές χώρες.
Η Ελλάδα αποτελεί δημοφιλή και εύκολο προορισμό, όχι μόνο για εργασία αλλά και παράνομες δραστηριότητες. Η Θεσσαλονίκη και άλλες πόλεις της Βόρειας Ελλάδας κατακλύζονται από Ρομά επαίτες, κυρίως από τη Βουλγαρία. Τους βλέπουμε σε κεντρικούς δρόμους να κρατούν ένα χαρτόνι που γράφει ανορθόγραφα «Πείναο», δηλαδή πεινάω. Γυναίκες με μικρά παιδάκια η πλειονότητα.
Στις αρχές του χρόνου ένα δωδεκάχρονο κορίτσι από τη Βουλγαρία, «παιδί των φαναριών» βρήκε τραγικό θάνατο κάτω από τις ρόδες ενός λεωφορείου στη Θεσσαλονίκη. Το άψυχο κορμί έμεινε μέρες στο νεκροτομείο γιατί δεν το παραλάμβανε κανείς. Οι έρευνες των αρχών έδειξαν ότι το πραγματικό της όνομα δεν ήταν Στέφκα, αλλά Μαργαρίτα Ν. και το διαβατήριό της ήταν πλαστό. Το είχε εξασφαλίσει ο παππούς της στη Βουλγαρία, «αγοράζοντας» το όνομα Στέφκα από άλλη οικογένεια για να στείλει την εγγονή να ζητιανέψει στην Ελλάδα. Την είχε «νοικιάσει» σε κάποιο από τα κυκλώματα που εισάγουν επαίτες.
«Παζάρια» κοριτσιών
Από τις ομολογίες συλληφθέντων προκύπτει ότι με μικρά λεωφορεία συμμορίες μεταφέρουν γυναίκες Ρομά από Βουλγαρία, Αλβανία και Ρουμανία για να ζητιανεύουν ή να κλέβουν πορτοφόλια, ενώ τα ανήλικα παιδιά τα εγκαθιστούν στα φανάρια. Στη νοτιοανατολική Βουλγαρία, μάλιστα, με επίκεντρο την πόλη Δημιτρόφγκραντ, γίνονται και «παζάρια» μικρών κοριτσιών όπου κυριολεκτικά πωλούνται 12χρονες και 13χρονες για σύζυγοι. Εάν μάλιστα η κοπέλα είναι εκπαιδευμένη να δουλεύει «τα δύο δάχτυλα», να κλέβει πορτοφόλια δηλαδή, τότε η τιμή της εκτινάσσεται αφού θα φέρνει και εισόδημα στην οικογένεια...
Ενα μοιρολόι στην Αλβανία αναφέρεται στα «χαμένα παιδιά» και βγήκε μέσα από τη λαϊκή μούσα όταν τις τελευταίες ημέρες της διακυβέρνησης Ραμίζ Αλία ένας τολμηρός δημοσιογράφος, ο Αναστάς Κόντο, προέβη σε συγκλονιστικές και ριψοκίνδυνες αποκαλύψεις περί εμπορίας δεκάδων βρεφών από ορφανοτροφεία προκαλώντας σοκ στην αλβανική κοινωνία. Ο ίδιος φυλακίστηκε. Χρόνια μετά, το 2006, μια δημοσιογράφος τηλεοπτικού σταθμού εγκαταστάθηκε μεταμφιεσμένη σε τσιγγάνα σε καταυλισμό Ρομά στο Ελβασάν, όπου υπήρχαν πληροφορίες ότι γίνονταν αγοραπωλησίες βρεφών. Σύντομα κατάφερε να «μεσολαβήσει» για την πώληση ενός παιδιού στα Ιωάννινα έναντι 5.000 ευρώ όμως στην όχθη της Παμβώτιδας αποκαλύφθηκε ότι η υποψήφια «μητέρα» ήταν αστυνομικός που είχε ειδοποιηθεί από τη δημοσιογράφο για την αγοραπωλησία. Σε άλλη ανατριχιαστική περίπτωση, σε καταυλισμό αθίγγανων έξω από το Δυρράχιο, ένα ζευγάρι επιχείρησε να πουλήσει το παιδί του σε ανδρόγυνο Ιταλών για μια έγχρωμη τηλεόραση... Και είναι πολλές οι περιπτώσεις γυναικών από τη Βουλγαρία ή την Αλβανία που μένουν έγκυες «κατά παραγγελία» και στη συνέχεια γεννούν στην Ελλάδα ή την Ιταλία και μέσω κυκλωμάτων δίνουν, έναντι αμοιβής, για υιοθεσία τα παιδιά τους.
