Ανεβαίνει η ένταση ανάμεσα σε Aλβανούς και Σλαβομακεδόνες
Του Σταύρου Tζίμα
(Πηγή : http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_world_2_18/03/2012_476306)
Η αρχή έγινε στα τέλη του περασμένου χρόνου στα γήπεδα της Σερβίας, όπου διεξήχθη το πανευρωπαϊκό πρωτάθλημα χάντμπολ, στο οποίο η εθνική ομάδα της FYROM τα πήγε καλά.
Στις κερκίδες, ομάδες φανατικών νεαρών Σλαβομακεδόνων που είχαν ταξιδέψει, με κρατικά χρήματα οι περισσότεροι, για να ενισχύσουν την ομάδα διακατεχόμενοι από πατριωτική έξαρση, κραύγαζαν συνθήματα κατά των Αλβανών της χώρας τους.
Μετά, ήρθαν τα γεγονότα στο Καρναβάλι της πόλης Δέφτσανι, τις Απόκριες, όπου Σλαβομακεδόνες καρναβαλιστές, εκτός από την «κηδεία» της Ελλάδας, προέβησαν σε εκδηλώσεις τις οποίες οι Αλβανοί εξέλαβαν ως προσβολή του Κορανίου και αντέδρασαν με δυναμικές διαδηλώσεις. Το φιτίλι, όμως, που απειλεί να βάλει φωτιά στις εύθραυστες διεθνοτικές σχέσεις στη γειτονική χώρα άναψε πριν από λίγες μέρες με το αιματηρό επεισόδιο στην αλβανοκατοικούμενη πόλη Γκόστιβαρ, όπου ένας Σλαβομακεδόνας αστυνομικός πυροβόλησε και σκότωσε δύο νεαρούς Αλβανούς σε διαμάχη για παράνομη στάθμευση αυτοκινήτου.
Τα επεισόδια επεκτάθηκαν με φασαρίες στα Σκόπια, το Τέτοβο και άλλες πόλεις, προκαλώντας ανησυχία στην πολιτική ηγεσία και στη διεθνή κοινότητα, καθώς ξυπνάει μνήμες από την άνοιξη του 2001. Τις νύχτες ομάδες νεαρών Σλαβομακεδόνων επιτίθενται και ξυλοκοπούν Αλβανούς στους δρόμους, αλλά και την ημέρα μασκοφόροι εισβάλλουν σε αστικά λεωφορεία απ’ όπου κατεβάζουν και ξυλοφορτώνουν Αλβανούς, ακόμη και αν είναι προχωρημένης ηλικίας. Ωστόσο και οι Αλβανοί δεν μένουν με σταυρωμένα χέρια. Στην πρωτεύουσά τους, το Τέτοβο, νεαροί έδειραν άγρια μια δεκαπεντάχρονη Σλαβομακεδόνισσα, ενώ επιθέσεις γίνονται και σε περιοχές όπου υπερτερεί το αλβανικό στοιχείο.
Η συνοικία των Σκοπίων Τσάρσια, στην όχθη του Βαρδάρη, με τα γραφικά μπαράκια και τις όμορφες ταβέρνες, ήταν τα τελευταία χρόνια τόπος συνάντησης Σλαβομακεδόνων και Αλβανών. Εσφυζε από ζωή. Τον τελευταίο καιρό έχει ερημώσει, ο κόσμος φοβισμένος από όσα ακούει ότι γίνονται αποφεύγει να την επισκέπτεται, όπως επίσης αποφεύγει, ειδικά τις νύχτες, να κυκλοφορεί και σε άλλες συνοικίες στην πρωτέυουσα, αλλά και στο Τέτοβο. «Περπατάς στον δρόμο και δεν ξέρεις από πού θα δεχθείς επίθεση. Ποτέ οι σχέσεις μεταξύ Σλαβομακεδόνων και Αλβανών δεν ήταν τόσο κακές μετά το 2001», λέει υπό τον όρο της ανωνυμίας μια δημοσιογράφος.
Ο ρόλος Γκρούεφσκι
Ο πρωθυπουργός Γκρούεφσκι, θορυβημένος από την εικόνα που εκπέμπει η χώρα του διεθνώς, παρενέβη συνιστώντας ηρεμία και στις δύο πλευρές ενώ επιχείρησε να υποβαθμίσει τα κλιμακούμενα επεισόδια – το ίδιο και τα ελεγχόμενα από την κυβέρνησή του ΜΜΕ. Ομως ο ίδιος δεν είναι άμοιρος ευθυνών για την ένταση της αντιπαλότητας μεταξύ των κοινοτήτων, η οποία απειλεί να αποσταθεροποιήσει τη χώρα, χωρίς αυτό να περνάει απαρατήρητο από τον διεθνή παράγοντα.
Με την πολιτική του εξαρχαϊσμού ως επίσημης εθνικής ιδεολογίας, τροφοδοτεί εθνικισμό και στις δύο κοινότητες και ισχυρή αντισυσπείρωση στους Αλβανούς, που αρνούνται να αποδεχθούν τον ρόλο της μειονότητας θεωρώντας ότι αποτελούν συνιστώσα του κράτους με ίδια δικαιώματα με το πλειοψηφούν σλαβομακεδονικό στοιχείο.
Η αλήθεια είναι ότι ουδέποτε από την ίδρυση του κράτους της ΠΓΔΜ, το 1991, Σλαβομακεδόνες και Αλβανοί αισθάνθηκαν ότι συνυπάρχουν αδελφωμένοι στο ίδιο σπίτι. Οι προ Γκρούεφσκι ηγεσίες όμως, οι Κίρο Γκλιγκόροφ, Μπράνκο Τσερβένκοφσκι, Βλάντο Μπούτσκοφσκι, ακόμα και εκείνη του VMRO DPMN, χειρίστηκαν σε γενικές γραμμές με επιδεξιότητα τις λεπτές ισορροπίες μεταξύ των δύο κοινοτήτων.
Επί του παρόντος οι πάντες αποφεύγουν να μιλούν για ένα νέο 2001, όταν οι δύο εθνότητες μέσα από μια παρόμοια ατμόσφαιρα έφτασαν σε ένοπλη αντιπαράθεση. Οι συνθήκες ασφαλώς και δεν είναι ίδιες. Ωστόσο η πολιτική Γκρούεφσκι σπρώχνει σε αποκλίνουσα τροχιά την αλβανική κοινωνία, σε μια περίοδο που οι εθνικιστικές σειρήνες στο Κόσοβο και στα Τίρανα σαλπίζουν το όραμα της συνοριακής ενοποίησης του έθνους.
