Πέμπτη 29 Μαρτίου 2012

Ένα ενδιαφέρον άρθρο για το Χέιζελ και για το πως η Θάτσερ πάταξε τον χουλιγκανισμό

H «μαύρη» Τετάρτη του Xέιζελ
(Πηγή : http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_sport_1_24/03/2012_476892)
Την 29η Μαΐου του 1985 καταγράφηκε μια από τις μεγαλύτερες τραγωδίες στην ιστορία του ποδοσφαίρου, καθώς στο γήπεδο «Χέιζελ» των Βρυξελλών έχασαν τη ζωή τους 39 άνθρωποι, ενώ άλλοι 600 τραυματίστηκαν.

Ο τελικός του Κυπέλλου Πρωταθλητριών ανάμεσα σε Γιουβέντους και Λίβερπουλ πέρασε σε δεύτερη μοίρα, ωστόσο το γεγονός πως το νικητήριο γκολ του Μισέλ Πλατινί πανηγυρίστηκε έξαλλα από τον Γάλλο, είχε σχολιαστεί πολύ αρνητικά.
Μια ώρα πριν ξεκινήσει ο αγώνας, Αγγλοι οπαδοί επιτέθηκαν στους Ιταλούς, που μην έχοντας άλλη έξοδο διαφυγής οπισθοχώρησαν προς τον τοίχο της κερκίδας. Από τη δύναμη του πλήθους ο τοίχος υποχώρησε και η κατάληξη ως γνωστόν ήταν τραγική.
Πολλοί ήταν εκείνοι που αναφέρθηκαν στο συμβάν τονίζοντας τα ελλιπή μέτρα ασφαλείας, ωστόσο οι μαρτυρίες των ποδοσφαιριστών και ανθρώπων που βρίσκονταν εκείνη τη μοιραία νύχτα στο γήπεδο, συγκλονίζουν.
Ο Πάολο Ρόσι, αρχηγός της Γιουβέντους αναφέρει πως ο αγώνας διεξήχθη κανονικά με τους ποδοσφαιριστές των ομάδων να μην γνωρίζουν όλη την αλήθεια, καθώς οι πληροφορίες ήταν αντικρουόμενες. Οπως λέει, υπήρχαν φήμες πως μόνο ένας άνθρωπος είχε χάσει τη ζωή του, ωστόσο μετά τη λήξη του αγώνα ανακοινώθηκε ο ακριβής αριθμός των θυμάτων που συγκλόνισε τον κόσμο.
Συνέχισε, αναφέροντας πως υπήρξαν έντονες πιέσεις προς τους παίκτες να αγωνιστούν και πως δεν υπήρχε άλλη επιλογή. Από την άλλη πλευρά, ο τερματοφύλακας της Λίβερπουλ, Μπρους Γκρόμπελαρ, ανέφερε πως οι παίκτες γνώριζαν πολύ καλά τι είχε συμβεί, ωστόσο η UEFA, υπό τον φόβο να επεκταθούν τα επεισόδια στους δρόμους της πόλης και να υπάρξουν ακόμα μεγαλύτερες διαστάσεις επέμεινε στη διεξαγωγή του αγώνα.
Ο κ. Λαρεντίνι, είδε τον γιο του Ρομπέρτο να χάνει τη ζωή του εκείνο το βράδυ, στην προσπάθειά του να βοηθήσει τραυματισμένους ανθρώπους, μιας και ο ίδιος ήταν γιατρός. Οπως αναφέρει, πολλοί ήταν οι Αγγλοι φίλαθλοι που από το μεσημέρι εκείνης της ημέρας ήταν υπό την επήρεια μέθης, αναφέροντας πως έπρεπε να έχει απαγορευθεί η είσοδός τους στο γήπεδο.
Το τραγικό γεγονός επέσυρε την αποβολή όλων των αγγλικών ομάδων από τα Κύπελλα Ευρώπης για μια πενταετία, ενώ για τη Λίβερπουλ η ποινή ήταν εξαετής.
H Aγγλία «περίμενε» νεκρούς. Εμείς;
Πώς η Θάτσερ νίκησε τον χουλιγκανισμό έπειτα από τρεις τραγωδίες στα γήπεδα
«Οχι δεν μπορείτε. Σήμερα το πρωί ήρθαμε να μιλήσουμε για το ποδόσφαιρο και την επιτυχία μας στην ερχόμενη αγωνιστική περίοδο. Ελπίζω, να μεταφέρετε τα καλά νέα στη Βρετανία: Νικάμε τον χουλιγκανισμό και θα κάνουμε τα πάντα για να τον πατάξουμε».
Αυτή ήταν η απάντηση που έδωσε η Μάργκαρετ Θάτσερ σε συνέντευξη Τύπου του 1986 σχετικά με το σχέδιο νόμου για το ποδόσφαιρο. Η ερώτηση του δημοσιογράφου του ΒΒC σχετικά με την απόφαση μιας ομάδας να αποχωρήσει από το πρωτάθλημα λόγω των νέων μέτρων που αναμένονταν να εφαρμοστούν έμεινε μεν αναπάντητη, ωστόσο ο χουλιγκανισμός εγκατέλειψε οριστικά και πιθανότατα αμετάκλητα τα γήπεδα της Βρετανίας.
Ας πάρουμε όμως τα γεγονότα από την αρχή. Ως γνωστόν, το ποδόσφαιρο εφευρέθηκε στη Βρετανία, συνεπώς και οι παράπλευρες -θετικές και αρνητικές- δραστηριότητες θα ξεκινούσαν από το «Νησί». Στις αρχές του 20ού αιώνα που οι ομάδες άρχιζαν μαζικά να αγωνίζονται, δημιουργήθηκαν οι πρώτες ανεπίσημες οργανώσεις οπαδών που με αφορμή την παρακολούθηση των αγώνων, συνέθεταν πολυπληθείς παρέες.
Τα κρούσματα χουλιγκανισμού, αν και ελάχιστα ήταν υπαρκτά τη δεκαετία του 1920 και 1930. Το φαινόμενο άρχισε να γίνεται ακόμα πιο μαζικό τη δεκαετία του '60. Ετσι το 1968, εγκρίθηκε ένα νομοσχέδιο το οποίο παρείχε τη δυνατότητα στα δικαστήρια να απαγορεύουν την είσοδο στο γήπεδο σε άτομα που είχαν συλληφθεί να προβαίνουν σε επεισόδια. Τότε, άρχισε μια επιχείρηση της αγγλικής αστυνομίας, αναζητώντας τους χούλιγκαν.
Ο χαρακτηριστικός τρόπος εμφάνισης τότε, ήταν άνθρωποι με ξυρισμένο κεφάλι και εργατικά ρούχα. Οι χούλιγκαν προσαρμόστηκαν και άλλαξαν εμφάνιση άμεσα. Ντύνονταν διαφορετικά ούτως ώστε να γίνεται δυσκολότερη στις αρχές η αναζήτησή τους. Τα άτομα που απάρτιζαν τις εν λόγω ομάδες ήταν κυρίως από 16 έως 25 ετών, ωστόσο οι «αρχηγοί» ήταν μεγαλύτερης ηλικίας.
Ενα μήνα πριν από την τραγωδία του Χέιζελ, στο Μπράντφορντ της Βρετανίας ξέσπασε φωτιά στην ξύλινη εξέδρα του γηπέδου και 56 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Το γεγονός αυτό φανέρωσε την ακαταλληλότητα αρκετών γηπέδων της χώρας χωρίς όμως να παρθεί άμεσα κάποια απόφαση. Μετά τα τραγικά συμβάντα στο Χέιζελ και τον πενταετή αποκλεισμό των αγγλικών ομάδων από τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις, το φαινόμενο του χουλιγκανισμού άρχισε να μειώνεται αισθητά.
Η Μάργκαρετ Θάτσερ σε συνεννόηση με τις ποδοσφαιρικές ομάδες τοποθέτησε κλειστό κύκλωμα παρακολούθησης των κερκίδων, και από την πρώτη κιόλας χρονιά της εφαρμογής του υπήρξε έντονη διαφορά.
Ωστόσο όπως τονίστηκε από την τότε πρωθυπουργό, η κυβέρνηση θα βρισκόταν σε επαγρύπνηση, μιας και το πρόβλημα παρέμενε. Η κατάσταση διαρκώς βελτιωνόταν ωστόσο η νέα τραγωδία του Χίλσμπορο (1989) που κόστισε τη ζωή σε 96 φίλους της Λίβερπουλ, αποτέλεσε την αφορμή για εκ βάθρων αλλαγή στο σύστημα του ποδοσφαίρου και την ανάπτυξη του προϊόντος. Στο Χίλσμπορο, η τραγωδία οφειλόταν σε υπεράριθμους θεατές και όχι σε επεισόδια, ωστόσο απέδειξε εκ νέου πως κάποια γήπεδα ήταν «παγίδες θανάτου».
Η Θάτσερ έδωσε εντολή στον λόρδο Τέιλορ να συντάξει ένα νομοσχέδιο που να προβλέπει ριζικές αλλαγές στο μέχρι τότε σύστημα. Το νομοσχέδιο ονομάστηκε Πράξη για τους Θεατές του Ποδοσφαίρου (Football Spectators Act) και τέθηκε σε εφαρμογή από το 1989. Επρόκειτο για ένα συνολικό σχέδιο δράσης που προέβλεπε για πρώτη φορά τη συνεργασία κράτους, αστυνομίας, ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας και συλλόγων. Στα κυριότερα σημεία του, προέβλεπε την απαραίτητη χρήση των καμερών στο γήπεδο, την κατάργηση των θέσεων για όρθιους θεατές, την απαγόρευση πώλησης αλκοόλ στο γήπεδο, ενώ το σημαντικότερο όλων ήταν η κάρτα φιλάθλου που υποχρεούτο κάθε ομάδα να εκδίδει. Επίσης, κάθε σύλλογος έπρεπε να γνωρίζει τα πλήρη στοιχεία κάθε μέλους των οπαδών που ανήκαν σε σύνδεσμο της ομάδας.
Η συνεργασία ήταν εξαιρετική από όλους τους φορείς, ενώ οι ταραξίες οδηγούνταν στις φυλακές. Σε περίπτωση μάλιστα που το αδίκημα ήταν μεγαλύτερο, προβλεπόταν ως ποινή η παρουσία στο αστυνομικό τμήμα την ώρα του αγώνα και προφανώς η απαγόρευση εισόδου στο γήπεδο.
Σε συνδυασμό με τη συμφωνία του 1992 με ψηφιακή πλατφόρμα και τη δημιουργία της Πρέμιερ Λιγκ, το αγγλικό πρωτάθλημα είναι αυτή τη στιγμή το πιο κερδοφόρο του πλανήτη, ενώ το επίπεδο του ποδοσφαίρου υψηλότατο.