Ομοιότητες με τον Μιχαήλ Γκορμπατσόφ
THE GLOBALIST
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr)
Τι κοινό μπορεί να έχει ο νέος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών με έναν πρώην γενικό γραμματέα της Σοβιετικής Ενωσης; Τραμπ και Γκορμπατσόφ. Δύο πρόσωπα τα οποία εκ πρώτης όψεως μοιάζουν τελείως άσχετα μεταξύ τους.
Από τη μια ένας σοσιαλιστής με στόχο τη μεταρρύθμιση του κομμουνιστικού καθεστώτος και από την άλλη ένας λαοφιλής δεξιός δισεκατομμυριούχος. Αν όμως στη σύγκριση συμπεριληφθεί η θέση τους μέσα στην Ιστορία αλλά και στην εποχή τους, οι ομοιότητες είναι αναπόδραστες. Αρχικά, αμφότεροι δεν πίστευαν στην ιεραρχία των διεθνών οργανώσεων τις οποίες «εξουσίαζαν», όντας πολέμιοι της ίδιας της κυβερνητικής ελίτ στην οποία ανήκαν.
Ο Γκορμπατσόφ ερχόμενος στην εξουσία θέλησε να καταστήσει τον σοβιετικό κομμουνισμό τόσο οικονομικά αποτελεσματικό όσο και επωφελή για τους πολίτες του. Ταυτόχρονα, στη διεθνή πολιτική σκηνή αμφισβήτησε την πρότερη πολιτική κατάσταση, η οποία ήθελε τη Σοβιετική Ενωση κυρίαρχη έναντι όλων των άλλων κομμουνιστικών χωρών της Ανατολικής Ευρώπης. Μάλιστα, η μεταρρυθμιστική πολιτική του, η οποία επέτρεπε στις χώρες του Συμφώνου της Βαρσοβίας να πράττουν ελεύθερα και όχι σύμφωνα με τις προσταγές της Σοβιετικής Ενωσης, αδρανοποίησε την πολιτική ελίτ της Ανατολικής Ευρώπης. Ομοίως, ο Τραμπ αμφισβητεί τη διάρθρωση αλλά και τις αρχές λειτουργίας του ΝΑΤΟ καθώς και άλλων διεθνών οργανώσεων των οποίων οι Ηνωμένες Πολιτείες, έστω και άτυπα, ηγούνται. Στα μάτια του Τραμπ, ακόμη και η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν είναι απολύτως ιερή και απαραβίαστη. Βέβαια, όπως και με τον Σοβιετικό πολιτικό έτσι και στην περίπτωση του νεοεκλεγέντος προέδρου, η πολιτική αυτή αδρανοποιεί την πολιτική ελίτ.
Από τη μια, απειλεί αξίες τις οποίες η ελίτ αυτή υπερασπίζεται για πάνω από μισόν αιώνα, αλλά από την άλλη και ταυτόχρονα, η οποιαδήποτε προσπάθεια αντίστασης και προάσπισής τους φαντάζει σχεδόν αδύνατη και τελείως παράλογη. Ετσι, αντιμετωπίζει τον Τραμπ με προσοχή, προσπαθώντας να είναι φιλική, αλλά και παραμένοντας σε ασφαλή απόσταση ώστε να είναι όσο το δυνατόν θωρακισμένη, ευχόμενη κάποια στιγμή να απαλλαγεί από αυτόν.
Το ερώτημα το οποίο εγείρεται εδώ είναι το αν η Ευρώπη θα καταφέρει να υψώσει το ανάστημά της. Μια αντίδραση παρόμοια με αυτήν της ελίτ του Γκορμπατσόφ μοιάζει μάλλον απίθανη, αφού οι ευρωπαϊκές δημοκρατικές κοινωνίες είναι πιο δυναμικές αλλά και τεχνοκρατικά ισχυρές. Σε αντίθεση με τις κομμουνιστικές κοινωνίες του παρελθόντος, η πολιτική ηγεσία είναι πιο ισχυρή αλλά ταυτόχρονα περιορίζεται από την έννοια της δημοκρατικής δικαιοδοσίας.
Με άλλα λόγια, έχει μεν κάποια δύναμη, όμως μπορεί να καθαιρεθεί ανά πάσα στιγμή, κάτι το οποίο μεταφράζεται σε νομιμότητα αλλά και τεράστια ισχύ εφόσον είναι δημοφιλής.