Η ανασφαλής Δύση και η Τουρκία
ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr)
Στην Ουάσιγκτον, το Βερολίνο και τις Βρυξέλλες συναντά κανείς ένα διάχυτο φόβο. Ουδείς θέλει «να χάσει την Τουρκία» από σύμμαχο και εταίρο της Δύσης. Ο πρόεδρος Ερντογάν κάνει ό,τι μπορεί για να επιτείνει τη δυτική ανησυχία και να προβάλλει την εικόνα ενός ισχυρού, αλλά απρόβλεπτου ηγέτη. Η συνάντηση με τον πρόεδρο Πούτιν, οι συχνές εκρήξεις εναντίον των Ευρωπαίων και η σκληρή στάση στο ζήτημα της Μοσούλης εντάσσονται στην ίδια τακτική.
Οι Αμερικανοί έχουν χάσει τα παραδοσιακά ερείσματά τους στον τουρκικό στρατό και το υπουργείο Εξωτερικών. Δεν έχουν στρατηγικούς συνομιλητές στην Αγκυρα και δυσκολεύονται να ερμηνεύσουν τον κ. Ταγίπ Ερντογάν. Οι Ευρωπαίοι τρέμουν μην ανοίξει πάλι την κάνουλα για τους πρόσφυγες. «Δεν θέλουμε να καθόμαστε σε ένα τραπέζι σε λίγα χρόνια και να συζητάμε ποιος φταίει που χάθηκε η Τουρκία», έλεγε χαρακτηριστικά ανώτατος Ευρωπαίος αξιωματούχος.
Αυτή η ανασφάλεια έναντι της Τουρκίας δεν βοηθάει τα ελληνικά συμφέροντα. Μπορεί τα γεωπολιτικά χαρτιά μας να έχουν ανέβει, αλλά δεν έχουμε φτάσει στο σημείο που είτε οι Αμερικανοί είτε οι Ευρωπαίοι θα παρενέβαιναν σε μια ελληνοτουρκική διένεξη με αποφασιστικό τρόπο. Στην καλύτερη περίπτωση, θα ακολουθηθεί η πάγια τακτική των ίσων αποστάσεων.
Δεν είναι λίγοι όσοι πιστεύουν ότι η Τουρκία μπορεί να καταρρεύσει ή ότι ο κ. Ερντογάν μπορεί να ανατραπεί τα επόμενα χρόνια, όταν το φυλακισμένο κατεστημένο θα θελήσει να πάρει την εκδίκησή του. Τίποτα δεν αποκλείεται. Η τουρκική οικονομία έχει σημαντικά προβλήματα και τα ανοικτά μέτωπα είναι πολλά και εκρηκτικά. Αυτή την ώρα, όμως, ο κ. Ερντογάν και η Τουρκία βρίσκονται σε τροχιά αποσταθεροποίησης. Κανείς δεν μπορεί να κάνει πολιτική με βάση το επιθυμητό. Το «ρωσικό χαρτί» δεν υπάρχει, πλέον, για την Αθήνα. Αμερικανοί και Ευρωπαίοι δεν θα αφήσουν την Ελλάδα να καταρρεύσει και θεωρούν ότι απέφυγαν τον κίνδυνο της μετατροπής της σε αποτυχημένο κράτος (failed state). Μέχρις εκεί, όμως.
Οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να δώσουν στη χώρα εξοπλισμούς που θα τη βοηθούσαν στρατηγικά έναντι μιας απρόβλεπτης Τουρκίας και θα ενίσχυαν τον περιφερειακό της ρόλο. Τώρα δεν είναι έτοιμες να το κάνουν, κυρίως γιατί θα φοβηθούν να προχωρήσουν σε οιαδήποτε ενέργεια θα δυσαρεστούσε τον Τούρκο ηγέτη.
Αυτό είναι το σκηνικό που πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας, καθώς έρχεται ένας βαρύς χειμώνας. Στο Κυπριακό θα τεθούν διλήμματα, τα οποία μπορεί να είναι και τελεσίδικα. Στον ενεργειακό χάρτη της Ανατολικής Μεσογείου, το ίδιο. Ας ελπίσουμε ότι στο Αιγαίο δεν θα εκδηλωθεί μια κλιμακούμενη επιχείρηση επιβολής τετελεσμένων. Ούτως ή άλλως, στη χώρα μας ελάχιστοι ασχολούνται με αυτά τα τετριμμένα ενόσω η Τουρκία ξαναπαίζει τον ρόλο του επιτήδειου ουδέτερου σε μοντέρνα εκδοχή...
