Ευρωφοβικά, ακροδεξιά σύνδρομα στην Ευρώπη
ΞΕΝΙΑ ΚΟΥΝΑΛΑΚΗ
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr)
Την περασμένη Τετάρτη, δύο Σλοβάκοι βουλευτές ορκίστηκαν με ένα κίτρινο αστέρι στο πέτο, συμβολίζοντας τον στιγματισμό των Εβραίων στη διάρκεια του Ολοκαυτώματος.
Στόχος τους ήταν να αντιδράσουν με αυτόν τον τρόπο στην είσοδο ενός ακροδεξιού κόμματος με το όνομα «Σλοβακία μας» στο νέο Κοινοβούλιο της χώρας. Το κόμμα απέσπασε 14 έδρες μετά την αναμέτρηση της 5ης Μαρτίου. Πάντως, ο νεοεκλεγείς βουλευτής του, Μίλαν Ουρικ, αρνήθηκε πως το κόμμα του είναι φασιστικό και χαρακτήρισε την κίνηση «τσίρκο, που δεν αρμόζει στον χώρο του Κοινοβουλίου». «Τι σχέση έχουμε εμείς; Δεν θεωρούμε εαυτούς φασίστες», είπε στο τοπικό πρακτορείο ειδήσεων TASR.
Αυτή είναι άλλωστε η συνήθης επωδός όλων των λαϊκίστικων σχηματισμών, οι οποίοι ενισχύονται συστηματικά στην Ευρώπη, είτε λόγω του διογκούμενου ευρωσκεπτικισμού είτε εξαιτίας της προσφυγικής κρίσης. Η γκάμα είναι μεγάλη και θα ήταν απλουστευτικό πράγματι να χαρακτηριστούν όλα ακροδεξιά, αφού κυμαίνονται από ευρωφοβικά και αντιμεταναστευτικά μέχρι φιλοναζιστικά, όπως το ουγγρικό Τζόμπικ και η «ημετέρα» Χρυσή Αυγή.
Η «ορμπανοποίηση» της Κεντρικής Ευρώπης, με την οικοδόμηση νέων φραχτών και συνόρων προκειμένου να εμποδιστεί η έλευση προσφύγων, τείνει να δηλητηριάσει όλες τις χώρες στην περιοχή. Αν την αρχή έκανε ο Ούγγρος πρωθυπουργός, ο οποίος καταγγέλλεται επειδή έχει μετατρέψει τους πρόσφυγες σε κρατούμενους, τη σκυτάλη πήρε το άρτι εκλεγέν στην κυβέρνηση Κόμμα του Νόμου και της Δικαιοσύνης στην Πολωνία, το οποίο αρνείται να φιλοξενήσει άλλους μετανάστες. «Επειτα από όλα όσα συνέβησαν στις Βρυξέλλες την Τρίτη, δεν είναι δυνατόν να αποδεχθούμε οποιονδήποτε αριθμό μεταναστών», διευκρίνισε η πρωθυπουργός της χώρας, Μπεάτα Σίντλο, εξαιρώντας εαυτήν από το πρόγραμμα επανεγκατάστασης της Ε.Ε., στο πλαίσιο του οποίου η Βαρσοβία είχε συμφωνήσει να φιλοξενήσει 7.000 πρόσφυγες.
«Πλαφόν» στην Αυστρία
Στην Αυστρία και υπό την πίεση του ακροδεξιού Κόμματος της Ελευθερίας, το οποίο εμφανίζεται πρώτο στις δημοσκοπήσεις ενόψει των προεδρικών εκλογών του προσεχούς μήνα με 34%, ο σοσιαλδημοκράτης καγκελάριος Βέρνερ Φάιμαν πλειοδοτεί σε ξενοφοβία, σπεύδοντας να ορίσει πλαφόν αφίξεων προσφύγων στη χώρα (80 την ημέρα) και καλώντας το Βερολίνο να πράξει το ίδιο.
Σε όσες χώρες τα κόμματα της συντηρητικής παράταξης επιχείρησαν να υιοθετήσουν ακροδεξιά ρητορική για να συγκρατήσουν τις διαρροές προς τα δεξιά, πέτυχαν το αντίθετο αποτέλεσμα: να αποδυναμωθούν και ιδεολογικά, αλλά και εκλογικά. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα των «γκωλικών» υπό τον Νικολά Σαρκοζί, ο οποίος με τον ανταγωνισμό που εγκαινίασε με το Εθνικό Μέτωπο (FN) σε επίπεδο «νόμου και τάξης», κατάφερε τελικά να αναδείξει το κόμμα σε κυρίαρχο του δεξιού χώρου, τη στιγμή που η ηγέτις του Μαρίν Λεπέν εγκατέλειπε τον παραδοσιακό αντισημιτισμό του πατρός-ιδρυτή του FN. Η Λεπέν βρίσκεται πολύ κοντά στο Ελιζέ, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, αν και πιστεύεται πως η παραδοσιακή «υγειονομική ζώνη», το μέτωπο των κομμάτων του συνταγματικού τόξου εναντίον του FN, θα την εμποδίσουν τελικά να εγκατασταθεί στο Μέγαρο των Ηλυσίων.
Τον Μάιο θα διεξαχθούν κρίσιμες τοπικές εκλογές στη Ρώμη, οι οποίες επηρεάζουν το πολιτικό σκηνικό. Η υποψήφια δήμαρχος της πόλης εκ μέρους του αντισυστημικού Κινήματος των «Πέντε Αστέρων», Βιρτζίνια Ράγκι, προηγείται ελαφρώς του υποψηφίου του Δημοκρατικού Κόμματος του Ματέο Ρέντσι, Ρομπέρτο Τζακέτι, έτσι ο Ιταλός πρωθυπουργός επιχειρεί να διεμβολίσει το ακροατήριο του κινήματος με μια έκδηλη ευρωσκεπτικιστική στροφή και συχνές επιθέσεις κατά της Γερμανίας. Τέλος, στην ίδια τη Γερμανία, το πολιτικό σύστημα προσπαθεί ακόμη να συνέλθει από τον πολιτικό σεισμό που προκάλεσαν οι επιδόσεις της ξενοφοβικής «Εναλλακτικής για τη Γερμανία», η επικεφαλής της οποίας, Φράουκε Πέτρι, είχε πει ότι ενδεχομένως θα έπρεπε οι μετανάστες να αντιμετωπίζονται με πυρά από την αστυνομία. Και η Πέτρι με τη σειρά της, πάντως, έσπευσε να ανασκευάσει την επίμαχη δήλωση που προκάλεσε σάλο, λέγοντας πως «η χρήση ένοπλης βίας είναι το τελευταίο καταφύγιο».
Οξύμωρο σχήμα στη Γερμανία
Μετά τον εκλογικό θρίαμβο της Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD) σε τρία κρατίδια της χώρας, τη Βάδη–Βυρτεμβέργη, τη Ρηνανία–Παλατινάτο και τη Σαξονία–Ανχαλτ, πολλοί αναλυτές επισήμαναν ένα οξύμωρο στο πρόγραμμα του ευρω-/και ξενοφοβικού κόμματος. Οι βασικές αρχές εδράζονται, π.χ., στη θέσπιση ενιαίου φορολογικού συντελεστή και στις περικοπές επιδομάτων προς τα ασθενέστερα στρώματα, ενώ το κόμμα αντιτίθεται στον ομοσπονδιακά κατοχυρωμένο κατώτατο μισθό, αντιβαίνοντας ουσιαστικά στα συμφέροντα των ψηφοφόρων που στήριξαν την AfD. Την 30ή Απριλίου το κόμμα θα πραγματοποιήσει το συνέδριό του στη Στουτγάρδη, προκειμένου να ψηφίσει ένα νέο πρόγραμμα. Τα θέματα ευρώ και ασύλου θεωρούνται πλέον υπερβολικά πεπερασμένα, με αποτέλεσμα η ηγεσία να στρέφεται μελλοντικά σε μια ανοιχτή αποστροφή προς το Ισλάμ, όπως προκύπτει από δημοσίευμα του περιοδικού Der Spiegel, που επικαλείται εσωτερική αλληλογραφία των ανώτατων στελεχών της AfD. Πάντως, το έγγραφο, 70 σελίδων, που δημοσιοποιήθηκε από το ερευνητικό κέντρο Correctiv περιέχει πολύ περισσότερα από αυτά τα σημεία. Πέρα από τη μάχη κατά της μετανάστευσης, υπάρχουν συγκεκριμένες θέσεις για το περιβάλλον, τον γάμο, την εξωτερική πολιτική, τη μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος και πολλά άλλα θέματα, αποδεικνύοντας ότι το κόμμα φιλοδοξεί να εδραιωθεί στη γερμανική πολιτική σκηνή και να μην έχει απλώς μια μονοθεματική ατζέντα. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Εναλλακτική για τη Γερμανία έλαβε 12,6% στη Ρηνανία–Παλατινάτο, 15,1% στη Βάδη–Βυρτεμβέργη και 24,3% στη Σαξονία–Ανχαλτ. Τα «σοκαριστικά» αυτά ποσοστά θα πρέπει να θεωρηθούν απόρροια της «αριστερής» στροφής της καγκελαρίου Αγκελα Μέρκελ, κυρίως στο προσφυγικό.
