Οι προκλήσεις της νέας ηγεσίας στην Κίνα
Την Πέμπτη αρχίζουν οι εργασίες του 18ου συνεδρίου του Κομμουνιστικού Κόμματος
Του Πετρου Παπακωνσταντινου
(Πηγή : http://news.kathimerini.gr)
Την ερχόμενη εβδομάδα τα δύο ισχυρότερα κράτη του κόσμου θα επιλέξουν σε ποιους θα εμπιστευθούν το πηδάλιο για τα επόμενα χρόνια. Δύο ημέρες μετά τις προεδρικές εκλογές της ερχόμενης Τρίτης στην Αμερική, ανοίγει την αυλαία του το 18ο συνέδριο του Κ.Κ. Κίνας.
Βασικό αντικείμενο του συνεδρίου είναι η ανάδειξη του νέου κομματικού ηγέτη και του νέου πρωθυπουργού, που θα αντικαταστήσουν το δίδυμο Χου Ζιντάο - Γουέν Τζιαμπάο, το οποίο κυβέρνησε τη χώρα κατά την τελευταία δεκαετία.
Σε αντίθεση με την αναμέτρηση Ομπάμα - Ρόμνεϊ, η αλλαγή σκυτάλης στην Κίνα στερείται σασπένς. Το κομματικό συνέδριο αναμένεται να επικυρώσει την ήδη δρομολογημένη ανάδειξη του 59χρονου Σι Τζινπίνγκ ως ηγέτη του κόμματος και του 57χρονου Λι Κετσιάνγκ ως πρωθυπουργού. Η αλήθεια είναι ότι υπήρξε πολιτική αντιπαράθεση -ήταν μάλιστα ασυνήθιστα σκληρή- μόνο που κρίθηκε προτού ανοίξουν οι εργασίες του συνεδρίου. Λόγος γίνεται για την επεισοδιακή σύγκρουση του μεταρρυθμιστή Σι με τον «νεομαοϊκό» Μπο Σιλάι, που κατέληξε στην πολιτική «καρατόμηση» του τελευταίου.
Ιστορικά διλήμματα
Με τη σύζυγό του να βρίσκεται ήδη στη φυλακή, έχοντας καταδικασθεί για τη δολοφονία Βρετανού επιχειρηματία, ο Μπο, μέχρι πρότινος ένα από τα ισχυρότερα μέλη του Πολιτικού Γραφείου, αναμένεται να δικαστεί για «διαφθορά» και «ανάρμοστες σεξουαλικές σχέσεις»(!). Πέραν των πραγματικών ή ανύπαρκτων σκανδάλων, η αντιπαράθεση του «αριστερού» Μπο με την εκσυγχρονιστική διευθυντική ομάδα του κόμματος έφερε στο προσκήνιο πραγματικά, ιστορικών διαστάσεων διλήμματα που αντιμετωπίζει ο ασιατικός γίγαντας.
Επί δύο και πλέον δεκαετίες, η Κίνα βάδιζε πάνω στην τροχιά που χάραξε η μεγάλη φυσιογνωμία της μεταμαοϊκής εποχής, ο Ντενγκ Σιαοπίνγκ: Ανοιγμα στην αγορά και το ξένο κεφάλαιο με ταυτόχρονη διατήρηση του πολιτικού απολυταρχισμού. Η στρατηγική Ντενγκ μεγάλωσε απότομα τις κοινωνικές αντιθέσεις, αλλά και ανέδειξε την Κίνα όχι μόνο στη δεύτερη οικονομία του πλανήτη, αλλά και στην υπ’ αριθμόν δύο, μετά την Αμερική, παγκόσμια πολιτική δύναμη.
Ουδόλως ευκαταφρόνητος είναι και ο απολογισμός του ηγετικού διδύμου Χου - Γουέν. Στη δεκαετία τους, το κινεζικό ΑΕΠ τετραπλασιάστηκε. Η Κίνα αναδείχθηκε στη χώρα με τα μεγαλύτερα αποθέματα συναλλάγματος, που φτάνουν τα 3 τρισ. δολάρια - με το ένα τρίτο από αυτά το Πεκίνο θα μπορούσε να αγοράσει όλες τις γερμανικές επιχειρήσεις υψηλής τεχνολογίας που συμμετέχουν στον χρηματιστηριακό δείκτη DAX. Επιπλέον, η απερχόμενη ηγεσία οικοδόμησε ένα έστω στοιχειώδες δίκτυο κοινωνικής ασφάλισης που παρέχει δωρεάν κάλυψη υγείας στο 95% του πληθυσμού, έναντι 15% το 2002.
Πληθώρα ενδείξεων συνηγορεί, ωστόσο, υπέρ της εκτίμησης πολλών αναλυτών ότι το «μοντέλο Ντενγκ» αγγίζει τα ιστορικά του όρια. Ο ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης επιβραδύνεται, ενώ οι «φούσκες» στην αγορά ακινήτων και στα γιγαντιαία, αλλά χαμηλής απόδοσης, δημόσια έργα διευρύνονται. Το βιομηχανικό εργαστήρι του κόσμου εξακολουθεί να υστερεί σε τεχνολογική καινοτομία και προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας. Στην κλιμακούμενη εργατική αναταραχή των τελευταίων χρόνων προστίθεται η δυσφορία της διευρυνόμενης μεσαίας τάξης για την περιβαλλοντική υποβάθμιση και τις ισχνές επαγγελματικές προοπτικές. Η ακαμψία του μονοκομματικού συστήματος και ο έλεγχος της πληροφόρησης δέχονται ισχυρή πίεση από τα νέα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Εντυπα μεγάλης επιρροής, όπως οι New York Times και ο Economist, εξέφρασαν την ελπίδα να αποτολμήσει ο Σι Τζινπίνγκ ένα νέο «Μεγάλο άλμα προς τα εμπρός», δρομολογώντας σταδιακά μια πορεία πολιτικού φιλελευθερισμού με κινεζικά χρώματα. Μένει να αποδειχθεί αν πρόκειται για ευσεβή πόθο ή ρεαλιστική προοπτική. Το βέβαιο είναι ότι το μακρόχρονο μονοπώλιο της πολιτικής εξουσίας από το Κ.Κ. Κίνας έχει προσδώσει ενδημικές διαστάσεις στα φαινόμενα διαφθοράς, που υπονομεύουν το κύρος του. Πρόσφατο ρεπορτάζ των New York Times υποστήριζε ότι η οικογένεια του πρωθυπουργού Γουέν Τζιαμπάο έχει συσσωρεύσει τεράστια περιουσία, ύψους 2,7 δισ. δολαρίων. Παρότι διαψεύσθηκε από το Πεκίνο -ο ίδιος ο Γουέν απείλησε να μηνύσει την αμερικανική εφημερίδα- η καταγγελία έριξε βαριές σκιές στη Μεγάλη Αίθουσα του Λαού, στην πλατεία Τιενανμέν, που θα φιλοξενήσει το συνέδριο του κόμματος, από την ερχόμενη Πέμπτη.
