Τουρκία - Γερμανία: Το πλέγμα των σχέσεων τους
Στην πολυπλοκότητα των σχέσεων Γερμανίας - Τουρκίας αναφέρεται σε άρθρο της η Ντόυτσε Βέλλε
με αφορμή την επίσκεψη του Τούρκου Πρωθυπουργού Ταγίπ Ερντογάν την Τετάρτη στην Γερμανία.
Από την μια πλευρά η συνεχώς διευρυνόμενες οικονομικές σχέσεις και από την άλλη η αυξανόμενη συνεργασία στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής, έχουν καταστήσει την Τουρκία και τη Γερμανία ζωτικής σημασίας εταίρους. Αλλά αυτή η νέα αυτή περίοδος παρουσιάζει επίσης και νέες προκλήσεις για το Βερολίνο.
Κατά την διάρκεια της επίσκεψης του ο Τούρκος πρωθυπουργός θα εγκαινιάσει ένα νέο κτίριο στο συγκρότημα της Τουρκικής Πρεσβείας στο Βερολίνο,.Με την προσθήκη του κτιρίου αυτού η Πρεσβεία της Άγκυρας καθίσταται η μεγαλύτερη στον κόσμο, συμβολίζοντας έτσι τον αυξανόμενο ρόλο της Τουρκίας στη διεθνή πολιτική, καθώς και το αυξανόμενο ενδιαφέρον της στην ενίσχυση των δεσμών και αύξηση της επιρροής της στην τουρκική διασπορά. «Το κτίριο αυτό αποτελεί έκφραση της μεγάλης σημασίας που αποδίδουμε στην Γερμανία άλλα και της Σημασίας και της αξίας που αποδίδουμε στους Τούρκους ομοεθνείς μας που ζουν εδώ", δήλωσε ο πρεσβευτής της Τουρκίας στο Βερολίνο, Huseyin Avni Karslioglu. "Θα έχουμε μια λαμπρή πρεσβεία, που θα κάνει τον λαό μας πολύ υπερήφανο», φέρεται να δήλωσε στον τουρκικό Τύπο.
Η Τουρκία αποδίδει μεγάλη σημασία στην ενίσχυση των δεσμών της με τη Γερμανία.Η Τουρκία και η Γερμανία έχουν στενή συνεργασία σε εάν ευρύ φάσμα σχέσεων που εκτείνεται χρονικά πάνω από αιώνες. Είναι και οι δύο σύμμαχοι στα πλαίσια του ΝΑΤΟ, έχουν αναπτύξει μια μοναδική συνεργασία, η οποία και εμπλουτίζεται με πάνω από 2,5 εκατομμύρια ανθρώπους τουρκικής καταγωγής που ζουν στη Γερμανία, οι περισσότεροι απο τους οποίους είναι απόγονοι εκείνων που έφτασαν στη δεκαετία του 1960 ως μετανάστες. Ενώ τα θέματα και τα προβλήματα που σχετίζονται με την τουρκική διασπορά κυριαρχούν στις διμερείς σχέσεις μεταξύ της Τουρκίας και της Γερμανίας, η συνεργασία στους τομείς του εμπορίου και της οικονομίας καθώς και στην διεθνή πολιτική έχουν καταστεί οι πλέον καθοριστικοί παράγοντες στη διμερή ατζέντα των συζητήσεων τους.
Οικονομία στο προσκήνιο
Η Γερμανία σήμερα είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Τουρκίας. Το διμερές εμπόριο έφθασε σε νέο ρεκόρ των € 31,4 δισεκατομμύρια το 2011, παρά την οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση στην Ευρώπη. Η Γερμανία είναι επίσης ο ηγέτης των ξένων επενδύσεων στην Τουρκία. Ο αριθμός των γερμανικών επιχειρήσεων στην Τουρκία και των τουρκικών εταιρειών στην γερμανική πρωτεύουσα έχει υπερβεί τις 4.800. Η Γερμανία είναι επίσης η μεγαλύτερη πηγή εσόδων για τον τουρισμό της Τουρκίας με περίπου 4,8 εκατομμύρια Γερμανούς επισκέπτες ετησίως
Το γεγονός ότι η Τουρκία κατατάσσεται ως η 15η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, έχει σοβαρό αντίκτυπο στην Γερμανία η οποία πλέον την θεωρεί ως ισότιμο οικονομικό εταίρο.Το γεγονός ότι μπόρεσε να τετραπλασιάσει τις εξαγωγές σε λιγότερο από 10 χρόνια θεωρείται από Γερμανούς αξιωματούχους ως σημαντικό επίτευγμα.
Η νέα εξωτερική πολιτική της Τουρκίας
Για πολλούς αναλυτές, η επιτυχία της Τουρκίας να αυξήσει σημαντικά το εμπόριο της με τις γειτονικές χώρες και περιοχές κατά την τελευταία δεκαετία είναι στενά συνδεδεμένη με τον νέο ενεργό ρόλο της Τουρκίας στις διεθνείς σχέσει. Η νταβουτόγλεια πολιτική των «μηδενικών προβλημάτων» με τα γειτονικά κράτη (η οποία σημειωτέον μόνο αποτυχίες έχει αποφέρει στην Τουρκία καθώς με κανέναν από τους γείτονες της η Τουρκία δεν έχει αγαθές σχέσεις ) και ο στόχος της Άγκυρας για τη δημιουργία κοινών οικονομικών ζωνών στις γειτονικές περιοχές θαυμάζεται ευρέως από Γερμανούς αξιωματούχους.
Σε ό,τι αφορά την χώρα πρότυπο για της υπόλοιπες Αραβικές χώρες στην μετά-Αραβική Άνοιξη εποχή το αφήνουμε στην άκρη καθώς πολλοί Τούρκοι αναλυτές θεωρούν το πρότυπο της Ερντογανικής Τουρκικής Δημοκρατίας ως απόλυτα αποτυχημένο, παράγωγο δε της Τουρκικής αυτής "Άνοιξης" είναι ένα ισλαμοφασιστικό μόρφωμα του οποίου την επικινδυνότητα δεν έχουν αντιληφθεί πολλοί ακόμα.Ίσως οι Γερμανοί αξιωματούχοι και αναλυτές θαμπωμένοι από την τουρκική φούσκα της οικονομίας , αλλά και έχοντας ως πρώτη εικόνα το ότι αποτέλεσαν διαχρονικά Πηγή έμπνευσης για την Οθωμανική αυτοκρατορία και για το τουρκικό καθεστώς του επηρεάζει ώστε να το βλέπουν ως θετική εξέλιξη.
Η ένταξη της Τουρκίας στην Ευρώπη αποκτά για την Γερμανία και την ΕΕ βαρύνουσα σημασία. Ομως όλοι οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν είναι ακόμα θετικοί στο ενδεχόμενο της πλήρους ένταξη της Τουρκίας ως ισότιμου μέλους, πολλές χώρες μεταξύ των οποίων και η Κύπρος δεν δείχνουν πρόθυμες ,ενώ παράλληλα και η ενταξιακή π[πορεία της Τουρκίας με το πάγωμα των κεφαλαίων έχει περιέλθει σε στασιμότητα. Σημαντικό ρόλο στην στασιμότητα των ενταξιακών διαδικασιών διαδραματίζει και η έλλειψη προόδου στην διαδικασία εκδημοκρατισμού στην Τουρκία.(Αναρωτιόμαστε πως μια χώρα που η Ε.Ε. θεωρεί ότι δεν σημειώνει πρόοδο την διαδικασία εκδημοκρατισμού της είναι και χώρα- πρότυπο για τις Αραβικές χώρες;)
Στην τελευταία έκθεση για τα ανθρώπινα δικαιώματα, το γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών εντοπίζει κάποιες σοβαρές ελλείψεις και αδυναμίες στην Τουρκία στον τομέα των δημοκρατικών δικαιωμάτων και ελευθεριών. Πρόσφατα, η κυβέρνηση της Τουρκίας έχει αυξήσει την πίεση της στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, με σκοπό όπως αναφέρουν οι επικριτές της να φιμώσει την οποία αντιπολιτευτική φωνή , ενδεικτικά αναφέρεται πώς ι περίπου 100 δημοσιογράφοι παραμένουν φυλακισμένοι με διάφορες κατηγορίες.
Ανησυχητικές είναι και οι εξελίξεις στο κουρδικό ζήτημα. Στον αγώνα της κατά του Κουρδικού Εργατικού Κόμματος (ΡΚΚ), η Τουρκία έχει συλλάβει πάνω από 2.000 υπόπτους με την κατηγορία ότι είναι μέλη της Ένωσης Κοινοτήτων του Κουρδιστάν (KCK), η οποία χαρακτηρίζεται και ως προθάλαμος του PKK απο το τουρκικό καθεστώς Πάνω απο 700 Κούρδοι φυλακισμένοι έχουν κατέλθει σε απεργία πείνας σε όλες τις φυλακές της Τουρκίας αντιδρώντας στην πολιτική Ερντογάν επι του Κουρδικού ζητήματος Αλλά ο Τούρκος πρωθυπουργός επιμένει σε μια επιθετική στάση, πρόσφατα μάλιστα κατηγόρησε τις ευρωπαϊκές χώρες και τη Γερμανία για το γεγονός ότι δεν βοηθούν την Άγκυρα στον αγώνα της εναντίον του ΡΚΚ.
"Η Γερμανία δεν θέλει λύση. Γαλλία δεν θέλει λύση. Αυτές οι χώρες δεν μας βοηθούν. Αντί αυτού "τρομοκράτες ηγέτες ζουν στο έδαφός τους," ανέφερε σε τηλεοπτική συνέντευξη του τον περασμένο μήνα.Στο παρελθόν είχε κατηγορήσει γερμανικούς Οργανισμούς ότι υποβοηθούν την δράση του PKK και οικονομικά, και η δήλωση του αυτή είχε προκαλέσει διπλωματική διαμάχη μεταξύ Άγκυρας και Βερολίνου παρά τις διαψεύσεις των Γερμανών αξιωματούχων .
Τα προβλήματα στις γερμανο-τουρκικές σχέσεις εντοπίζονται:
1) Στην εμπλοκή της Τουρκίας στην Συραική κρίση όπου παρά το γεγονός οτι φιλοξενεί περί τις 100.000 πρόσφυγες από τη Συρία δείχνει να έχει εδαφικές βλέψεις στην περιοχή
2) Η ενίσχυση των δεσμών της Τουρκίας με την τουρκική διασπορά η οποία επιδιώκει μέσα από πρωτοβουλίες να υπερασπιστεί τα δικαιώματα των Τούρκων που ζουν στο εξωτερικό και προσπαθεί να τους στηρίξει στη διατήρηση της πολιτιστικής και θρησκευτικής τους ταυτότητας προκαλεί ανησυχίες σε πολλούς Γερμανούς καθώς μεταφράζεται ως μια προσπάθεια να υπονομεύσουν την επιτυχή ενσωμάτωση των Τούρκων μεταναστών στη γερμανική κοινωνία.
3) Η επίσκεψη Ερντογάν ερμηνεύεται όχι ως προσπάθεια νέας ώθησης στις ενταξιακές διαδικασίες της Τουρκίας στην Ε.Ε. αλλά ως προσπάθεια επηρεασμού των Τούρκων μεταναστών (οι οποίοι για πρώτη φορά θα ψηφίσουν στη Γερμανία για τις εκλογές στην Τουρκία.Περίπου 1,3 εκατομμύρια Τούρκοι πολίτες που ζουν στη Γερμανία θα μπορούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα στις εκλογές αυτές, καθιστώντας τη Γερμανία η τέταρτη μεγαλύτερη τουρκική εκλογική περιφέρεια, μετά την Κωνσταντινούπολη, την Άγκυρα και τη Σμύρνη. ). εν όψει των αλλεπάλληλων αναμετρήσεων στην Τουρκία αρχή γενομένης των προεδρικών εκλογών του 2014
4) Οι εκδηλώσεις διαμαρτυρίες απο ένα ευρύ φάσμα φορέων που σχετίζονται και με την πολιτική και κοινωνική ζωή της Τουρκίας φαίνεται να έχει αντίκτυπο στις Γερμανικές αρχές αλλά και στην Γερμανική Κοινή Γνώμη.Παράλληλα επισημαίνουμε τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Γερμανία απο την δράση των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών στο έδαφος της και απο την δράση ακραίων ισλαμιστικών πυρήνων πολλοί απο τους οποίους έχουν διασυνδέσεις με την Τουρκία.Σημαντική αντίδραση συναντά και η αυξανόμενη ισχύς της Ισλαμικής αδελφότητας Γκιουλέν στο Γερμανικό έδαφος αυτα τα στοιχεία έντεχνα το άρθρο τα αποσιωπά.
