Τι οδήγησε στην τραπεζική ανατροπή
Τα πώς και τα γιατί που «γέννησαν» τα mega deals του τελευταίου μήνα
Του Γιάννη Παπαδογιάννη
(Πηγή : http://news.kathimerini.gr)
Λίγες μόνον εβδομάδες, τελικά, ήταν αρκετές για να αλλάξουν τα πάντα στις τράπεζες. Επειτα από χρόνια αδράνειας, αναβολών και ακινησίας, τον Οκτώβριο είδαμε δύο μεγάλης κλίμακας κινήσεις συγκέντρωσης δυνάμεων:
την απόκτηση της Emporiki Bank από τον όμιλο Alpha Bank και τη συγχώνευση Εθνικής - Eurobank. Η δημιουργία μεγαλύτερων σχημάτων ήταν αναμενόμενη, ωστόσο, η ταχύτητα με την οποία ανακοινώθηκε η πρόταση της Εθνικής για την Eurobank, λίγες μόνον ώρες μετά την επιλογή της Alpha Bank από την Credit Agricole, προκάλεσε σοκ και δέος στην τραπεζική αγορά, ειδικά στις ανώτατες βαθμίδες διοίκησης. Είχε προηγηθεί στο τέλος Ιουλίου η απόκτηση του υγιούς τμήματος της ΑΤΕ Bank από τον όμιλο Πειραιώς.
Ετσι, ο νέος τραπεζικός χάρτης περιλαμβάνει τρεις πόλους οι οποίοι θα απορροφήσουν το επόμενο διάστημα και άλλες τράπεζες: Εθνική - Eurobank, Alpha Bank - Emporiki και Τράπεζα Πειραιώς - ATE Bank. Οι τρεις τους αθροιστικά διαθέτουν ενεργητικό ύψους 330 δισ. ευρώ, δηλαδή σχεδόν 1,5 μεγαλύτερο απο το ΑΕΠ της χώρας. Η δημιουργία των τριών υπερτραπεζών έρχεται να επαληθεύσει την περιβόητη πρόβλεψη του προέδρου της Alpha Bank κ. Γιάννη Κωστόπουλου ότι στην Ελλάδα υπάρχει χώρος για 2,5 τράπεζες. Μα καλά, αναρωτιούνται πολλοί, γιατί τώρα; Απλούστατα γιατί η προσαρμογή στη νέα οικονομική πραγματικότητα, στα νέα δεδομένα της οικονομίας, είναι αναπόδραστη, τουλάχιστον για όλους όσοι θέλουν να έχουν ελπίδες ύπαρξης στη μετά κρίση εποχή. Ο χρόνος τελείωσε. Οι σαρωτικές κινήσεις που αλλάζουν θεαματικά τη δομή του χρηματοπιστωτικού συστήματος δεν αποτελούν κινήσεις για την αντιμετώπιση της κρίσης (κάτι που ο διοικητής της ΤτΕ κ. Γ. Προβόπουλος ζητούσε επίμονα απο το 2010), αλλά προετοιμασίας για τη μετά την κρίση εποχή. Μέχρι τώρα οι τράπεζες, όπως το σύνολο της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας, αντιστάθηκαν, «έκλεισαν τα μάτια» στην πραγματικότητα, ελπίζοντας σε μια «μαγική» επαναφορά στην προ του 2009 εποχή. Οι διοικήσεις ήλπιζαν ότι με κάποιον τρόπο τα προβλήματα θα λυθούν, η Ευρωζώνη και η Ελλάδα θα ανακάμψουν δυναμικά και οι τράπεζες –και μαζί οι επιτελικές ομάδες που τις διοικούν– θα επανέλθουν στην εποχή της αμέριμνης ανάπτυξης των αρχών της δεκαετίας του 2000, της επέλασης στη ΝΑ Ευρώπη, των υπερκερδών και των υπεραμοιβών.
Το τσουνάμι της κρίσης, βέβαια, θρυμμάτισε τις όποιες ψευδαισθήσεις και το PSI οδήγησε όλες τις τράπεζες στον έλεγχο του δημόσιου τομέα με τους πιο επιθετικούς «παίκτες» των καλών ημερών να εξοβελίζονται στις πιο αδύναμες θέσεις.
Από εδώ και πέρα, το κρίσιμο για τις τράπεζες και την οικονομία είναι η γρήγορη ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης. Το εγχείρημα έχει καθυστερήσει πολλούς μήνες, καθώς τα πάντα στη χώρα βρίσκονται σε μια σταθερή κατάσταση επιμήκυνσης, ωστόσο, αμέσως μετά την οριστικοποίηση των μέτρων και τη συμφωνία με την τρόικα, τη σκυτάλη θα πάρει η ανακεφαλαιοποίηση. Το σχέδιο που έχει επεξεργαστεί η κυβέρνηση περιλαμβάνει κίνητρα για την προσέλκυση ιδιωτών επενδυτών. Το σχέδιο περιλαμβάνει τη χρήση ορισμένων φιλικών στο μέτοχο χρηματοοικονομικών εργαλείων (τα Cocos είναι μια ειδική μορφή κεφαλαίου που μπορεί να μετατραπεί σε μετοχές στο μέλλον), κίνητρα (όπως το δικαίωμα απόκτησης 9 μετοχών στο μέλλων για κάθε 1 που θα αγοράσουν στην ανακεφαλαιοποίηση) αλλά και μεγαλύτερο χρονικό περιθώριο για την αποπληρωμή της συμμετοχής του Δημοσίου.
