Πέμπτη 3 Δεκεμβρίου 2015

Άρθρο αν φταίει μόνο ο καπιταλισμός


Φταίει μόνο ο καπιταλισμός;
Κώστας Γιαννακίδης  
«Η νεοφιλελεύθερη καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση, εκτός από την αποδόμηση της κοινωνικής συνοχής, κλέβει το μέλλον των παιδιών μας.» Έτσι όπως ακριβώς το διαβάζετε.
Το είπε ο πρωθυπουργός κατά την ομιλία του στο Παρίσι, στη διάσκεψη για το κλίμα. Ως τοποθέτηση είναι σαφώς πιο εντυπωσιακή από το περιεχόμενο των πρόσφατων tweets, πλην όμως ουδείς ασχολήθηκε. Κρίμα, δεν είναι και λίγο να καταγγέλλεις τον καπιταλισμό με τον Ομπάμα κάπου εκεί γύρω. Στην πραγματικότητα το ύφος και ο στόμφος εννοούν το εντελώς αντίθετο από αυτό που υπαινίσσονται. Κανένας δεν ασχολείται στα σοβαρά. (Εδώ το κείμενο της ομιλίας)
Ε, ναι. Οταν η συμμετοχή μας στη διάσκεψη για το κλίμα γίνεται με τσιτάτα αμφιθεάτρου, δεν υπάρχουν προσδοκίες στο πεδίο της πολιτικής. Ούτως ή άλλως, αυτές οι πολιτικές περιγράφονται και επιβάλλονται από τις ευρωπαϊκές δομές. «Στην Ελλάδα, παρά την οικονομική και κοινωνική κρίση, το περιβαλλοντικό ζήτημα βρίσκεται ψηλά στην κυβερνητική μας ατζέντα.» Τους δουλεύουμε, αλλά, ευτυχώς δεν μας παίρνουν στα σοβαρά. Το πρόβλημα είναι ότι δουλευόμαστε και μεταξύ μας. Δεν φταίει, βέβαια, η κυβέρνηση Τσίπρα, προς Θεού. Στη χώρα μας για δεκαετίες  το περιβάλλον ήταν, απλώς, το πεδίο πάνω στο οποίο θα «έτρεχαν» τα έργα. Μέχρι εκεί. Και πολύ ήταν. Στον τόπο με τις μπαζωμένες παραλίες, τα καμμένα δάση, τους απέραντους βοσκοτόπους και τις πόλεις των αυθαιρέτων, δεν μπορείς να καταγγέλλεις τον παγκοσμιοποιημένο καπιταλισμό χωρίς να μαζεύεις τη γόπα σου από τον δρόμο. Και εν τέλει, για ποιο λόγο να ιδρώσουν οι κυβερνήσεις όταν δεν υπάρχει πίεση από τους πολίτες; Εδώ οι πολίτες κινητοποιούνται για χωματερές που μπορεί να γίνουν στον τόπο τους ή για εργοστάσια που λειτουργούν μακριά από αυτόν. Δεν ενοχλούνται, όμως, όταν ο γείτονας μπαζώνει.
Ομοίως, όταν δείχνεις τον καπιταλισμό ως υπεύθυνο, καλό είναι να δεις και πώς λειτουργούν τα κρατικά κτίρια, πώς οικοδομούνται οι νέες κατασκευές και κατά πόσο αξιοποιούνται οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Αν δείτε το υπο κατασκευή κέντρο «Σταύρος Νιάρχος», θα προσέξετε τη δεύτερη «σκεπή» με τις ηλιακές κυψέλες που τροφοδοτούν τα κτίρια με ενέργεια. Εντάξει, αυτό είναι καινούργιο. Περάστε μια βόλτα από το κτίριο της Greenpeace για να μάθετε πώς ένα παλιό κτίριο μπορεί να λειτουργήσει, περιορίζοντας τις ενεργειακές απαιτήσεις και τις εκπομπές ρύπων. Ποια κυβέρνηση έχει εργαστεί για την ανάπτυξη της οικολογικής ευαισθησίας του πληθυσμού; Καμία. Διότι η οικολογία δεν είναι μόνο ο πελεκάνος που μαζεύει τα πλαστικά από τις θάλασσες και τις ακτές. Η οικολογία απαιτεί δράσεις και πολιτικές που, σε πρώτο στάδιο, μπορεί να γίνουν και δυσάρεστες. Θυμάστε καμιά αποτελεσματική κυβερνητική δράση; Δεν θυμάστε.
Εννοείται ότι η διάσκεψη για το κλίμα έχει να κάνει κυρίως με τις εκπομπές ρύπων από τα φουγάρα των μεγάλων χωρών. Και κάποια στιγμή θα έρθει μία ευρωπαϊκή οδηγία με ένα συγκεκριμένο τεχνικό πλαίσιο για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Θα ήταν καλό να καλύψουμε κάποιο κομμάτι του δρόμου μόνοι μας. Δύσκολο. Δεν είδατε πως εξελίχθηκε η μόδα των φωτοβολταϊκών; Να είστε σίγουροι, είμαστε ικανοί στο μέλλον να εισάγουμε μέχρι και ηλιακή ενέργεια.