Ο πράκτορας των Γερμανών στο Τζέρσεϊ
Κάρολος Μπρούσαλης
(Πηγή : http://www.protagon.gr)
Πριν να γίνει ο ένατος στον κόσμο φορολογικός παράδεισος, το νησί Τζέρσεϊ, στη Μάγχη, ανάμεσα στην Αγγλία και στη Γαλλία, ήταν γνωστό για τη φυλακή του.
Στα 1941, ένας νεαρός ληστής ήταν εκεί καταδικασμένος σε τριών χρόνων φυλάκιση για την πρώτη του ληστεία και περιμένοντας να δικαστεί για μια δεύτερη. Λεγόταν Έντι Τσάπμαν. Όταν οι Γερμανοί κυρίευσαν το νησί, ο κατάδικος ζήτησε να μιλήσει με τον διοικητή τους. Προσφέρθηκε να δουλέψει κατάσκοπος για το Ράιχ καθώς, όπως είπε, είχε κάθε λόγο να μισεί τους Άγγλους. Δύο ειδικοί της γερμανικής αντικατασκοπίας Άμπβερ έφτασαν στο Τζέρσεϊ για να τον εξετάσουν. Ο Έντι Τσάπμαν πέρασε με ευκολία τις δοκιμασίες. Η ιστορία του επαληθεύτηκε απόλυτα από τους Γερμανούς πράκτορες στο Λονδίνο. Τον πήραν από το νησί και τον εγκατέστησαν σ’ ένα κέντρο εκπαίδευσης. Έξυπνος και παράτολμος καθώς ήταν, αρίστευσε. Ένα χρόνο αργότερα, είχε μισθό Γερμανού λοχαγού και μπορούσε ν’ αναλάβει την πρώτη του αποστολή.
Στα 1941, ένας νεαρός ληστής ήταν εκεί καταδικασμένος σε τριών χρόνων φυλάκιση για την πρώτη του ληστεία και περιμένοντας να δικαστεί για μια δεύτερη. Λεγόταν Έντι Τσάπμαν. Όταν οι Γερμανοί κυρίευσαν το νησί, ο κατάδικος ζήτησε να μιλήσει με τον διοικητή τους. Προσφέρθηκε να δουλέψει κατάσκοπος για το Ράιχ καθώς, όπως είπε, είχε κάθε λόγο να μισεί τους Άγγλους. Δύο ειδικοί της γερμανικής αντικατασκοπίας Άμπβερ έφτασαν στο Τζέρσεϊ για να τον εξετάσουν. Ο Έντι Τσάπμαν πέρασε με ευκολία τις δοκιμασίες. Η ιστορία του επαληθεύτηκε απόλυτα από τους Γερμανούς πράκτορες στο Λονδίνο. Τον πήραν από το νησί και τον εγκατέστησαν σ’ ένα κέντρο εκπαίδευσης. Έξυπνος και παράτολμος καθώς ήταν, αρίστευσε. Ένα χρόνο αργότερα, είχε μισθό Γερμανού λοχαγού και μπορούσε ν’ αναλάβει την πρώτη του αποστολή.
Για να πεισθούν πως στ’ αλήθεια ήταν δικός τους, οι Γερμανοί του ανέθεσαν μια παράτολμη κι επικίνδυνη αποστολή: Να πέσει με αλεξίπτωτο στην Αγγλία και ν’ ανατινάξει τις εγκαταστάσεις του εργοστασίου Ντε Χάβιλαντ που κατασκεύαζε τα ομώνυμα βομβαρδιστικά αεροπλάνα. Παρ’ όλο που υπήρχαν στο εργοστάσιο δρακόντεια μέτρα ασφαλείας, ο 'Εντι Τσάπμαν δέχτηκε. Ζήτησε αμοιβή 2.000 αγγλικές λίρες (οι μισές μπροστά κι οι υπόλοιπες μετά την ανατίναξη), υπέγραψε σχετικό συμβόλαιο και ξεκίνησε.
Στις 2.20, ξημερώματα 19 Δεκεμβρίου του 1942 και με πυκνή ομίχλη, ο Έντι Τσάπμαν έπεφτε με αλεξίπτωτο στα περίχωρα του Λονδίνου. Στις 7, βρισκόταν στο σημείο όπου είχε ραντεβού μ’ έναν σύνδεσμο. Ελάχιστες μέρες αργότερα, μια τρομακτική έκρηξη συγκλόνισε την αγγλική πρωτεύουσα. Ο ηλεκτρικός σταθμός του εργοστασίου Ντε Χάβιλαντ είχε τιναχτεί στον αέρα. Το ίδιο το εργοστάσιο είχε μεταβληθεί σε ερείπια. Αδιάψευστοι μάρτυρες οι φωτογραφίες που τραβήχτηκαν από γερμανικά αναγνωριστικά αεροπλάνα. Οι Γερμανοί πανηγύριζαν: Ναι, ο Έντι Τσάπμαν ήταν δικός τους πράκτορας, απίθανα αποτελεσματικός. Είχε στερήσει την Αγγλία από την παραγωγή νέων βομβαρδιστικών. Είχε πετύχει εκεί που πολλοί άλλοι είχαν αποτύχει. Με ευχαρίστηση εκπλήρωσαν το συμβόλαιο που υπέγραψαν μαζί του. Και του ανέθεσαν μια νέα αποστολή: Να ξαναγυρίσει στην Αγγλία και να τους πληροφορεί με τον ασύρματο για τις μετακινήσεις των αγγλικών στρατευμάτων.
Αυτή η δουλειά αποδείχτηκε πολύ εύκολη για τον Έντι Τσάπμαν. Ξανάπεσε στην Αγγλία με αλεξίπτωτο, παρουσιάστηκε στην αγγλική κατασκοπία Ιντέλιτζενς Σέρβις, εξήγησε την αποστολή του κι εγκαταστάθηκε σ’ ένα κρησφύγετο. Δεν είχε παρά να μεταδίδει τα δελτία με τα οποία οι Άγγλοι τον τροφοδοτούσαν. Όλοι έμεναν ευχαριστημένοι: Ο κατάσκοπος, επειδή πληρωνόταν από δυο μεριές χωρίς να κουράζεται. Οι Γερμανοί, επειδή νόμιζαν πως είχαν τις πληροφορίες που ήθελαν. Και οι Άγγλοι, επειδή παραπλανούσαν τους Γερμανούς δίχως να χρειαστεί να στήσουν ολόκληρο σκηνικό, όπως είχαν κάνει με τη δήθεν ανατίναξη του εργοστασίου που ποτέ δε σταμάτησε να λειτουργεί.
Όμως, όλα τα ωραία έχουν ένα τέλος. Οι Γερμανοί τον ανακάλεσαν κάποια στιγμή, τον έστειλαν σε διάφορες αποστολές και, το 1944, του ξαναζήτησαν να πάει στην Αγγλία. Του έδωσαν 13.000 λίρες για να εντοπίσει τις βάσεις των αγγλικών ραντάρ και να τους ειδοποιήσει ώστε να τα βομβαρδίσουν. Με συνολική είσπραξη από τους Γερμανούς 30.000 αγγλικές λίρες, ο Έντι Τσάπμαν ξανάπεσε με αλεξίπτωτο στα περίχωρα του Λονδίνου. Οι Γερμανοί δεν ξανάκουσαν γι’ αυτόν. Ως σήμερα, παραμένουν άγνωστοι οι λόγοι που ανάγκασαν την Ιντέλιτζενς να τον αποσύρει, αν και η επίσημη εκδοχή τον φέρει να απολύθηκε, επειδή, ταυτόχρονα με τις κατασκοπευτικές του δραστηριότητες, μετείχε σε επιχειρήσεις του αγγλικού υπόκοσμου. Όπως είναι άγνωστο, αν ο Έντι Τσάπμαν στρατολογήθηκε από την αγγλική αντικατασκοπία, πριν οι Γερμανοί να καταλάβουν το Τζέρσεϊ, ή αφότου ανέλαβε την πρώτη του αποστολή. Πέθανε στις 11 Δεκεμβρίου 1997, σε ηλικία 83 χρόνων.
