Εξαιρετικός Στ. Κασιμάτης για τη δύναμη της πραγματικότητας

Η δύναμη της πραγματικότητας

Στέφανος Κασιμάτης 

(Πηγή : http://www.kathimerini.gr)

Η είδηση δημοσιεύθηκε πρώτα στην τοπική εφημερίδα της πόλης Μεδίνα, «Οκάζ», στα μέσα του περασμένου Νοεμβρίου, και από εκεί αναδημοσιεύθηκε ευρέως στον διεθνή αγγλόφωνο Τύπο.
Εμείς την αγνοήσαμε, ίσως επειδή ο συνδυασμός της φρίκης του δράματος με την ασημαντότητά του την κάνει ως είδηση δυσανάλογα ενοχλητική για τη βαρύτητα του γεγονότος. Καλύτερα έτσι όμως, γιατί με τις πρόσφατες εμπειρίες που αποκτήσαμε αφότου επιχειρήσαμε μάταια να αλλάξουμε την Ευρώπη (και μάλιστα στο όνομα των ευρωπαϊκών λαών...), νομίζω ότι μπορούμε να εκτιμήσουμε πληρέστερα το μάθημα που περιέχει για οποιονδήποτε πιστεύει ότι η πίστη και η βούληση μπορούν να νικούν την πραγματικότητα.

Η είδηση αφορά ένα ζευγάρι Σαουδαράβων, οι οποίοι συμφώνησαν να παντρευτούν, παρότι ο γαμπρός δεν είχε δει ποτέ το πρόσωπο της νύφης, όπως συνηθίζεται σε διάφορα μέρη της Μέσης Ανατολής. Ομως, μόλις η τελετή του γάμου είχε τυπικά ολοκληρωθεί και η νύφη έβγαλε την καλύπτρα του προσώπου για να φωτογραφηθεί, ο γαμπρός σηκώθηκε έντρομος και την αποκήρυξε: «Δεν είσαι το κορίτσι που θέλω να παντρευτώ. Δεν είσαι εκείνη που είχα φαντασθεί. Λυπάμαι αλλά σε χωρίζω». Εννοείται ότι η δυστυχής νύφη αμέσως κατέρρευσε, ο γάμος εξελίχθηκε σε θρήνο και, σύντομα, η κατακραυγή εις βάρος του γαμπρού εξαπλώθηκε αμέσως στα σόσιαλ μίντια της Σαουδικής Αραβίας.

Δικαίως τον μίσησαν οι πάντες στη χώρα του, διότι η σκληρότητά του δεν ήταν έκφραση δύναμης, παρά μόνον η άλλη όψη της αδυναμίας του­ - γιατί και η ανευθυνότητα είναι μια μορφή αδυναμίας. Ο νεαρός άνδρας είχε τη δυνατότητα να δει τη νύφη προτού εκτεθεί αναλαμβάνοντας την υποχρέωση του γάμου, εκείνος όμως επέλεξε σκοπίμως να μην το κάνει, θέτοντας την πίστη του στη θρησκευτική παράδοση και τους κανόνες της υπεράνω της πιο κοινότοπης, αλλά πανίσχυρης πραγματικότητας στον κόσμο: του προσώπου που βλέπεις κάθε πρωί δίπλα σου όταν ξυπνάς.

Τηρουμένων των αναλογιών, κάτι ανάλογο έχουν υποστεί η κυβέρνηση και οι υποστηρικτές της τις τελευταίες ημέρες, αφότου το σχέδιο για την εκ των έσω ανατροπή του καπιταλισμού στην Ευρωπαϊκή Ενωση προσέκρουσε με βία στην πραγματικότητα των ευρωπαϊκών θεσμών. Ηταν οπωσδήποτε καλό για όλους μας ότι ο κραδασμός της σύγκρουσης απορροφήθηκε με αξιοσημείωτη ψυχραιμία από την κυβέρνηση. Είναι φρόνιμο όμως να μη μας διαφεύγει κιόλας ότι, προς το παρόν, έχουμε δει μόνον ένα μικρό, το πρώτο, μέρος του έργου: την πρόσκρουση. Τα υπόλοιπα, οι αντιδράσεις που αργά ή γρήγορα θα υπάρξουν, αλλά και ο τρόπος με τον οποίο θα τις χειρισθεί η κυβέρνηση, είναι εξίσου σημαντικά για την τελική έκβαση και αυτά ακόμη δεν τα έχουμε δει.

Συναντώ διαφόρους φίλους, τους οποίους βλέπω να επιτρέπουν στη δικαιολογημένη ανακούφισή τους για τη στροφή της κυβέρνησης να μετατρέπεται σε αισιοδοξία. Ομως όσο και αν κατανοώ την ανάγκη τους για ελπίδα, συγχρόνως αδυνατώ να συμμεριστώ την αισιοδοξία τους. Η ευρωπαϊκή πραγματικότητα έμεινε αμετακίνητη. Είναι εκεί που ξέραμε, στέκεται σαν τοίχος, κι όποιος θέλει είναι ελεύθερος να δοκιμάσει πάνω της το κεφάλι του. Εν τω μεταξύ όμως, αλλάξαμε εμείς. Αλλαξε το εκλογικό σώμα, που μετακινήθηκε προς τα αριστερά και, συνεπώς, οι δυσκολίες της διακυβέρνησης έχουν πολλαπλασιασθεί. Με την αποδοχή της ευρωπαϊκής πραγματικότητας εκ μέρους της πρώτης αμιγώς «αντιμνημονιακής» κυβέρνησης, το δυσκολότερο μέρος του αγώνα σωτηρίας της χώρας από τη χρεοκοπία μόλις ανοίγει· και τα ερωτήματα που ανακύπτουν είναι περισσότερα από εκείνα στα οποία η κυβέρνηση απάντησε διά της στροφής της.

Να μοιραστώ μαζί σας μερικά από αυτά. Κατ’ αρχάς, δεν μπορώ να φαντασθώ πώς θα αντιδράσουν τα κυβερνητικά στελέχη όταν διαπιστώσουν πόσο ψυχοφθόρος και καταστροφική για τις φιλοδοξίες τους είναι εν τέλει η πολυπόθητη διακυβέρνηση σε καιρό χρεοκοπίας. Πολύ περισσότερο, δεν μπορώ να φαντασθώ πώς θα αντιδράσει ο κόσμος που πίστεψε στην πολιτική του βολονταρισμού όταν και αυτός καταλάβει ότι, επί της ουσίας, τίποτε δεν άλλαξε και, κυρίως, ούτε πρόκειται να αλλάξει. Το προφανές είναι, νομίζω, ότι εις μεν το κόμμα θα ενισχυθεί η τάση όσων προσβλέπουν στο δόγμα της «επανάστασης πρώτα σε μια χώρα», καθώς η προσήλωση της αριστερής πτέρυγας στις ιδεοληψίες της θα εκληφθεί παραδόξως ως ρεαλισμός, εις δε τους ψηφοφόρους πιθανό είναι να ενισχυθεί το ρεύμα του αντιευρωπαϊσμού.

Επειτα, ακόμη και αν υποθέσουμε ότι η κυβέρνηση δεν χρονοτριβεί με αυταπάτες, αλλά πέφτει με τα μούτρα στη δουλειά και, επίσης, ότι ο Τσίπρας καταφέρνει να διατηρήσει την προσωπική επιρροή του στην κοινή γνώμη, πού θα βρουν τους ανθρώπους, τα απαραίτητα στελέχη σε θέσεις-κλειδιά της διοίκησης, για να υπηρετήσουν αποτελεσματικά τους στόχους της προσαρμογής; Προς το παρόν, διαπιστώνουμε ότι τα μόνα στελέχη που παρουσιάζουν είναι αυτά που ανακαλύπτουν στο κολλώδες και σιχαμερό ίζημα του άδειου βαρελιού του ΠΑΣΟΚ.

Μια άλλη κατηγορία ερωτημάτων αφορά την πλευρά της Ευρώπης. Τώρα μας έδωσαν τέσσερις μήνες «για να δούμε αν μπορούμε να συνεργαστούμε με αυτή την κυβέρνηση», όπως είπε με αξιοπρόσεκτη ειλικρίνεια ο Γιουνκέρ σε μια συνέντευξή του. Τι μας κάνει όμως να πιστεύουμε ότι είναι διατεθειμένοι, σε λιγότερο από τέσσερις μήνες, να ξαναζήσουν το ίδιο δράμα; Κατά πόσον, δηλαδή, η διαιώνιση του ελληνικού προβλήματος (διότι περί αυτού μιλάμε, ας μην αυταπατώμεθα...) καθώς και η αρνητική δημοσιότητά του για το ευρώ μπορεί να γίνεται ανεκτή από την Ευρώπη; Θα υπάρξει άραγε η στιγμή που θα κλίνει η πλάστιγγα από την άλλη πλευρά και θα κριθεί ότι το συνολικό κόστος από την προσπάθεια διατήρησης της μικρής Ελλάδας στην Ευρώπη υπερβαίνει το όφελος; Και μάλιστα από έναν λαό ο οποίος δείχνει με τις αποφάσεις του ότι όλο και απομακρύνεται από την Ευρώπη, ενώ συγχρόνως εντείνει τις κραυγές του υπέρ των ευρωπαϊκών αξιών;

Το μόνο θετικό μέχρι στιγμής είναι ότι ο Τσίπρας δεν αντέδρασε όπως ο γαμπρός από τη Μεδίνα, αλλά φαίνεται να αποδέχθηκε την ευθύνη των επιλογών του. Δεν είναι μικρό πράγμα αυτό και θεωρώ υποχρέωση κάθε ανθρώπου ο οποίος καταλαβαίνει για τι μιλάμε να στηρίξει τη στροφή του Τσίπρα στον ρεαλισμό. Είναι όμως και πολύ λίγο για να μπορείς να νιώθεις αισιόδοξος...

(Στην φωτογραφία : Ο υπουργός Αριστείδης Μπαλτάς (δεξιά) δείχνει το κυριότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει σήμερα η παιδεία...)