Δεν εμπνέει καμία αισιοδοξία η εικόνα των μεγάλων οικονομιών της Λ. Αμερικής
ΡΟΥΜΠΙΝΑ ΣΠΑΘΗ
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr/)
Η υποβάθμιση του χρέους της Βενεζουέλας την Τρίτη 11 Φεβρουαρίου, η τελευταία μιας σειράς υποβαθμίσεων τους τελευταίους μήνες και από τους τρεις μεγάλους οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης, συνέπεσε με διαφορά ωρών με την απόφαση της κυβέρνησης του Νίκολας Μαδούρο να αλλάξει το περίπλοκο σύστημα ισοτιμιών του νομίσματος, ουσιαστικά απελευθερώνοντας το μπολιβάρ, του οποίου η συνεπακόλουθη διολίσθηση είναι περισσότερο και από βέβαιη.
Το γεγονός ότι οι δύο εξελίξεις έγιναν με λίγες μόνον ώρες διαφορά ήταν μάλλον συμπτωματικό. Καταδεικνύει, ωστόσο, τη δεινή θέση στην οποία έχει περιέλθει η οικονομία της πετρελαιοπαραγωγού χώρας της Λατινικής Αμερικής, που μένει ουσιαστικά χωρίς έσοδα σε σκληρό νόμισμα εξαιτίας της καταβαράθρωσης της τιμής του πετρελαίου. Παράλληλα, όμως, αποτελεί θλιβερή υπενθύμιση τού ότι ούτε η μπολιβαριανή επανάσταση του Ούγκο Τσάβες ούτε η εναλλακτική λύση έναντι της οικονομίας της αγοράς, που επιχείρησαν ορισμένες οικονομίες της Λατινικής Αμερικής, ήταν τόσο απλή υπόθεση.
Πριν από οκτώ χρόνια
Σήμερα ελάχιστα θυμίζουν το κλίμα που επικρατούσε πριν από οκτώ χρόνια, στις αρχές του 2007, όταν ο τότε πρόεδρος της Βραζιλίας, Λούλα ντα Σίλβα, οι τότε εν ζωή Ούγκο Τσάβες της Βενεζουέλας και Νέστωρ Κίρχνερ της Αργεντινής, αλλά και ο Εβο Μοράλες της Βολιβίας, στηρίζονταν στην ανάπτυξη των οικονομιών τους και προχωρούσαν σε σειρά σημαντικών οικονομικών και εμπορικών συμφωνιών, σχηματίζοντας μια εναλλακτική προσέγγιση στην οικονομία μέσα στη γνωστή ως «πίσω αυλή» των ΗΠΑ. Με την Αργεντινή να έχει εξωθηθεί σε μια ακόμη στάση πληρωμών που, αν και τεχνικής φύσης, δεν παύει να συνεπάγεται σειρά δυσκολιών για το Μπουένος Αϊρες, τη Βενεζουέλα στα πρόθυρα χρεοκοπίας να αναζητεί την αρωγή μιας μάλλον απρόθυμης Κίνας και τη Βραζιλία αντιμέτωπη με την ύφεση να στρέφεται στη δημοσιονομική εξυγίανση, η εικόνα των σημαντικότερων οικονομιών της Λατινικής Αμερικής δεν εμπνέει αισιοδοξία. Ο μοναδικός από τους προαναφερθέντες ηγέτες, που όχι μόνον παραμένει στη θέση του, αλλά προς το παρόν φαίνεται να μπορεί ακόμη και να υπερηφανευτεί ότι η οικονομία του οδεύει καλώς και το βιοτικό επίπεδο του λαού του βελτιώνεται, είναι ο Εβο Μοράλες.
Εχοντας γεμίσει τα ταμεία τους για περισσότερο από 10 χρόνια χάρη στη, συχνά αδικαιολόγητη, εκτίναξη των τιμών των εμπορευμάτων, οι οικονομίες αυτές της Λατινικής Αμερικής αντιμετωπίζουν σήμερα, μεταξύ άλλων εγγενών προβλημάτων, την καθίζηση της τιμής του πετρελαίου αλλά και των άλλων εμπορευμάτων που επηρεάζονται από αυτό και αποτελούν καίρια εξαγώγιμα προϊόντα τους. Από την πλευρά της, η Κίνα, αν κι έχει σε μεγάλο βαθμό υποκαταστήσει το ΔΝΤ ως δανειστής ύστατης προσφυγής, εξακολουθεί να λειτουργεί ως ένα βαθμό υποστηρικτικά ιδιαιτέρως προς την Αργεντινή και τείνει να στραφεί περισσότερο στα προβλήματα της δικής της οικονομίας, περιορίζοντας τις οδούς διαφυγής για τις χειμαζόμενες οικονομίες.
Ο επιτυχημένος κύριος Μοράλες
Ο επίσης επανεκλεγείς στην προεδρία της χώρας του, Εβο Μοράλες, φαίνεται να τα έχει κατφέρει καλύτερα από τους υπόλοιπους «αριστερούς» ηγέτες της Λατινικής Αμερικής. Από το 2006, οπότε άρχισε να κρατικοποιεί τις βιομηχανίες πετρελαίου και φυσικού αερίου της Βολιβίας, αυξήθηκαν τα φορολογικά έσοδα της χώρας διευκολύνοντας τις εκτεταμένες δημόσιες επενδύσεις. Με μια σειρά δημόσιων έργων και κοινωνικών προγραμμάτων, πέτυχε να μειώσει τη φτώχεια στη χώρα του κατά 25% και τη θεωρούμενη ακραία φτώχεια κατά 43%. Κινδυνεύει, όμως, να αντιμετωπίσει παρεμφερή προβλήματα, καθώς υποχωρούν οι τιμές των εμπορευμάτων που εξάγει η Βολιβία. Το πρώτο εξάμηνο του περασμένου έτους, το φυσικό αέριο και τα μέταλλα αντιπροσώπευαν το 82% των εσόδων της από εξαγωγές. Το σημαντικότερο προϊόν που εξάγει είναι το φυσικό αέριο, η τιμή του οποίου ακολουθεί την καθοδική πορεία του πετρελαίου, ενώ πρέπει να ανταγωνιστεί τα τεράστια αποθέματα σχιστολιθικού φυσικού αερίου της Αργεντινής. Δεν είναι λίγοι οι οικονομολόγοι που εκτιμούν ότι σύντομα ο Εβο Μοράλες θα έρθει αντιμέτωπος με διλήμματα οικονομικής και δημοσιονομικής φύσης.
