Πέμπτη 19 Φεβρουαρίου 2015

Εύστοχο άρθρο του Αλ. Παπαχελά περί δικαίωσης και φιάσκου


Η δικαίωση και το φιάσκο
Αλέξης Παπαχελάς 
Η Ευρώπη είναι ένας περίπλοκος και ευέλικτος πολιτικός οργανισμός. Εχει, όμως, σημασία να ξέρεις σε κάθε στιγμή ποιος είναι ο συνομιλητής σου, ποιος παίρνει τις σκληρές αποφάσεις και ποιος είναι πραγματικός σύμμαχος την ώρα που τον χρειάζεσαι. Οι κυβερνήσεις της περιόδου των μνημονίων την... πάτησαν πολλές φορές, διαβάζοντας λάθος τα μηνύματα που έρχονταν απ’ έξω. Πολλές φορές «τυφλώθηκαν», μάλιστα σε καίριες στιγμές, γιατί μπέρδεψαν την κεντρο-βορειοευρωπαϊκή ευγένεια και συγκατάβαση και την εξέλαβαν ως πράσινο φως για κάποια συμφωνία που είχαν στο μυαλό τους. Υπήρξαν υπουργοί που μιλούσαν με τους εμπειρογνώμονες της taskforce και ήταν βέβαιοι ότι ήξεραν τι ήθελε η τρόικα. Ο τέως πρωθυπουργός κ. Σαμαράς θεωρούσε έως και τον Οκτώβριο πως η Κομισιόν θα παρενέβαινε για να κλείσει με ήπιους όρους η αξιολόγηση και να προχωρήσει στη συμφωνία για το χρέος. Ξέρουμε τι συνέβη.
Οσοι χειρίζονται αυτό το εξαντλητικό και ατέλειωτο παιχνίδι εξουσίας κινδυνεύουν πάντοτε να κάνουν ένα μοιραίο λάθος που θα κοστίσει πολύ. Η σημερινή κυβέρνηση είναι άπειρη, αλλά έχει εντολή για μια σκληρή, σκληρότατη, διαπραγμάτευση. Γνωρίζει τις δικές της κόκκινες γραμμές, αλλά είναι σημαντικό να γνωρίζει και των άλλων. Βλέπει τι κάνει ο κάθε παίκτης, αλλά προέχει να εκτιμήσει πού θα σταθεί την κρίσιμη ώρα. Η ηγεσία της Κομισιόν θέλει πάντοτε να βοηθήσει προκειμένου να βρεθούν συμβιβαστικές λύσεις, γιατί απεχθάνεται οτιδήποτε θέτει σε κίνδυνο το ευρωπαϊκό project. Eχει όμως τα όριά της. Δεν ήθελε το ΔΝΤ στην Ευρώπη, αλλά το επέβαλε η κ. Μέρκελ. Θα ήθελε και τώρα μια συμβιβαστική λύση που θα έσωζε τα προσχήματα και για τον κ. Τσίπρα και για το Βερολίνο. Αυτό, όμως, που έχει φανεί είναι πως όταν ξεκινάει το Eurogroup, η Κομισιόν, το Ευρωκοινοβούλιο ή όποιοσδήποτε άλλος μπαίνουν στο περιθώριο. Ο πρωθυπουργός αμφισβητεί τον τρόπο λήψης αποφάσεων γιατί, όπως είπε χθες, δεν είναι ορθό να συνεδριάζει το Eurogroup και στο τέλος να αποφασίζει ένας. Ως έμπειρος αριστερός γνωρίζει τα περί συσχετισμών δυνάμεων που λέγαμε παλιά. Γνωρίζει ότι δεν υπάρχουν αυτή την ώρα οι συμμαχίες του Νότου, οι εσωτερικές συμμαχίες στον Βορρά ή κάποιος άλλος που θα σπρώξει στη δική μας κατεύθυνση όταν θα πλησιάζει η σύγκρουση. Οι Αμερικανοί προσεύχονται να μην υπάρξει ατύχημα, αλλά δεν μπορούν να κάνουν πολλά. Οι Κινέζοι το ίδιο. Η Ρωσία είναι ένα χρήσιμο χαρτί που το παίζεις μια ή δυο φορές.
Θα αποφευχθεί η σύγκρουση; Ο κίνδυνος είναι σαφής. Ο κ. Τσίπρας μπορεί να δικαιωθεί για την καταγγελία της καταστροφικής λιτότητας, να είναι ο πρώτος που θα έχει μιλήσει επίσημα για την αδιέξοδη γερμανική ηγεμονία, αλλά και η Ελλάδα να υποστεί μεγάλη ζημιά. Ο ίδιος και όλοι εμείς θα είμαστε ακόμη εδώ σε όχι ιδιαίτερα εύκολες συνθήκες. Οι υπόλοιποι έξω θα παίζουν το blame game (το παιχνίδι της επίρριψης ευθυνών) για το ποιος φταίει που η ελληνική υπόθεση κατέληξε σε φιάσκο.