Παρασκευή 19 Φεβρουαρίου 2016

Άρθρο για την Τουρκία και την πύλη του χάους


Η Τουρκία και η πύλη του χάους
Νίκος Κωνσταντάρας
Οι κίνδυνοι στην περιοχή μας πολλαπλασιάζονται μέρα με τη μέρα. Για σήμερα είχε οριστεί η έναρξη της εκεχειρίας που συμφώνησαν πριν από μία εβδομάδα οι συμμετέχοντες στη διεθνή ειρηνευτική διαδικασία της Συρίας.
Αντί για παύση του πυρός, όμως, οι εχθροπραξίες μαίνονται σε πολλαπλά μέτωπα. Η σοβαρότερη εξέλιξη είναι η ταχύτητα με την οποία η Τουρκία βυθίζεται στο χάος του πολέμου, εκτός και εντός συνόρων.
Η Τουρκία είναι ίσως ο πιο κρίσιμος παράγοντας στην περιοχή. Είναι η χώρα που θα μπορούσε να παίξει τον πιο θετικό ρόλο, προς όφελος της σταθερότητας, αλλά και αυτή που με τα λάθη της απειλεί να οδηγήσει στην περαιτέρω καταστροφή και στη συνέχιση της εκροής προσφύγων. Στην εμμονή της να αποτρέψει την ίδρυση αυτόνομης κουρδικής περιοχής στα σύνορά της, η Τουρκία οδηγείται σε σπασμωδικές, αλληλοαναιρούμενες και επικίνδυνες κινήσεις.
Η βομβιστική επίθεση σε πομπή στρατιωτικών λεωφορείων στην καρδιά της πρωτεύουσας την Τετάρτη υπογραμμίζει την πολυπλοκότητα των προβλημάτων που η Αγκυρα αντιμετωπίζει. Η κυβέρνηση αμέσως επέρριψε την ευθύνη σε Κούρδους της Συρίας, δημοσιοποιώντας το όνομα του φερόμενου ως δράστη (Κούρδος πρόσφυγας από τη Συρία) και περιγράφοντας όλη την επιχείρηση και τους δράστες αυτής. Αντιθέτως, οι έρευνες για πολύνεκρες επιθέσεις του Ισλαμικού Κράτους εναντίον διαδηλωτών στην Αγκυρα και άλλες πόλεις τους τελευταίους μήνες δεν προχωρούν, σύμφωνα με παρατηρητές και δικηγόρους των θυμάτων. Κύριο μέλημα της Αγκυρας είναι να πείσει τη διεθνή κοινότητα ότι η οργάνωση των Κούρδων της Συρίας (YPG) είναι τρομοκρατική. Βρίσκει, όμως, αντίθετους τους Αμερικανούς και τους Ρώσους – επειδή στον κυκεώνα της Συρίας οι μεν χρησιμοποιούν τους Κούρδους εναντίον του Ισλαμικού Κράτους, οι δε εναντίον άλλων δυνάμεων που μάχονται κατά του συριακού καθεστώτος.
Την τελευταία εβδομάδα, η επέλαση του YPG στην παραμεθόριο περιοχή βρίσκει απάντηση με επιθέσεις του τουρκικού πυροβολικού. Δηλαδή, χώρα σύμμαχος του ΝΑΤΟ μάχεται εναντίον μιας οργάνωσης που συμμαχεί και με τις ΗΠΑ και με τους Ρώσους, προκαλώντας τις ΗΠΑ και την Ε.Ε. να της ζητήσουν να τερματίσει τις επιθέσεις. Οταν τον Νοέμβριο η Τουρκία κατέρριψε ρωσικό μαχητικό αεροσκάφος, η Αγκυρα έσπευσε στο ΝΑΤΟ για στήριξη. Σήμερα οι σχέσεις της με τη Ρωσία παραμένουν τεταμένες, ενώ την ίδια ώρα προκαλεί τις ΗΠΑ. Είναι αξιοσημείωτο ότι έως αργά χθες η Ουάσιγκτον δεν είχε σχολιάσει τις τουρκικές καταγγελίες εναντίον του YPG, του οποίου η ηγεσία αρνήθηκε οποιαδήποτε ανάμειξη στην επίθεση της Τετάρτης. Αντιθέτως, ηγέτης των Κούρδων αυτονομιστών της Τουρκίας (ΡΚΚ) δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο κάποια αυτονομημένη ομάδα να έδρασε σε εκδίκηση για τις ευρείας κλίμακας επιχειρήσεις του στρατού που μαίνονται στη νοτιοανατολική Τουρκία, όπου έχουν σκοτωθεί εκατοντάδες άνθρωποι και δεκάδες χιλιάδες έχουν εκτοπιστεί. Φοβούμενη τη ρωσική αεράμυνα στη Συρία, η Τουρκία χθες εξαπέλυσε αεροπορικές επιθέσεις στο βόρειο Ιράκ, εναντίον μαχητών του ΡΚΚ – οι οποίοι περιμένουν την άνοιξη για να κατεβούν από τα βουνά και να πολεμήσουν. Η Τουρκία φαίνεται να βρίσκεται σε σύγχυση, χωρίς στρατηγική. Αυτό είναι επικίνδυνο για την ίδια, για τους γύρω λαούς και, συνεπώς, για όλο τον κόσμο.