Εξαιρετικός Στ. Κασιμάτης για τη νέα μορφή του διχασμού

Η νέα μορφή του διχασμού

ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΚΑΣΙΜΑΤΗΣ

(Πηγή : http://www.kathimerini.gr)

Σ​​ε ατομικό επίπεδο, η ελευθερία προϋποθέτει παιδεία, ώστε το δικαίωμα να ισορροπείται από τη συνείδηση της υποχρέωσης και η άσκηση της ελευθερίας να μην καταλήγει σε ασυδοσία.
Στο επίπεδο της πολιτικής ζωής μιας κοινωνίας, η ελευθερία προϋποθέτει θεσμούς, που σκοπό έχουν να ελέγχουν και να εξισορροπούν την ελευθερία εκείνων που συγκεντρώνουν στα χέρια τους την ισχύ. Στη χώρα μας, καμία από τις δύο προϋποθέσεις δεν ισχύει: οι μεν θεσμοί είναι ασθενικοί και συχνά παραπαίουν, οι δε πολίτες, σε μεγάλο αριθμό, ταυτίζουν την ελευθερία με το άμεσο προσωπικό συμφέρον τους ή την εκπλήρωση της επιθυμίας τους.

Επάνω σε αυτή την ιδιαιτερότητα της περίπτωσής μας βασίσθηκε η διαίρεση σε αγανακτισμένους και μη, αργότερα σε μνημονιακούς και αντιμνημονιακούς, η οποία όρισε την εξέλιξη της πολιτικής ζωής τα τελευταία έξι χρόνια. Οσοι νόμισαν ή, απλώς, ήλπισαν ότι η αναστροφή του ΣΥΡΙΖΑ και η υπογραφή του δικού τους μνημονίου κατήργησε τη διαίρεση αυτή, μάλλον σφάλλουν. Οι νοοτροπίες και οι θεσμικές ανεπάρκειες έχουν πολύ βαθιές ρίζες στην ιστορία της νεότερης Ελλάδας, ώστε να εξαλειφθούν τόσο εύκολα και τόσο γρήγορα μέσα σε έξι χρόνια οικονομικής κρίσης, τα αίτια της οποίας ακόμη δεν έχουν γίνει κατανοητά στους περισσότερους. Η διαίρεση εξακολουθεί να υφίσταται –έχει βαθύνει κιόλας, εξαιτίας των τριών εκλογικών νικών του ΣΥΡΙΖΑ– και πάνω σε αυτήν θα δοθεί και η επόμενη εκλογική μάχη. Με τη διαφορά, όμως, ότι η διαίρεση μετασχηματίζεται.

Ποια μορφή ακριβώς παίρνει μας το δείχνει ο χειρισμός της υπόθεσης των αδειών εκ μέρους της κυβέρνησης. Χθες, ο αναπληρωτής υπουργός Χρ. Βερναρδάκης (εκείνος που νομίζει ότι οι Δημοκρατικοί ψηφίζουν Σάντερς, επειδή τους έχει εμπνεύσει ο Τσίπρας στην Ελλάδα...) επανήλθε στο θέμα των αδειών, επισημαίνοντας ως «παθογένεια της Δημοκρατίας την αυτονόμηση ιδιωτικών ΜΜΕ και την κατάχρηση του ρόλου τους». Η διαπίστωση είναι σωστή και ισχύει παντού όπου επικρατούν ο κοινοβουλευτισμός και η ελεύθερη οικονομία. Πώς αντιμετωπίζεις όμως την παθογένεια έχει ιδιαίτερη σημασία και κρύβει σοβαρούς κινδύνους, διότι η δημοκρατία είναι το μόνο πολίτευμα που μπορεί να στραφεί εναντίον του εαυτού του.

Σε άλλες χώρες, η αντιμετώπιση γίνεται με την ενίσχυση των θεσμών που παρακολουθούν τους πόλους συγκέντρωσης ισχύος. Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ προτιμά να παρακάμψει τον υπάρχοντα θεσμό και να πάρει την υπόθεση επάνω της: θέτει εκτός το Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο, την ανεξάρτητη αρχή, και αναλαμβάνει εκείνη να δώσει τις άδειες, κατά τον τρόπο που κρίνει σκόπιμο. Τα επιχειρήματά της καθόλου σημασία δεν έχουν και το αυτί της καθόλου δεν ιδρώνει όταν τα καταρρίπτουν οι επικριτές της πολιτικής της. Απευθύνεται σε έναν κόσμο ο οποίος απαντά στα προβλήματα της σύγχρονης δημοκρατίας γυρίζοντάς της την πλάτη, έναν κόσμο που γοητεύεται από τη δήθεν αποτελεσματικότητα του αυταρχισμού εφόσον ασκείται στο όνομα του «λαού» και θαυμάζει τον Πούτιν. Θυμηθείτε, λ.χ., τον Πούτιν να χειρίζεται καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, απολύοντας από τηλεοράσεως τους αρμοδίους που βρέθηκαν απροετοίμαστοι και θυμηθείτε, επίσης, πόσους έχετε ακούσει στη χώρα μας να ανταποκρίνονται με ενθουσιασμό στο πρότυπο του δυναμισμού και της αποτελεσματικότητας που προβάλλει ο Πούτιν.

Σε αυτήν τη γραμμή επάνω θα επιχειρήσει να συσπειρώσει ψηφοφόρους η κυβέρνηση όταν θα έλθει η ώρα: στην απατηλή γοητεία της αυταρχικής διακυβέρνησης, που συνεπάγεται αναπόφευκτα τον περιορισμό των ελευθεριών. Βέβαια, θα το πουν κάπως αλλιώς, για να μην τρομάξουν τους αφελείς· αυτό όμως θα είναι το ιδεολογικό πεδίο της αναμέτρησης, όπως και αν το ονομάσουν. Λογικά, κάτι τέτοιο φαντάζει ευνοϊκό για τη Νέα Δημοκρατία, αλλά δεν είναι και τόσο.

Εχω την εντύπωση ότι ένα frisson πρέπει να διέτρεξε την Κ.Ο. της Ν.Δ. (όσους βρίσκονταν εκείνη την ώρα στη Βουλή), όταν άκουσε τον Ν. Παππά να επικαλείται τον «βασικό μέτοχο» και να μέμφεται τη Ν.Δ., επειδή αποφεύγει να αναφέρεται στην υπόθεση αυτή –τον «ατυχή πόλεμο», όπως τον αποκάλεσαν κάποιοι απολογητές του– από τις πρώτες μέρες της τότε Νέας Διακυβέρνησης.

Φυσικό είναι η κυβέρνηση να θυμίζει τη συγκεκριμένη υπόθεση και με την κομψότητα του υπουργού Επικρατείας να την τρίβει στη μούρη του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης. Φυσικό και για τη Ν.Δ. να την αντιπαρέρχεται άνευ σχολίων. Ολοι γνωρίζουμε τον λόγο που κάνει τη Ν.Δ. να μειονεκτεί στο ζήτημα αυτό.

Το παράδοξο αυτό μας δίνει το μέτρο των δυσκολιών που έχει μπροστά –και θα έχει για καιρό ακόμη– ο Κ. Μητσοτάκης, αλλά και αντιστοίχως της ευκαιρίας για την κυβέρνηση που δημιουργούν οι δυσκολίες της ηγεσίας της Ν.Δ. Ο Κυριάκος πρέπει να καθαρίσει τους στάβλους του Αυγείου από ό,τι έχει συσσωρευτεί εκεί μέσα με τα χρόνια, συγχρόνως όμως οφείλει να είναι έτοιμος ανά πάσα ώρα ώστε να δώσει τη μάχη των εκλογών ανέτοιμος, όπως θα το ήθελε η κυβέρνηση, αλλά και οι σύμμαχοί της, φανεροί και κρυφοί. Ας περιμένουμε και, αργά ή γρήγορα, θα δούμε...

Shangri-La

Δεν έχω την πολυτέλεια της επιείκειας για τους αποτυχημένους πρίγκιπες, ούτε και έχω σε καμία εκτίμηση τον Γεώργιο Β΄ των Παπανδρέου. Είδα όμως κι εγώ τα ρεπορτάζ στο Ιντερνετ για τη νέα ζωή του στα Δικαστικά και, ομολογουμένως, χάρηκα γι’ αυτόν. Στις σχετικές φωτογραφίες δείχνει χαμένος και διαβάζουμε ότι ασχολείται κυρίως με το κολύμπι, το ποδήλατο και το κανό. Πήγε και σε ένα «φεστιβάλ σκέψης», που οργάνωσαν κάποιοι Ινδοί στη γραφική νήσο Γκόα. Πήγε μάλιστα ως κάτι στη Σοσιαλιστική Διεθνή. (Να είναι ακόμη πρόεδρος; Απίθανο το βρίσκω, εκτός αν η Διεθνής έχει ουσιαστικά πεθάνει...) Ας βάλουμε κάτω τις λέξεις-κλειδιά: χαμένος, ποδήλατο, κανό, κολύμπι. Τι προκύπτει; Οτι στα εξήντα τόσα του ο Γιώργος, επιτέλους, βρίσκει τον εαυτό του. Ακολουθεί την κλίση του. Ειλικρινά, χαίρομαι γι’ αυτόν...

(Στην φωτογραφία : Δεν είναι απλό. Θέλει προσπάθεια, θέλει να βγάλεις το πιγούνι έξω και να δουλέψουν τα χέρια, για να πετύχεις την προφορά του στα αγγλικά...)