Ελλάδα - Ισπανία, δύο άλλοι κόσμοι
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΡΗΓΟΠΟΥΛΟΣ
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr/)
ΑΠΟΣΤΟΛΗ - ΜΑΔΡΙΤΗ. Εξω από το επιβλητικό Κογκρέσο των Αντιπροσώπων, μια γνώριμη εικόνα για πολλούς Ελληνες: παρατεταγμένες κάμερες, «πηγαδάκια» δημοσιογράφων σε δεύτερο πλάνο και με φόντο τις μονάδες εξωτερικών μεταδόσεων μεγάλων ισπανικών δικτύων.
Θα μπορούσε να είναι η οδός Ηρώδου Αττικού και το Μέγαρο Μαξίμου, αλλά βρισκόμαστε στην καρδιά της Μαδρίτης. Το θέαμα δεν είναι για όλους οικείο και μια Αμερικανίδα τουρίστρια ρωτάει χαμογελαστά «αν περιμένουν κάποιον διάσημο να εμφανιστεί». Ενας κάμεραμαν με σπαστά αγγλικά τής εξηγεί ότι περιμένουν πολιτικούς που διαπραγματεύονται για να σχηματίσουν κυβέρνηση. Δεν ήταν μια απάντηση που την ενθουσίασε, αλλά πάντως ευχαρίστησε τον ευγενικό κύριο και συνέχισε την απογευματινή της εξερεύνηση στην άγνωστη πόλη.
Εχουν περάσει 68 ημέρες από τις γενικές εκλογές της 20ής Δεκεμβρίου και, ύστερα από ένα δίμηνο αέναων διαπραγματεύσεων που δεν οδήγησαν πουθενά και την πιθανότητα να προκηρυχθούν νέες εκλογές να μετατρέπεται σταδιακά σε βεβαιότητα, ήρθε η (απρόσμενη, για πολλούς) συμφωνία ανάμεσα στους Σοσιαλιστές του PSOE και τους φιλελεύθερους των Ciudadanos (Πολίτες) να ταράξει λίγο τα νερά. Τα δύο «χρυσά παιδιά» του νέου, κατακερματισμένου πολιτικού σκηνικού της Ισπανίας, ο Πέδρο Σάντσες και ο Αλμπέρτ Ριβέρα, έδωσαν τα χέρια συνυπογράφοντας ένα κείμενο στο οποίο περιγράφονται βασικές μεταρρυθμίσεις προκειμένου η Ισπανία να αλλάξει σελίδα. Τώρα ο Σάντσες, έχοντας στα χέρια του τη δεύτερη κατά σειρά διερευνητική εντολή για τον σχηματισμό κυβέρνησης, ετοιμάζεται για την ανάγνωση των προγραμματικών του δηλώσεων την ερχόμενη Τρίτη. Θα ακολουθήσει την Πέμπτη η πρώτη ψηφοφορία όπου απαιτείται απόλυτη πλειοψηφία και δύο ημέρες μετά η δεύτερη και πιο κρίσιμη. Αν και τα νούμερα δεν βγαίνουν (130 σίγουρα «ναι» σε ένα σώμα 350 βουλευτών), στην ψηφοφορία του Σαββάτου συγκεντρώνονται οι λιγοστές ελπίδες των δύο κομμάτων να σχηματίσουν κυβέρνηση μειοψηφίας με την ανοχή είτε του κεντροδεξιού Λαϊκού Κόμματος του Μαριάνο Ραχόι, που ήρθε πρώτο στις εκλογές του Δεκεμβρίου, είτε του κινηματικού Podemos του Πάμπλο Ιγκλέσιας. Αλλά από τη στιγμή που και τα δύο αυτά κόμματα έχουν ανακοινώσει ότι θα καταψηφίσουν τη συμφωνία, η προσφυγή εκ νέου σε εκλογές αναδύεται ως το πιθανότερο σενάριο. Πάντως, δημοσκόπηση που είδε το φως της δημοσιότητας στην El Pais εμφανίζει τη συμφωνία Σοσιαλιστών και Ciudadanos να έχει πλειοψηφικό ρεύμα στην ισπανική κοινωνία.
Αλλαγή σκηνικού
Είναι γεγονός ότι οι διεργασίες αυτής της εβδομάδας διαγράφουν και το τοπίο της «επόμενης μέρας», όποια κι αν είναι αυτή. Οι μέχρι πρότινος «κομπάρσοι» Σοσιαλιστές, που μετά βίας διατήρησαν τη δεύτερη θέση στις πρόσφατες εκλογές ελάχιστα μπροστά από το Podemos, εμφανίζονται ξανά πρωταγωνιστές του πολιτικού παιχνιδιού έστω κι αν η συμφωνία με τους φιλελεύθερους «Πολίτες» προβληματίζει το πιο αριστερόστροφο ακροατήριό τους. Με τη σειρά τους οι Ciudadanos φαίνεται ότι πετυχαίνουν αυτό που ήθελαν, να επιβάλουν την ατζέντα τους και να ενισχύσουν το προφίλ τους ως η βασική μεταρρυθμιστική δύναμη της χώρας και, μάλιστα, «από τα κάτω». Το Partido Popular του Ραχόι δείχνει αμήχανο μετά τη συμφωνία και, προκειμένου να εμφανιστεί ότι ακολουθεί τις εξελίξεις, κατακεραυνώνει τον Ριβέρα για τον «ενθουσιασμό» του για τη σύμπραξη με τους Σοσιαλιστές και λέει «όχι σε όλα». Ευνοημένο, πιθανώς, από την τροπή των πραγμάτων, το Podemos αποχώρησε από τις συνομιλίες με τους Σοσιαλιστές μόλις διέρρευσε η σύμπραξη Σάντσες με Ριβέρα. Τώρα θα μπορούν ίσως να πείσουν περισσότερους ότι αυτοί είναι οι «πραγματικοί» αριστεροί σε αυτή τη χώρα.
Με τις εξελίξεις να τρέχουν κάθε λεπτό, ο πειρασμός να συγκρίνει κανείς την ισπανική πολιτική πραγματικότητα με την αντίστοιχη ελληνική είναι μεγάλος. Αλλά καλύτερα να μείνουμε εδώ. Εκτός από το γεγονός ότι η κρίση (διαφορετικής έντασης και αιτιολόγησης) οδήγησε και στις δύο χώρες στην κατάρρευση ενός πάλαι ποτέ πανίσχυρου δικομματισμού και στον κατακερματισμό των πολιτικών δυνάμεων, όλα τα υπόλοιπα πολύ δύσκολα μπορούν να κοιταχτούν κάτω από το ίδιο φως. Ακόμα και η αβασάνιστη ταύτιση του Podemos με τον ΣΥΡΙΖΑ αποδεικνύεται εκ των πραγμάτων πολιτικά παρακινδυνευμένη και πρόχειρη. Στη μεγαλύτερη εικόνα, αρκεί να φανταστούμε τι θα είχε συμβεί στην Ελλάδα αν δύο μήνες μετά τις εκλογές δεν είχε σχηματιστεί κυβέρνηση.
Στην Ισπανία η διοίκηση και οι θεσμοί λειτουργούν κανονικά και το χειρότερο που συνέβη είναι μια προειδοποίηση της Κομισιόν ότι πιθανότατα θα χρειαστούν επιπλέον μεταρρυθμίσεις έτσι ώστε το έλλειμμα να παραμείνει εντός συμφωνημένης τροχιάς.