Γιατί η Ελλάδα δεν είναι Βαϊμάρη
The New York Times
(Πηγή : http://news.kathimerini.gr/)
Η ιδανική για τον βίαιο εξτρεμισμό πολιτική καταιγίδα έχει ξεσπάσει πάνω από την Ελλάδα. Αποτελείται από εθνική ταπείνωση, οικονομική καταστροφή, αυξημένη μετανάστευση, πολιτική διαίρεση και διεθνή κηδεμονία. Το παράδειγμα της Βαϊμάρης είναι το πιο κατάλληλο για να κατανοήσουμε τα συστατικά της.
Στους δρόμους της ελληνικής πρωτεύουσας, πάνω από τους οποίους αιωρείται μια αόριστη απειλή, τα πνεύματα είναι οξυμένα. Η οικονομία βελτιώνεται αργά, ύστερα από τις δρακόντειες περικοπές και δύο προγράμματα διάσωσης συνολικής αξίας 240 δισ. ευρώ, αλλά όχι αρκετά ώστε να γίνει αισθητή η αλλαγή. Η ιαχή της Ακροδεξιάς αντηχεί: Εμείς, οι πατέρες του πολιτισμού, έχουμε ξεπουληθεί στους διεθνείς τοκογλύφους! Αυτοί οι υπαινιγμοί ηχούν οικείοι. Είναι γνωστό πού μπορούν να οδηγήσουν. Το νεοναζιστικό κόμμα της Χρυσής Αυγής, που το 2009 αποτελούσε μια περιθωριακή ομάδα, αποτελεί σήμερα την τρίτη πολιτική δύναμη της χώρας, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 15% των ψηφοφόρων, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις. Εάν η πιο οξεία φάση της οικονομικής κρίσης έχει παρέλθει για την Ελλάδα, η πιο οξεία φάση της πολιτικής δοκιμασίας βρίσκεται μπροστά της.
Είμαι σχεδόν πεπεισμένος ότι εάν η Ελλάδα δεν ήταν μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης, με την προστασία και το παράδειγμα της πολύπαθης αυτής δημοκρατικής ένωσης, θα είχε εξοκείλει έως τώρα προς την καταστροφή, όπως και η ταπεινωμένη Γερμανία μετά το 1918. Η Ευρώπη έχει υπάρξει ο προστάτης της Ελλάδας, ανεξαρτήτως του κοινού νομίσματος που αποτελεί τον βασανιστή της.
Μια τυπική αντιπαράθεση συνέβη πριν από λίγες μέρες. Ο Αλεξ Σούλτος, που εργάζεται στον τομέα των κοσμημάτων, ενεπλάκη σε μια λεκτική αντιδικία. Απόφοιτος του Πανεπιστημίου Νορθίστερν, επέστρεψε από τη Βοστώνη το 2009 και προσπάθησε να περάσει μέσα από το συγκεντρωμένο πλήθος διαδηλωτών έξω από το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης, όταν έχασε την ψυχραιμία του. «Θα έπρεπε να εργάζεστε αντί να κλείνετε τον δρόμο», ούρλιαξε, καθώς η αμερικανική εργασιακή ηθική έβραζε μέσα του. Η επιχείρησή του έχει πάρει καθοδική πορεία σε μια οικονομία που έχει συρρικνωθεί κατά το ένα τέταρτο. Ομάδα γυναικών απάντησε επιθετικά στα σχόλιά του. «Στην ηλικία μας, πού μπορούμε να βρούμε δουλειά;», τον ρώτησαν. Είναι ανάμεσα στις 2.000 σχολικούς φύλακες που απολύθηκαν στο πλαίσιο των 12.500 απολύσεων δημοσίων υπαλλήλων, τις οποίες πρέπει να πραγματοποιήσει η κυβέρνηση ώστε να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των διεθνών πιστωτών. Ο αρμόδιος για τις περικοπές υπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, ωστόσο, μου εξήγησε ότι το μήνυμα της τρόικας είναι ξεκάθαρο: «Εάν δεν το κάνετε, δεν θα πάρετε άλλα χρήματα». Η Ευρώπη απαιτεί ή μεταρρύθμιση ή τίποτα.
Παρακολούθησα τον πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά να δίνει μια παθιασμένη ομιλία για το πώς «η δημοκρατία ανατρέφει τον ίδιο της τον εχθρό, που είναι βασικά ο εξτρεμισμός». Προειδοποίησε ότι η Ελλάδα διανύει το «τυφλό σημείο» πριν γίνει αισθητή η βελτίωση – λίγοι «καθοριστικοί» μήνες, που είναι οι «πολιτικά πιο ευαίσθητοι».
Η Χρυσή Αυγή έχει εκτραχυνθεί. Η Αστυνομία ανακοίνωσε ότι ένας υποστηρικτής της είναι υπεύθυνος για τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, αριστερού τραγουδιστή της χιπ-χοπ που καταφερόταν εναντίον του κόμματος. Τις τελευταίες εβδομάδες οι υποστηρικτές της έχουν επιτεθεί επίσης σε έναν δήμαρχο που τιμούσε τα θύματα του Εμφυλίου και σε μέλη του ΚΚΕ, στέλνοντας εννέα άτομα στο νοσοκομείο.
Ο Σαμαράς είναι εγκλωβισμένος μεταξύ της δημαγωγίας της ανεξέλεγκτης Ακροδεξιάς και του λαϊκισμού του αριστερού κόμματος του ΣΥΡΙΖΑ, που αντιτίθεται στα μέτρα λιτότητας και υπόσχεται να επαναφέρει όσα χάθηκαν όταν η Ελλάδα «έπεσε από τα σύννεφα».
Οι αξιωματούχοι της τρόικας θα επισκεφθούν την Αθήνα την επόμενη εβδομάδα. Εάν απαιτήσουν περισσότερες περικοπές σε μισθούς και συντάξεις, μπορεί να οδηγήσουν την Ελλάδα στην κατάρρευση. Η Γερμανία δεν έχει μάθει ακόμη να παριστάνει την καλή υπερδύναμη. Είναι η ώρα να το κάνει. Μετά τις γερμανικές εκλογές, ίσως υπάρχει χώρος για αμφιταλαντεύσεις. Η σκληρότητα απέναντι στην Ελλάδα λειτουργεί καλά για την ίδια, αλλά όπως το θέτει ο Μητσοτάκης: «Η χώρα έχει φτάσει στα όριά της. Αυτό πρέπει να γίνει απόλυτα ξεκάθαρο».
Είναι γεγονός, βέβαια, ότι η Γερμανία έχει επίσης σώσει την Ελλάδα από τη χρεοκοπία. Οπως είχε κάνει και η Ευρώπη στη δική της περίπτωση το 1945. Μέσω της Ευρώπης, η Γερμανία ορθοπόδησε και μέσω αυτής η Ελλάδα έχει σωθεί από τη μοίρα της Βαϊμάρης. Σε μια περίοδο κατά την οποία μικροπρέπειες περιβάλλουν κάθε σκέψη γύρω από την Ευρώπη και που διαχέεται η υπόθεση ότι ο ειρηνευτικός ρόλος της Ενωσης έχει λήξει, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η Ε.Ε. έχει υπάρξει ο πιο σίγουρος φύλακας της Ευρώπης απέναντι στις σκοτεινότερες ώρες της ηπείρου.