Δευτέρα 16 Σεπτεμβρίου 2013

Ανάλυση για τη σύγκρουση Γκιουλέν - Ερντογάν


Γκιουλέν εναντίον Ερντογάν
Καντρί Γκιουρσέλ για το al-monitor
(Πηγή : http://infognomonpolitics.blogspot.grhttp://www.al-monitor.comhttp://ardin-rixi.gr)
Η αντιπαράθεση μεταξύ AKP και των ιδρυμάτων του Φετουλάχ Γκιουλέν γίνεται ολοένα και πιο σφοδρή
Το γεγονός ότι υπήρχε μια υποβόσκουσα αντιπαράθεση ανάμεσα στο ΑΚΡ, το κόμμα του Τούρκου πρωθυπουργού, Ταγίπ Ερντογάν, και την Υπηρεσία, το κοινωνικοπολιτικό κίνημα του σουνίτη ιεροκήρυκα, Φετουλάχ Γκιουλέν, ήταν γνωστό. Αιφνιδίως, τη 13η Αυγούστου 2013, η αντιπαράθεση αυτή μετατράπηκε σε ανοιχτή σύγκρουση, με μια καυστική ανακοίνωση που εξέδωσε το κίνημα του Γκιουλέν.
Αυτό που καθιστά την εν λόγω σύγκρουση ενδιαφέρουσα είναι η ισχύς και η δυναμική της Υπηρεσίας, που αποκαλείται από τον λαό σεμάατ (κοινότητα πιστών), και η δυνατότητά της να επηρεάζει τα πολιτικά τεκταινόμενα στη χώρα.
Η Υπηρεσία διαθέτει μια ποιοτική και ποσοτική παρουσία στη διοίκηση, ειδικά στις υπηρεσίες ασφαλείας, το δικαστικό σώμα και τα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Τουρκίας, για να μην αναφέρουμε τον εκ μέρους της ευρύτατο έλεγχο των ΜΜΕ και πολυάριθμων κοινωνικών και οικονομικών δικτύων.
Μέχρι προσφάτως, η Υπηρεσία λειτουργούσε μέσα στα πλαίσια ενός συνασπισμού εξουσίας με το ισλαμικό κόμμα. Η ενότητά τους και η μοιρασιά της εξουσίας είχε κοινούς στόχους, όπως αυτόν του τερματισμού της κηδεμονίας των πολιτικών πραγμάτων της χώρας από τους κεμαλιστές στρατιωτικούς.
Είναι επίσης αλήθεια πως η Υπηρεσία αύξησε κατακόρυφα την επιρροή της στην τουρκική κοινωνία, αλλά και στο εξωτερικό, στα έντεκα χρόνια διακυβέρνησης της χώρας από το ΑΚΡ.
Το ζήτημα που προκύπτει, πλέον, είναι τι είδους στάση θα κρατήσει η Υπηρεσία απέναντι στο ισλαμικό κόμμα, τώρα που η ιδιόμορφη συμμαχία τους έχει διαρραγεί και το μέγα αίνιγμα είναι το πώς θα χρησιμοποιήσει η Υπηρεσία στις επερχόμενες εκλογές την κολοσσιαία εξουσία που διαθέτει.
Άραγε θα συνεργαστεί εκ νέου με το ΑΚΡ, στη βάση μιας νέας συμφωνίας;
Όλα δείχνουν πως, μετά τις βαριές κατηγορίες που εκτοξεύθηκαν ένθεν και έθνεν, θα πρέπει να καταβληθούν τεράστιες προσπάθειες για να υπάρξει μια νέα συνεργασία μεταξύ ΑΚΡ και Υπηρεσίας.
Το Ίδρυμα Δημοσιογράφων και Συγγραφέων (GYV), το βασικό όργανο της Υπηρεσίας σε θέματα δημοσίων σχέσεων, εξέδωσε στις 13 Αυγούστου ένα ανακοινωθέν έντεκα άρθρων, στο οποίο αντικρούει τις κατηγορίες του ΑΚΡ εναντίον της.
Το σημαντικό σε αυτό το ανακοινωθέν δεν είναι οι απαντήσεις στις κατηγορίες του ΑΚΡ, αλλά η βαρύτητα των κατηγοριών και το γεγονός πως η Υπηρεσία αποφάσισε να τις μοιραστεί με το κοινό για πρώτη φορά.
Η 1η και κυριότερη κατηγορία που εκτόξευσε το κυβερνών ισλαμικό κόμμα εναντίον της Υπηρεσίας ήταν πως το κίνημα της Υπηρεσίας βρισκόταν πίσω από τις ενέργειες στο πάρκο Γκεζί. Το γεγονός ότι η κυβέρνηση είδε την Υπηρεσία πίσω από μια κοινωνική έκρηξη εναντίον του Ερντογάν, ή προσπάθησε να δημιουργήσει μια τέτοια εντύπωση, δείχνει το μέγεθος της απειλής που αποτελεί το κίνημα της Υπηρεσίας για τους ισλαμιστές.
Η 2η κατηγορία, επίσης, δεν είχε ξανακουστεί από το πλατύ κοινό: «Οι διαδηλωτές του πάρκου Γκεζί δεν συλλαμβάνονταν, αλλά απελευθερώνονταν από τους εισαγγελείς και τους δικαστές που είχαν σχέσεις με την Υπηρεσία».
Η 3η ήταν η εξής: «Οι αστυνομικοί που έχουν σχέσεις με την Υπηρεσία εξωθούσαν τους διαδηλωτές στα άκρα καίγοντας τις σκηνές τους και επεμβαίνοντας με υπερβολική βία».
Στις κατηγορίες 2 και 3 που αναφέρθηκαν παραπάνω, η Υπηρεσία στηλιτεύεται ανοιχτά, για την εκμετάλλευση των δικαστικών λειτουργών και των αστυνομικών οργάνων που ελέγχει, για την πραγματοποίηση μιας υποχθόνιας σκευωρίας με στόχο την κλιμάκωση της κρίσης του πάρκου Γκεζί σε μια γενικότερη υπονόμευση της εξουσίας του ΑΚΡ.
Η κατηγορία 4 έχει ξανακουστεί σε διάφορες παραλλαγές από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο και τα ελεγχόμενα από το ΑΚΡ, ΜΜΕ: «Η Υπηρεσία δεν είναι αντίθετη στο πραξικόπημα που έλαβε χώρα στην Αίγυπτο».
Οι υπόλοιπες κατηγορίες στις οποίες απάντησε η  GYV ήταν οι εξής:
5: «Ο δρόμος για μια εναλλακτική πολιτική εξουσία περνά από την Πενσυλβανία (όπου διαμένει ο αυτοεξόριστος Γκιουλέν). Αυτοί που επιθυμούν κάτι άλλο εκτός από τη νόμιμη κυβέρνηση, πηγαίνουν στις ΗΠΑ και συναντούν τον Γκιουλέν».
6. «Η Υπηρεσία θέλει να επιβάλλει την ιδιότυπη κηδεμονία της στον κρατικό μηχανισμό για να ελέγξει την εξουσία».
7. «Η Υπηρεσία σκοπεύει να συμμαχήσει με συγκεκριμένα κόμματα και προσωπικότητες στις ερχόμενες εκλογές».
8. «Στο γραφείο του πρωθυπουργού τοποθετήθηκαν κοριοί από πράκτορες της Υπηρεσίας».
Η 9η κατηγορία είναι το ότι «ο Φετουλάχ Γκιουλέν δεν επιστρέφει στην Τουρκία και ότι λόγω της παραμονής του στις ΗΠΑ βρίσκεται υπό την άμεση επήρεια των Αμερικανών».
Η 10η κατηγορία, η οποία και είναι η πλέον σοβαρή, ουσιαστικά αναφέρεται στον χρόνο που έλαβε χώρα το ρήγμα ανάμεσα στο ΑΚΡ και την Υπηρεσία. Η κυβέρνηση ευθέως κατηγορεί την Υπηρεσία πως «επιχείρησε να συλλάβει τον πρωθυπουργό στις 7/2/2012». Το συμβάν που σημειώθηκε την ημερομηνία εκείνη πέρασε στην τουρκική πολιτική ιστορία ως «η κρίση της ΜΙΤ (Εθνικής Υπηρεσίας Ασφαλείας) και της δικαστικής εξουσίας της 7/2/2012».
Την 7η Φεβρουαρίου 2012, κάποιος εισαγγελέας του Δικαστηρίου Ειδικών Αρμοδιοτήτων κάλεσε στο γραφείο του τον Χακάν Φιντάν, υποδιευθυντή της ΜΙΤ – ο οποίος λέγεται πως είναι ο πλέον έμπιστος συνεργάτης του Ερντογάν στον κρατικό μηχανισμό- και μερικούς άλλους ανώτερους αξιωματούχους της ΜΙΤ, καθώς υπήρχαν υποψίες για συνεργασία τους με το ΡΚΚ.
Σήμερα, είναι γενικά αποδεκτό το γεγονός ότι υπήρξε ευρεία διείσδυση εκ μέρους της Υπηρεσίας σε ειδικές εισαγγελίες και δικαστήρια ειδικών αρμοδιοτήτων, που είχαν ως αποστολή την έρευνα και καταστολή τρομοκρατικών οργανώσεων. Η επιρροή των συγκεκριμένων ανώτερων δικαστικών και, μέσω αυτών, της Υπηρεσίας στα ανωτέρω αναφερθέντα όργανα είναι προφανής.
Μέχρι πρόσφατα, το ίδιο λεγόταν και για το τμήμα αντικατασκοπείας της κρατικής αστυνομίας. Ο λόγος της δημιουργίας των δικαστηρίων ειδικών αρμοδιοτήτων είχε σαν στόχο τη ΜΙΤ και τις παράνομες επιχειρήσεις της. Η κρατική αστυνομία είχε ξεσκεπάσει και συλλάβει έναν μεγάλο αριθμό στελεχών της ΜΙΤ τα οποία είχαν ενεργό ανάμειξη σε τρομοκρατικές ενέργειες του ΡΚΚ.
Ο Ερντογάν, από την άλλη, είδε την επιχείρηση εναντίον της ΜΙΤ ως απευθείας επίθεση κατά του ίδιου και του καθεστώτος του και πήρε αμέσως αντίμετρα. Όλοι οι αξιωματικοί της αντικατασκοπείας της κρατικής αστυνομίας  με γνωστές σχέσεις με την Υπηρεσία απομακρύνθηκαν από τις θέσεις τους. Επίσης, τα δικαστήρια ειδικών αρμοδιοτήτων σταμάτησαν να λειτουργούν και οι δικαστικοί λειτουργοί που τα στελέχωναν μετατέθηκαν.
Επιπρόσθετα, ο Ερντογάν συνεχίζει να απειλεί με κλείσιμο τα φροντιστήρια που λειτουργεί η Υπηρεσία και στα οποία φοιτούν εκατοντάδες χιλιάδες σπουδαστές που επιθυμούν να περάσουν τις εξετάσεις για το πανεπιστήμιο.
Είναι φανερό, λοιπόν, πως το ρήγμα της 7ης Φεβρουαρίου έχει εξελιχθεί σε βαθιά τάφρο και ΑΚΡ και Υπηρεσία βρίσκονται, πλέον, σε ανοιχτό πόλεμο σε όλα τα μέτωπα.
Όταν ο Ερντογάν ρωτήθηκε σχετικά με το ανακοινωθέν της GYV στις 15/8/2013, λίγο πριν αναχωρήσει για το Τουρκμενιστάν, απάντησε ότι «δεν θα ήθελε να βρεθεί στη θέση να απαντήσει σ’ αυτό και πως πιστεύει ότι τέτοιου τύπου ζητήματα δεν πρέπει να αναφέρονται στις εφημερίδες και στα ΜΜΕ».

Μετάφραση: Dean M.