Μαζί στις ευρωεκλογές – γιατί όχι;
Του Στέφανου Κασιμάτη
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr)
Ας αφήσουμε για αργότερα την προέλευση της ιδέας, ώστε να εξετάσουμε χωρίς προκατάληψη την ουσία της. Εν όψει των ευρωεκλογών του προσεχούς Μαΐου, λοιπόν, κάποιος παλαιός πολιτικός προέτρεψε το ΠΑΣΟΚ και τη Νέα Δημοκρατία να μετάσχουν με κοινό ψηφοδέλτιο.
Σας ακούγεται τολμηρό; Εμένα, καθόλου. Εκτός από –ας τα πούμε έτσι– τα «ψυχολογικά» ή τα «υπαρξιακά» τους, ειλικρινά δεν βλέπω να υπάρχουν αγεφύρωτες διαφορές στο πεδίο της πολιτικής και μάλιστα της ευρωπαϊκής. Από τη στιγμή που δέχονται το ίδιο ενιαίο πλαίσιο –δηλαδή, την αρχή της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, της μεικτής οικονομίας και του ευρωπαϊκού προσανατολισμού, όπως ακριβώς το έθεσε ο παλαιός πολιτικός που δεν πρέπει ακόμη να πούμε το όνομά του– οφείλουν να κατέβουν μαζί στις εκλογές. Πολύ περισσότερο, δε, προσθέτω εγώ, όταν ο απροκάλυπτος αντιευρωπαϊσμός σαρώνει στα κόμματα της αντιπολίτευσης. (Με την εξαίρεση, ενδεχομένως, της νυσταλέας και ξενέρωτης ΔΗΜΑΡ, η οποία βασικά δεν ξέρει τι θέλει και προτιμά τη θέα της πολιτικής από το καφενείο ή, μάλλον, από το «εσπρέσο μπαρ»...)
Επιπροσθέτως, το ενδεχόμενο κοινής καθόδου των δύο αστικών κομμάτων θα ήταν ένα ισχυρό μήνυμα ενότητας και αποφασιστικότητας του αστικού κόσμου της χώρας έναντι του προβλήματος μας. Ενα μήνυμα, το οποίο οι εταίροι μας στην Ευρώπη δεν θα μπορούσαν να αγνοήσουν· και μάλιστα, όταν έχει ήδη ξεκινήσει η συζήτηση για νέο πακέτο βοήθειας προς την Ελλάδα, το οποίο προφανώς θα πρέπει να εγκριθεί από τα εθνικά Κοινοβούλια των δανειστών μας. (Αυτών των δήθεν τοκογλύφων, θυμίζω, οι οποίοι στην πραγματικότητα δανείζονται ακριβά προκειμένου να δανείζουν εμάς φθηνά...) Σε τελευταία ανάλυση, αν κάτι έδειξαν τα τρία αφόρητα τελευταία χρόνια είναι ότι, είτε αρέσει στην Ευρώπη είτε όχι (σχήμα λόγου, διότι καθόλου δεν της αρέσει...), το πρόβλημά μας είναι ευρωπαϊκό, αφ’ ης μετέχουμε στην Ευρωζώνη. Η παραδοξότητα του ευρώ λειτούργησε, εν τέλει, προς όφελός μας.
Στα χρόνια της αστακομακαρονάδας, η επικράτηση του αναπτυξιακού μοντέλου ΠΑΣΟΚ σταδιακά εξαφάνισε τις διαφορές πολιτικής μεταξύ Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ. Η Ν.Δ. του Κωνσταντίνου Β΄ του Ακούραστου ήταν ένα γαλάζιο ΠΑΣΟΚ επί της ουσίας. Μούσκευε τη Μακρόνησο και τον Αγιο Ευστράτιο με δάκρυα μετανοίας, δανειζόταν αρειμανίως για να επεκτείνει το κράτος βάσει των ψηφοθηρικών αναγκών της και κατά τα λοιπά κυκλοφορούσε επισήμως ως «η φιλελεύθερη παράταξη». Αν στα χρόνια εκείνα, ήταν η Ν.Δ. που πλησίασε το ΠΑΣΟΚ, σήμερα, που η διεθνής κρίση αποκάλυψε τη σαθρότητα του ελληνικού μοντέλου και οι προϋποθέσεις της ύπαρξής του δεν υφίστανται, οι όροι έχουν αντιστραφεί και είναι πια το ΠΑΣΟΚ που πλησιάζει τη Ν.Δ. Παρά τις σοσιαλιστικές τσιριμόνιες (ιδίως όσον αφορά τις απολύσεις στο Δημόσιο), το ΠΑΣΟΚ μετέχει κανονικότατα στην κυβέρνηση και μάλιστα με τον αρχηγό του (κοτζάμ Ευάγγελο τον Βενιζέλο!) σε θέση αντιπροέδρου. Γιατί το κάνει, για πλάκα ή για να περνά ευχάριστα η ώρα; Κάθε άλλο, δεδομένου μάλιστα ότι υφίσταται τεράστιο κόστος. Το κάνει επειδή η ηγεσία του πραγματικά καταλαβαίνει ότι η συγκυβέρνηση των δύο κομμάτων είναι απαραίτητη για τη σωτηρία της χώρας.
Από εκεί και πέρα τα «ψυχολογικά» των δύο κομμάτων είναι αστειότητες. Υπάρχουν πολύ χειρότερα, άλλωστε. Λόγου χάρη –υποκύπτω στον πειρασμό να την πω την ιστορία– ο μύθος της εποχής θέλει τον Τζον Ράσκιν, τον μεγάλο Βικτωριανό θεωρητικό της Τέχνης, να μην ολοκλήρωσε ποτέ τον γάμο του, επειδή την πρώτη νύχτα με φρίκη διεπίστωσε ότι οι πραγματικές γυναίκες είχαν (άκουσον, άκουσον!) τρίχες στην ηβική χώρα, ενώ εκείνος ο καημένος νόμιζε ήσαν άτριχες όπως τα αγάλματα της Αφροδίτης την Κλασσική περίοδο. Το ΠΑΣΟΚ και η Ν.Δ., ας μην κοροϊδευόμαστε, έχουν προ πολλού ολοκληρώσει αυτό που δεν τόλμησε ποτέ ο Ράσκιν με τη γυναίκα του (η οποία, παρεμπιπτόντως, ήταν και όμορφη και κατά πολύ νεότερη). Μια τυπική τελετή για χάρη της κοινής ευρωπαϊκής επιλογής και μόνον δεν θα τα βλάψει.
Ωραία όλα αυτά· αλλά, για να μην αυταπατώμεθα, πρέπει να παραδεχθούμε ότι η πρόταση κοινής καθόδου ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ. στις ευρωεκλογές δεν έχει καμία ελπίδα πραγμάτωσης. Γιατί; Διότι την είπε ο Θεόδωρος Πάγκαλος. (Περαιτέρω εξηγήσεις περιττεύουν, νομίζω...) Από τη Ν.Δ. δεν αντελήφθην να υπήρξε επίσημη αντίδραση – αν και φαντάζομαι ότι ένα ρίγος ανατριχίλας διέτρεξε την ραχοκοκαλιά της. Oσο για το ΠΑΣΟΚ, μόνον ο δυστυχής εκπρόσωπός του έγραψε μια δυσκοίλια κρυάδα στο τουίτερ. Η μόνη «γεροντοκόρη» που έφριξε με την ιδέα και βγήκε ουρλιάζοντας να την καταγγείλει ήταν... ο Δημήτρης Παπαδημούλης του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτός, όμως, όπως και πολλοί άλλοι εκεί μέσα, στην πραγματικότητα ΠΑΣΟΚ είναι και γι’ αυτό εθίγη ο άνθρωπος.
Μολονότι ανέφικτη, όμως, η ιδέα του Πάγκαλου δεν είναι εντελώς άχρηστη. Η λογική της σε σύγκριση με την αντίδραση των δύο κυβερνώντων κομμάτων αποκαλύπτει πόσο επιφανειακή είναι, εν τέλει, η φιλευρωπαϊκή ρητορική τους και όλα τα άλλα τα ωραία και ηχηρά που ξεφουρνίζουν κάθε τόσο για το πατριωτικό χρέος τους απέναντι στην κρίση και τα τοιαύτα. Οχι ότι πρέπει να μας εκπλήσσει αυτό, όταν π.χ. βλέπουμε ελάχιστους υπουργούς, μετρημένους στα δάκτυλα του ενός χεριού, να τολμούν να βγουν θαρρετά για να εξηγήσουν και να υποστηρίξουν τις μεταρρυθμίσεις. Μπορεί τα δύο κόμματα να επέλεξαν τον δύσκολο δρόμο της αναμόρφωσης της οικονομίας και του κράτους, αλλά δεν μπορούν να πετύχουν και σπουδαία πράγματα. Διότι ο άξονας, που εδώ και πολλά χρόνια χωρίζει το φάσμα των πολιτικών δυνάμεων σε συντηρητικούς παραδοσιολάτρες από τη μια και προοδευτικούς μεταρρυθμιστές από την άλλη, τα διαπερνά οριζοντίως και αυτά – ακριβέστερα: κυρίως αυτά.
Με την πρότασή του ο Θ. Πάγκαλος, κατά βάσιν, έκανε την πλάκα του. (Μπορεί, π.χ., να ήθελε να εκνευρίσει τον Παπαδημούλη...) Διασκεδάζει να σοκάρει ένα σύστημα που το σιχάθηκε – αφού, βέβαια, πρώτα το ευχαριστήθηκε όσο μπορούσε. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι η ιδέα του είναι για πέταμα. Ο Πάγκαλος είναι ένας εγωίσταρος, αλλά δεν παύει να είναι ένας έξυπνος και ενδιαφέρων εγωίσταρος.
