Για όλα φταίει η Κούβα
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΚΑΣΙΜΑΤΗΣ
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr)
Εδώ, στον Υπαρκτό Ελληνισμό, η επίσημη και αναγνωρισμένη θρησκεία είναι το ΠΑΣΟΚ· θεός είναι ο Ανδρέας Παπανδρέου και προστάτης άγιος της χώρας ο Αη-Βασίλης – ο κανονικός, δηλαδή της Coca-Cola, αυτός που φέρνει τα δώρα. Γι’ αυτό, μην ψάξετε· δεν θα βρείτε κανέναν ο οποίος έστω εμμέσως να γκρινιάζει λιγάκι για τις παροχές που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός. Στον δικό μας κόσμο, κατά γενική παραδοχή, σκοπός της πολιτικής είναι να δίνει και, άρα, ό,τι δίνει μια κυβέρνηση ευπρόσδεκτο είναι.
Θεωρητικά, ωστόσο, θα μπορούσε να βρεθεί κάποιος ασυμβίβαστος, κάποιος που δεν σηκώνει μύγα στο σπαθί του, κάποιος που να φέρει περήφανα το ηθικό πλεονέκτημα στο κεφάλι του σαν φωτοστέφανο και να καταγγείλει την υποκρισία μιας εξαγγελίας με τόσο πρόδηλη σκοπιμότητα. Να την καταγγείλει, λ.χ., ως πράξη ντροπής, πράξη καταισχύνης, πράξη ταπείνωσης του κάθε πολίτη αυτής της χώρας. Διότι από τη μια αρπάζουν το ψωμί από το τραπέζι εκατομμυρίων ανθρώπων και από την άλλη τους πετούν κάποια ψίχουλα, για να εξαγοράσουν, όπως φαντάζονται, τη στήριξή τους στην ίδια πολιτική που τους έκλεψε το ψωμί κι έχει σκοπό να τους κλέψει και το τραπέζι και τις καρέκλες και το σπίτι. Αν αυτό δεν είναι ο απόλυτος πολιτικός ξεπεσμός, τότε οι λέξεις έχουν χάσει το νόημά τους. Πρόκειται για μια πράξη βαθιά ανήθικη, που δείχνει τον φόβο τους μπροστά στις κάλπες.
Θα μπορούσε κάποιος να τα έχει πει όλα αυτά, έστω και χωρίς την έφεση του Αλέξη Τσίπρα στους μπακαλιάρους· διότι αυτός έλεγε όλα τα παραπάνω σπαραξικάρδια – απλώς, παρέλειψα σκοπίμως τα εισαγωγικά, για να μη χαλάσω την ωραία έκπληξη. Τα έλεγε πριν από δύο χρόνια, σε ομιλία του στα Γιάννενα, όταν ο Αντώνης Σαμαράς μοίραζε και εκείνος μέρος του πλεονάσματος. Μάλιστα, χλεύαζε και την επίτευξη πλεονάσματος από την τότε κυβέρνηση. «Σ’ αυτό», έλεγε, «κρύβονται όλες οι αμαρτίες, όλες οι πληγές, όλη η σήψη, όλη η απάτη της σημερινής πολιτικής» και το αντιπαρέβαλλε με το «πλεόνασμα της Αριστεράς σε αγώνες, σε αγωνιστές που έδωσαν και τη ζωή τους για την υπόθεση του λαού, σε μάχες κατά των μνημονίων», ο αθεόφοβος. Αλλά στην πολιτική, σημασία δεν έχουν τα λόγια· σημασία έχει μόνον η πλευρά στην οποία βρίσκεσαι όταν τα λες. Τώρα, λοιπόν, ο Τσίπρας είναι πρωθυπουργός και θέλει πάση θυσία να συνεχίσει, εν ανάγκη ακόμη και υποδυόμενος, κακήν κακώς, τον Σαμαρά.
Οτι η σκοπιμότητα του Τσίπρα είναι καθαρά προεκλογική δεν χωρεί αμφιβολία. Το επιβεβαίωσε, άλλωστε, ο παππούς της κυβέρνησης Αλέκος Φλαμπουράρης: «Οταν σχεδιάσαμε αυτά τα μέτρα, σε καμία περίπτωση δεν σκεφτήκαμε τις πρόωρες εκλογές», είπε. Συνεπώς, λαμβανομένου υπ’ όψιν ότι αυτό το λέει ο Φλαμπουράρης, κατά 99,9% ισχύει το αντίθετο. Το υπονοούν, ακόμη, η προεξοφλούμενη ρήξη με τους εταίρους και το άδηλο μέλλον της αξιολόγησης, αφού η παροχή εξαγγέλθηκε χωρίς καμία συνεννόηση με τους ασκούντες την επιτροπεία, όπως και η ξαφνική επιστροφή της ρητορικής του απελευθερωτικού αγώνα στη γλώσσα του κυβερνητικού εκπροσώπου, ο οποίος προ ημερών αισθάνθηκε αιφνιδίως την ανάγκη να δηλώσει ότι «η Ελλάδα δεν είναι αποικία».
Ολα αυτά δεν σημαίνουν, βέβαια, ότι θα γίνουν οπωσδήποτε πρόωρες εκλογές. Οι κινήσεις της κυβέρνησης είναι τέτοιες ώστε να εξυπηρετούν είτε την προετοιμασία ευνοϊκού κλίματος για εκλογές είτε την παράταση της παραμονής της στην εξουσία. Το μόνο βέβαιο, όμως, από αυτή τη νέα τροπή της περιπέτειας είναι ότι, είτε μένοντας είτε φεύγοντας, η κυβέρνηση δείχνει να εμμένει στο μοντέλο για τη χώρα που είχε εξαρχής κατά νου: αναδιανομή της φτώχειας για την εξαγορά των φτωχών μέσω του αφανισμού της μεσαίας τάξης και ένα πανίσχυρο, μεγάλο κράτος, υπό στενό κομματικό έλεγχο.
Φυσικά, όπως έδειξαν οι αποτυχημένες προσπάθειες των δύο τελευταίων χρόνων, ελεγχόμενο Τύπο και ελεγχόμενη Δικαιοσύνη δεν μπορεί να έχει μέσα σε περιβάλλον ευρωπαϊκό. Ούτε μπορεί να καταργήσει την ιδιωτική εκπαίδευση, όπως θα ήθελε. Κανείς δεν τον εμποδίζει, όμως, με όπλο την υπερφορολόγηση και τις επιπτώσεις της στην οικονομία, να συρρικνώνει τη μεσαία τάξη και να επεκτείνει τη μάζα των ανήμπορων που μόνο από το κράτος μπορούν να ελπίζουν. Οσο μένει, με άλλα λόγια, σιγά σιγά μεταμορφώνει τη χώρα σε κάτι που τείνει να μοιάζει με Κούβα. Υπάρχει, όμως, η Ευρώπη και όσο εμείς είμαστε μέσα, κάτι τέτοιο είναι μάλλον απίθανο να γίνει – εκτός ιστορικού απροόπτου, το οποίο στους καιρούς που ζούμε δεν μπορεί να αποκλείεται. Το μόνο που πετυχαίνει έτσι είναι να αυξάνει το κόστος και να επισωρεύει δεινά για την κοινωνία, αλλά αυτό δεν τον αποθαρρύνει. Πρώτον, επειδή αυτό το μοντέλο ξέρει, αυτό καταλαβαίνει, αυτό πιστεύει· δεύτερον, επειδή ο αγώνας, γενικώς και αορίστως, είναι αξία και αυτοσκοπός στην Αριστερά, ιδίως όταν γίνεται μάταια – διότι, πάντα για την Αριστερά, ο άνθρωπος ως αφηρημένη έννοια προέχει των πραγματικών ανθρώπων.
Από την πλευρά αυτής της ερμηνείας, επομένως, ίσως το ταξίδι του Τσίπρα στην Κούβα να είχε μεγαλύτερη σημασία από όση νομίζαμε. Ισως δεν ήταν μια απλή εκδρομή, θέλω να πω, με σκοπό την αναψυχή. Ηταν, θα μπορούσαμε να πούμε, μια συναισθηματική επιστροφή σε ό,τι θαύμασε περισσότερο στη ζωή του και τον διαμόρφωσε ως προσωπικότητα. Η απότομη αλλαγή του περιβάλλοντος θα τον έκανε να συνειδητοποιήσει αυτό που ο ίδιος θα έλεγε την «αλλοτρίωσή» του. Μέσα στο κλίμα της συγκινησιακής φόρτισης για τον εκλιπόντα ηγέτη, θα ένιωσε την απόσταση που τον χωρίζει από αυτό που πάλι ο ίδιος θα έλεγε τα «οράματά» του. Μπορεί εκεί να γεννήθηκε μέσα του η αποφασιστικότητα ή να κάνει την Ελλάδα κάτι σαν Κούβα του Αιγαίου ή να πέσει ηρωικά προσπαθώντας να το πετύχει. Μπορεί για όλα να φταίει η Κούβα!..
