Η μάχη από το Αλγέρι
Μαθήματα από την επίθεση στο Charlie Hebdo
Robin Simcox
(Πηγή : http://foreignaffairs.gr/)
«Αν μπορείς να σκοτώσεις έναν Αμερικανό ή Ευρωπαίο άπιστο, ειδικά τον μοχθηρό και καταραμένο Γάλλο», δήλωσε ο Αμπού Μοχάμεντ αλ-Αντνανί, εκπρόσωπος του Ισλαμικού Κράτους τού Ιράκ και της αλ-Σαμ (ISIS), τον περασμένο Σεπτέμβριο, «σκότωσέ τους με οποιοδήποτε δυνατό τρόπο».
Δηλώνοντας μια σαφή προτίμηση για τρομοκρατικές επιθέσεις στην Γαλλία, ο Adnani έγινε μέρος μιας περήφανης τρομοκρατικής παράδοσης.
Οι αγριότητες της περασμένης εβδομάδας στο Παρίσι, που άφησαν 17 νεκρούς, δεν ήταν τα πρώτα χτυπήματα του τρόμου που έφεραν οι ισλαμιστές στην Γαλλία. Στην πραγματικότητα, τέτοιες επιθέσεις στην Γαλλία έχουν σκοτώσει πάνω από μια ντουζίνα και έχουν τραυματίσει εκατοντάδες άλλους από το 1995. Και αυτό δεν είναι απλώς μια γαλλική ιστορία. Έχει επιπτώσεις σε ολόκληρη την Δύση.
Ιστορικά, η Γαλλία είχε ιδιαίτερη δυσκολία στην ενσωμάτωση της μουσουλμανικής της κοινότητας -της μεγαλύτερης στην Ευρώπη που αριθμεί περίπου πέντε εκατομμύρια, ή το 7,5% του πληθυσμού τής Γαλλίας. Στην δεκαετία τού 1990, το θέμα ήταν η Αλγερία. Καθώς μαινόταν ο φαύλος εμφύλιος πόλεμος στην χώρα, οι ιστορικοί δεσμοί τής Γαλλίας με την χώρα έφεραν την βία στο κατώφλι της. Εκείνη την εποχή, το Ισλαμικό Μέτωπο Σωτηρίας τής Αλγερίας φαινόταν πως όδευε να κερδίσει την λαϊκή ψήφο. Η κοσμική στρατιωτική ηγεσία τής Αλγερίας, που πολλοί πίστευαν ότι υποστηριζόταν από την Γαλλία, ακύρωσε τις εκλογές.
Στην συνέχεια, την παραμονή των Χριστουγέννων, το 1994, τέσσερις Αλγερινοί τζιχαντιστές ευθυγραμμισμένοι με το βάναυσο Armed Islamic Groupe (GIA) έκαναν αεροπειρατεία σε μια πτήση από το Αλγέρι με κατεύθυνση το Παρίσι. Κατά την διάρκεια της τριήμερης δοκιμασίας, η οργάνωση σκότωσε τρεις πολίτες πριν οι γαλλικές δυνάμεις ασφαλείας εισβάλλουν στο αεροπλάνο (το οποίο είχε τελικά προσγειωθεί στη Μασσαλία) και σκοτώσουν τους ενόπλους. Στην συνέχεια, τρεις μήνες μετά από αυτό, το GIA βομβάρδισε τον σταθμό Saint-Michel του παρισινού μετρό, σκοτώνοντας οκτώ άτομα.
Τελικά, το GIA κατέρρευσε, χάνοντας υποστήριξη εξαιτίας τής φρικιαστικής συμπεριφοράς του κατά την διάρκεια του δεκαετούς διάρκειας εμφυλίου πολέμου. Τα δίκτυα των μαχητών δεν εξαφανίστηκαν έτσι απλά˙ Διασκορπίστηκαν σε άλλες πόλεις. Για παράδειγμα, τον Δεκέμβριο του 2000, δέκα Αλγερινοί και Γαλλο-αλγερινοί μαχητές με βάση κυρίως στην Φρανκφούρτη προσπάθησαν να ανατινάξουν μια χριστουγεννιάτικη αγορά στο Στρασβούργο. Άλλοι τρομοκράτες πήγαν στο Λονδίνο, όπου ριζοσπαστικά τζαμιά παρείχαν πλατφόρμες υποδοχής για την εισροή πρώην μαχητών τού GIA και άλλων Αλγερινών μεταναστών.
Μετά τις επιθέσεις τής 11ης Σεπτεμβρίου, ωστόσο, τα πράγματα έγιναν πολύ πιο δύσκολα για τους ριζοσπάστες ισλαμιστές. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, για παράδειγμα, συνελήφθησαν σημαντικές ισλαμιστικές προσωπικότητες με έδρα το Λονδίνο που συνδέοντο με τα γεγονότα τής Αλγερίας. Συμπεριλαμβανόταν ο Αμπού Ντόχα, ο οποίος κλείστηκε σε ένα κελί στην Φρανκφούρτη, και ο Abu Qatada, ο οποίος το 1995 είχε εκδώσει φετφά νομιμοποιώντας την θανάτωση γυναικών και παιδιών από τζιχαντιστές κατά την διάρκεια του εμφυλίου πολέμου τής Αλγερίας. Ο Kamel Bourgass, ένας Αλγερινός ο οποίος είχε φύγει από την Γαλλία για το Ηνωμένο Βασίλειο, καταδικάστηκε τελικά για ένα σχέδιο που περιλάμβανε [την χημική ουσία] ρισίν και την δολοφονία ενός αστυνομικού ο οποίος είχε προσπαθήσει να τον συλλάβει.
Εν τω μεταξύ, στυλοβάτες τής γαλλικής τζιχαντιστικής σκηνής, όπως οι αδελφοί Courtailler –ο Ζερόμ και ο Νταβίντ, οι οποίοι συνδέονται με μια πλειάδα άλλων εξτρεμιστών σε όλο τον κόσμο, φυλακίστηκαν με κατηγορίες σχετικές με την τρομοκρατία. Οι γαλλικές Αρχές επίσης αποκάλυψαν με επιτυχία πολλά εγχώρια τρομοκρατικά σχέδια. Για παράδειγμα, ένα σχέδιο για να ανατινάξουν την πρεσβεία και το πολιτιστικό κέντρο των ΗΠΑ στην Γαλλία ματαιώθηκε. Ένα βασικό πρόσωπο που καταδικάστηκε για αυτό το σχέδιο, ο Γαλλο-αλγερινός τρομοκράτης Djamel Beghal, είχε μακροχρόνιους δεσμούς με την αλ Κάιντα. Ενώ ήταν στη φυλακή, ο Beghal υποτίθεται ότι είχε καθοριστική επίδραση στην ριζοσπαστικοποίηση του Σερίφ Κουασί, ενός από τους τρομοκράτες που ευθύνονται για τις επιθέσεις στο Charlie Hebdo, και του Amedy Coulibaly, ο οποίος σκότωσε ομήρους σε ένα εβραϊκό παντοπωλείο την επόμενη μέρα.
Ωστόσο, ανεξαρτήτως του πόσοι πολλοί τρομοκράτες φυλακίστηκαν, τα προβλήματα συνέχισαν να ανακύπτουν. Τον Μάρτιο του 2012, ο Αλγερινός τρομοκράτης Μοχάμεντ Μερά σκότωσε τρεις στρατιώτες και τέσσερις Εβραίους πολίτες στο Μοντομπάν και στην Τουλούζη, αμφότερες πόλεις στον νότο τής Γαλλίας, πριν σκοτωθεί από πυροβολισμούς αστυνομικών. Ένοπλοι που συνδέονται με την αλ Κάιντα είχαν εκπαιδεύσει τον Μερά στο Πακιστάν. Λιγότερο από ένα χρόνο αργότερα, τον Μάιο του 2013, ο Alexandre Dhaussy, ένας Γάλλος που ασπάστηκε το Ισλάμ, μαχαίρωσε έναν Γάλλο στρατιώτη στο λαιμό στο Παρίσι, σε ένα περιστατικό που χαρακτηρίστηκε ως τρομοκρατική πράξη.
Οι τρομοκρατικές απειλές αυξήθηκαν καθ’ όλο το 2014. Ο Ιμπραήμ Μπουντινά -Γάλλος υπήκοος από την Αλγερία ο οποίος είχε πρόσφατα επιστρέψει από την Συρία, συνελήφθη στην γαλλική Ριβιέρα, τον Φεβρουάριο. Εκείνη την στιγμή, είχε στην κατοχή του εκρηκτικές ύλες, βίδες, παξιμάδια, καρφιά, και οδηγίες για την κατασκευή βομβών. Τον Μάιο, ένας άλλος Γάλλος υπήκοος αλγερινής καταγωγής, ο οποίος είχε περάσει χρόνο στην Συρία, ο Mehdi Nemmouche, πυροβόλησε και σκότωσε τέσσερις ανθρώπους στο εβραϊκό μουσείο στις Βρυξέλλες. Και λίγο πριν από τα Χριστούγεννα, ένας Γάλλος πολίτης κρατώντας ένα μαχαίρι περίπου 30 εκατοστών και φωνάζοντας «Αλλάχ Ακμπάρ» επιτέθηκαν σε τρεις αστυνομικούς σε αστυνομικό σταθμό στην Tours, στην κεντρική Γαλλία, πριν πυροβοληθεί και σκοτωθεί.
Ωστόσο, η πιο θανατηφόρα, καταστροφική επίθεση στην Γαλλία δεν είχε έρθει ακόμα.
Ως τώρα, οι λεπτομέρειες αυτής της σφαγής είναι γνωστές, και πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν δώσει ιδιαίτερη προσοχή στα μαθήματα για το πώς να αποτρέψουν την επόμενη επίθεση.
Αν μη τι άλλο, η Γαλλία παρέχει ένα παράδειγμα του γιατί δεν υπάρχει μια προσέγγιση για την ενσωμάτωση που μπορεί να εξαλείψει πλήρως τους κινδύνους τής ισλαμικής ιδεολογίας. Σε αντίθεση με το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο ευνοεί ένα πολυπολιτισμικό μοντέλο που ουσιαστικά ενθαρρύνει τους μετανάστες να διατηρήσουν τις πολιτιστικές πρακτικές και τις αξίες τής πατρίδας τους, η Γαλλία αναμένει, πρώτα και κύρια, προσήλωση στις αρχές τής Δημοκρατίας.
Αλλά καμιά από τις δύο προσεγγίσεις δεν έχει αποδειχθεί επιτυχής. Les banlieues, τα φτωχά προάστια που στεγάζουν μεγάλο αριθμό Μουσουλμάνων και όπου η ανεργία των νέων μπορεί να φτάνει ως πάνω από 40%, έχουν γίνει σύμβολα της αποτυχημένης προσέγγισης της Γαλλίας. Οι ταραχές σε αυτά τα αστικά κέντρα, τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο του 2005, ήταν μια προειδοποίηση του πόσο γρήγορα μπορεί να μετατραπεί σε βία η δυσαρέσκεια που σιγοβράζει. Ωστόσο, το Ηνωμένο Βασίλειο, επίσης, αντιμετώπισε ταραχές σε όλα τα βόρεια τμήματα της χώρας το καλοκαίρι τού 2001. Αυτά, αποκάλυψαν προβλήματα που μπορούν να προκύψουν από την έλλειψη ενσωμάτωσης και την κατάρρευση της κοινωνικής συνοχής, τούτη την φορά μεταξύ λευκών και ασιατικών κοινοτήτων.
Τα πρόσφατα γεγονότα στην Γαλλία έχουν επίσης αναγκάσει την Δύση να αναγνωρίσει την αυξανόμενη βία κατά των Εβραίων στην Ευρώπη. Αντισημίτες κωμικοί, όπως ο Ντιεντονέ Μ'Μπαλά Μ'Μπαλά (Dieudonné M'bala M'bala), έχουν γίνει δημοφιλείς στην Γαλλία. Ο αντισημιτισμός έχει γίνει τέτοιο πρόβλημα που ο Bernard Cazeneuve, ο υπουργός Εσωτερικών τής Γαλλίας, υποσχέθηκε να κάνει το ζήτημα μια «εθνική υπόθεση». Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη τού Ευρωπαϊκού Εβραϊκού Κογκρέσου, το 2013, σημειώθηκαν στην Γαλλία περισσότερες αντισημιτικές επιθέσεις από όσες σε οποιαδήποτε άλλη χώρα. Ο αντισημιτισμός είναι αναμφισβήτητα ένα κομμάτι τής τζιχαντιστικής ιδεολογίας˙ Τρομοκράτες στη Γαλλία έχουν βάλει στο στόχαστρο τους Εβραίους σε πολλές περιπτώσεις.
Είναι επίσης σαφές ότι αυτοί που έχουν προδιάθεση να στηρίξουν τον τζιχαντισμό θα βρίσκουν πάντα μια αιτία. Σχολιαστές στις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο αναφέρουν συχνά την απόφαση εισβολής στο Ιράκ και τον επακόλουθο πόλεμο ως βασική αιτία τής ριζοσπαστικοποίησης στις δύο αυτές χώρες. Η Γαλλία δεν υποστήριξε τον πόλεμο, ωστόσο αυτό της προσέφερε λίγη πίστωση από τους τζιχαντιστές. Η πρόσφατη ιστορία έχει δείξει ότι πάντα θα υπάρχει μια νέα αιτία για τους συμπαθούντες του τζιχαντισμού ώστε να διαμαρτύρονται. Αν δεν είναι η συμμετοχή τής Γαλλίας στην επέμβαση στην Λιβύη το 2011, τότε θα είναι η εισβολή στο Μάλι τον Γενάρη του 2013˙ Αν δεν είναι η εξωτερική πολιτική, θα είναι η εγχώρια˙ Αν δεν είναι η απαγόρευση της μαντίλας στην δημόσια ζωή, θα είναι οι προσβλητικές γελοιογραφίες.
Γι αυτό, ακόμη και καθώς εξετάζουν τις πρόσφατες επιθέσεις για μαθήματα, οι κυβερνήσεις δεν μπορούν να τους επιτρέψουν να υπαγορεύουν πολιτικές. Οι τρομοκράτες θα βρίσκουν πάντα τον τρόπο να δικαιολογούν τις επιθέσεις τους. Η φιλελεύθερη Δύση πρέπει να επιλέξει εάν θα συμβιβαστεί -βαδίζοντας απαλά, μην μιλώντας για το πρόβλημα, μην προσβάλλοντας- πιθανόν με λίγο όφελος, ή θα παραμείνει πιστή στις θεμελιώδεις αξίες της.
* Ο ROBIN SIMCOX είναι ερευνητικός συνεργάτης στο Henry Jackson Society.
Copyright © 2002-2014 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.
Στα αγγλικά: http://www.foreignaffairs.com/articles/142763/robin-simcox/the-battle-fr...
