Τετάρτη 7 Μαΐου 2014

Άρθρο ότι πρέπει να ξεκαθαρίσει ο ΣΥΡΙΖΑ τη θέση του για το ευρώ


Να ξεκαθαρίσει ο ΣΥΡΙΖΑ τη θέση του για το ευρώ
Νίκος Κωνσταντάρας 
Το νόμισμα που χρησιμοποιούμε έχει σημασία μεγαλύτερη από την αγοραστική του αξία, είναι μέρος της ταυτότητάς μας. Από τα πρώτα χρόνια του χρήματος, το κέρμα ή το χαρτονόμισμα υποδήλωνε την ταυτότητα του ηγέτη και την υπόσταση του κράτους το οποίο το εξέδωσε. Οι χρήστες μετρούσαν την αξία τους σε σχέση με την ποσότητα και ποιότητα των χρημάτων που κατείχαν (και την αντιστοιχία του σε άλλες μορφές περιουσίας, όπως ακίνητα ή δούλους) και γι’ αυτό τον λόγο το ίδιο το νόμισμα αποκτούσε μεγάλη σημασία: έπρεπε να έχει κύρος και αντοχή, να μην κινδυνεύει ούτε από παραχαράκτες ούτε από υποτιμήσεις. Το νόμισμα, με άλλα λόγια, πρέπει να είναι ισχυρό και σταθερό. Αυτό έχει σημασία και για τους πλούσιους και τους φτωχούς, οι οποίοι κινδυνεύουν περισσότερο από κάθε ταραχή.
Η αβεβαιότητα που ο ΣΥΡΙΖΑ αφήνει να καλλιεργείται γύρω από το θέμα της παραμονής της Ελλάδας στη Ζώνη του Ευρώ μόνο κακό κάνει στην οικονομία αλλά και στην προσπάθεια του κόμματος να γίνει κυβέρνηση. Είναι εύλογη η αγωνία στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ να δείξουν ότι ασχολούνται με σοβαρότερα θέματα, ότι δεν είναι «φετίχ» αυτό το σύμβολο του καπιταλισμού, ότι προτεραιότητά τους είναι η κοινωνία – σαν να μην εξαρτάται η ευημερία από την οικονομική σταθερότητα. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει αποκτήσει μεγάλη δημοτικότητα με την απόρριψη των μέτρων του Μνημονίου και είναι αναγκασμένος να επιμείνει σε αυτή την πολιτική. Αλλά είναι παγιδευμένος: ενώ δεν μπορεί να αλλάξει πορεία, τα στελέχη του γνωρίζουν ότι η διαχείριση της πραγματικότητας θα είναι πολύ δύσκολη αν γίνει κυβέρνηση και επιμείνει στην ακύρωση των μέτρων που εφαρμόστηκαν τα τελευταία τέσσερα χρόνια.
Ο ΣΥΡΙΖΑ υπόσχεται ότι θα επαναφέρει τον κατώτατο μισθό στα 751 ευρώ και θα επαναπροσλάβει στο Δημόσιο τους απολυθέντες. Την ίδια ώρα, η αξιωματική αντιπολίτευση ισχυρίζεται ότι το «πρωτογενές πλεόνασμα» είναι ένα τέχνασμα το οποίο βασίστηκε στη φορολογική αφαίμαξη των πολιτών και στην καθυστέρηση αποπληρωμής κρατικών χρεών. Εάν, όμως, με τόσες «λαθροχειρίες» βρέθηκε η Ελλάδα να δανείζεται πάλι στις αγορές, θα ήταν προς όφελος μιας κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ να συνέχιζε αυτή την πολιτική χωρίς πολλές κουβέντες. Εάν θελήσει να εκπληρώσει τις επιθυμίες των ψηφοφόρων, η χώρα θα βρεθεί πάλι με μεγάλο πρωτογενές έλλειμμα. Τότε θα πρέπει είτε να δανειστεί, είτε να τυπώσει χρήματα. Εάν, για οποιονδήποτε λόγο δεν μπορεί να δανειστεί, δεν θα μπορεί ούτε να τυπώσει ευρώ· τότε, χωρίς να εκδιωχθεί η χώρα από την Ευρωζώνη, η κυβέρνηση θα αναγκαστεί να διαλέξει μεταξύ της υποταγής στους δανειστές και της επιστροφής στη δραχμή. Εάν ο ΣΥΡΙΖΑ συνεχίσει στον σκληρό δρόμο της λιτότητας και των μεταρρυθμίσεων που εφήρμοσαν οι προηγούμενες κυβερνήσεις, θα χάσει την αξιοπιστία και τη συνοχή του. Η έξοδος από το ευρώ θα είναι η μόνη «παλικαρίσια» επιλογή.
Ο ΣΥΡΙΖΑ θα μπορούσε να πει ότι η χώρα δανείζεται πάλι όχι επειδή η οικονομία ανέκαμψε, αλλά επειδή οι επενδυτές έχουν εμπιστοσύνη ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στηρίζει την Ελλάδα και δεν θα χάσουν τα λεφτά τους. Αρα, και με κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ θα μπορούσε να συνεχιστεί αυτή η στήριξη. Λογικά, θα μπορούσε. Αλλά τα στελέχη του κόμματος πρέπει να υπολογίσουν ότι εάν ευσταθεί ο ισχυρισμός τους για προσυμφωνημένη επιστροφή στις αγορές, αυτό σημαίνει ότι οι δανειστές και οι αγορές έχουν συμφέρον να δείξουν ότι η πολιτική που εφαρμόστηκε στην Ελλάδα είναι επιτυχημένη. Πώς θα συναινέσουν στην ανατροπή αυτής της πολιτικής; Με τη συνέχιση της στήριξης ή με την αποστασιοποίηση; Και εάν η Ελλάδα αφεθεί να τα βγάλει πέρα μόνη της και αναγκαστεί να βγει από το ευρώ, θα αρκεί να παραπονεθεί η κυβέρνηση ότι δεν φταίει αυτή, ότι η χώρα τιμωρείται επειδή επιτέλους σήκωσε ανάστημα, για να διασκεδάσει την ανασφάλεια των πολιτών; Η έξοδος από το ευρώ θα είχε τόσο σοβαρές συνέπειες που η κυβέρνηση δύσκολα θα απέφευγε για πολύ την πολιτική ευθύνη.
Η αξιωματική αντιπολίτευση οφείλει να καταλάβει ότι βρίσκεται σε προνομιακή θέση και δεν χρειάζεται να παίζει με την τύχη της χώρας. Τα κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού έχουν χρεωθεί τη χρεοκοπία αλλά και τα σκληρά μέτρα που ακολούθησαν. Βρισκόμαστε στο σημείο όπου απαιτείται πολιτική και νομισματική σταθερότητα για να υπάρξει οικονομική ανόρθωση και να αποκτήσουν αίσθημα ασφάλειας οι πολίτες. Αφήνοντας το θέμα του ευρώ να αιωρείται, ο ΣΥΡΙΖΑ δείχνει περίεργη αλαζονεία και άγνοια για την πολιτική και την οικονομία.