Το κόστος της συριακής κρίσης για την Τουρκία
(Πηγή : http://www.capital.gr/News.asp?id=1522054 και
Του Κώστα Ράπτη
Αν στο πολιτικο-στρατιωτικο-επίπεδο η παράταση της κρίσης της Συρίας φέρνει την Άγκυρα σε μία παράδοξη θέση, όπου η τουρκική ρητορική της αποφασιστικότητας και της αδημονίας για παρέμβαση αφίσταται όλο και περισσότερο της πραγματικότητας ότι η Τουρκία δεν δύναται να δράσει μονομερώς, στο οικονομικό πεδίο η κατάσταση δεν είναι λιγότερο σύνθετη.
Οι κυρώσεις εναντίον της Δαμασκού (τις οποίες η Άγκυρα θα επεκτείνει, σύμφωνα με όσα προανήγγειλε ο προεδρικός σύμβουλος επί θεμάτων Μέσης Ανατολής Hurmyuzlyu Ershad) έχουν το κόστος τους και για την τουρκική οικονομία – ένα κόστος του οποίου το ακριβές ύψος αποτελεί ακόμη αντικείμενο υπολογισμού από τα τουρκικά επιμελητήρια.
Η τουρκική οικονομική διείσδυση στην ευρύτερη Μέση Ανατολή φέρεται μέχρι στιγμής να αναπληρώνει τις απώλειες από την δραματική πτώση του διμερούς εμπορίου και των επενδύσεων λόγω της συριακής κρίσης, αλλά ταυτόχρονα συναντά και προσκόμματα, κυρίως στον τομέα των μεταφορών, λόγω της ανασφάλειας που επικρατεί στην επικράτεια της Συρίας.
Είναι χαρακτηριστικό, ότι μόνο στην πλησιέστερη προς τη Συρία τουρκική επαρχία της Αντιόχειας εδρεύουν 10.000 φορτηγά, τα οποία τώρα προσανατολίζονται προς τις ευρωπαϊκές αγορές, ενώ τον περασμένο μήνα το τουρκικό υπουργείο Οικονομικών συμφώνησε με την Αίγυπτο για την καθιέρωση ακτοπλοϊκής σύνδεσης Roll-on/Roll-off από τη Μερσίνα στο Πόρτ Σαϊντ και εκείθεν στη Σαουδική Αραβία, καθιερώνοντας έτσι μιαν εναλλακτική πρόσβαση στις αγορές χωρών όπως λ.χ. η Ιορδανία. Το αυξημένο κόστος αυτής της επιλογής για τις τουρκικές επιχειρήσεις επιδοτείται προς το παρόν από την τουρκική κυβέρνηση.
Η τουρκική Ένωση Εξαγωγέων (TIM) ανακοίνωσε την Παρασκευή ότι το ύψος των τουρκικών εξαγωγών αυξήθηκε σε ετήσια βάση κατά 10% το πρώτο πεντάμηνο του έτους, στοιχείο ενδεικτικό του ότι οι απώλειες στη συριακή αγορά έχουν αναπληρωθεί. Σύμφωνα με την Τουρκική Στατιστική Υπηρεσία TurkStat, ο όγκος του τουρκο-συριακού εμπορίου μειώθηκε από τα 2,3 στα 2 δις. δολάρια μεταξύ 2010 και 2011 για να καταβυθισθεί στη συνέχεια στα 194 εκατομμύρια το πρώτο τρίμηνο του 2012, σημειώνοντας μείωσης της τάξης του 63% σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα.
Ειδικότερα, οι παραμεθόριες περιοχές της νοτιοανατολικής Τουρκίας έχασαν εξαγωγές ύψους 35 εκατομμυρίων προς τη Συρία το 2011, ωστόσο οι πρόσθετες εξαγωγές προς το Ιράκ έφθασαν το 1,2 δις. Σε απόλυτους αριθμούς, οι τουρκικές επιχειρήσεις, κυρίως μικρομεσαίες, οι οποίες συναλλάσσονταν με τη Συρία περιορίσθηκαν από 3,269 το 2011 σε μόλις 108 το πρώτο δίμηνο του 2012 – κυρίως λόγω διατάραξης των μεταφορών και της παραγωγής στη συριακή επικράτεια, με την συνακόλουθη εκτόξευση του κόστους. Για όσες επιχειρήσεις έχουν καταγράψει απώλειες λόγω της συριακής κρίσης, το τουρκικό υπουργείο Οικονομικών ενεργοποιεί ήδη προβλέψεις για φορολογικές διευκολύνσεις λόγω θεομηνιών.