Κίνα και Ρωσία ολοένα πιο κοντά
WILLIAM COURTNEY, DAVID SEDNEY, KENNETH YALLOWITZ, STEPHEN YOUNG / REUTERS
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr/)
Οι πρώτες σινορωσικές ναυτικές ασκήσεις που πραγματοποιήθηκαν στη Μαύρη Θάλασσα και τη Μεσόγειο, αλλά και η επίσκεψη του Κινέζου προέδρου, Σι Τζινπίνγκ, στη Μόσχα, σηματοδοτούν την ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ των μεγαλύτερων δυνάμεων στην Ευρασία.
Αν και οι δύο χώρες μοιράζονται κοινά οικονομικά συμφέροντα και αντιτίθενται σε μια παγκόσμια τάξη όπου ισχυρίζονται πως κυριαρχούν μόνον οι ΗΠΑ, οι μεταξύ τους σχέσεις φαίνεται πως θα είναι άνισες και τεταμένες στο μέλλον.
Βασική διαφορά μεταξύ των δύο χωρών είναι ότι η Κίνα είναι μια ανερχόμενη δύναμη ενώ δεν είναι η Ρωσία υπό τις τρέχουσες συνθήκες. Δεν υπάρχει, ωστόσο, ουδεμία αμφιβολία ότι αναπτύσσονται στενότερες σχέσεις ανάμεσα στη Ρωσία και την Κίνα. Οι εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των δύο χωρών ανέρχονται στα 100 δισ. δολάρια ή 88 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση, δηλαδή αναλογούν στο ένα δέκατο του εμπορίου της Ρωσίας με τον υπόλοιπο κόσμο. Στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας του προέδρου της Κίνας για τη δημιουργία ενός σύγχρονου «δρόμου του μεταξιού», το Πεκίνο μπορεί να επενδύσει υπέρογκα ποσά για την αναβάθμιση των υποδομών στη Ρωσία για τη διευκόλυνση της μεταφοράς προϊόντων με προορισμό την Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή. Η Μόσχα και το Πεκίνο έχουν, επίσης, συμφωνήσει για την αποπεράτωση μεγάλων επενδυτικών σχεδίων για τη μεταφορά φυσικού αερίου από τη Σιβηρία στην Κίνα. Μια τέτοια κίνηση θα ήταν τεράστιας στρατηγικής συμφωνίας για τη Μόσχα, διότι η Κίνα θα εξελισσόταν στον μεγαλύτερο αγοραστή φυσικού αερίου της Ρωσίας, ξεπερνώντας μακράν την Ευρώπη.
Επικρατεί, ωστόσο, μεγάλη αβεβαιότητα ως προς την αποπεράτωση όλων αυτών των σχεδίων. Το κόστος είναι τεράστιο και η Κίνα ακολουθεί μια σκληρή διαπραγματευτική γραμμή όσο μειώνεται η σφαίρα επιρροής της Ρωσίας στην ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου. Η Κίνα βλέπει, επίσης, τη Ρωσία ως μια ριψοκίνδυνη επένδυση. Την ίδια ώρα, η Ρωσία δεν αναμένει να αντικαταστήσουν τα κινεζικά κεφάλαια τις αγορές κεφαλαίου της Δύσης. Η πρόσβαση της Ρωσίας είναι περιορισμένη από τότε που η Δύση επέβαλε κυρώσεις λόγω της ουκρανικής κρίσης και του ρόλου που έχει διατελέσει η Μόσχα στην κορύφωσή της. Συν τοις άλλοις, η Ρωσία διστάζει να πουλήσει επίμαχο μηχανολογικό αμυντικό εξοπλισμό στην Κίνα, αν και τελευταία συναίνεσε στο να προσφέρει το σύστημα αεράμυνας S-400.
Η Κίνα και η Ρωσία χρηματοδοτούν τη δημιουργία νέων οργανισμών στην περιοχή που θα μπορούσαν να στηρίξουν ή να πλήξουν τις σχέσεις τους στο μέλλον. Στόχος του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης είναι η καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του εξτρεμισμού, κυρίως στην Κεντρική Ασία. Ολα τα μέλη της, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας, φοβούνται τη διείσδυση εξτρεμιστών από το Αφγανιστάν μέχρι τη Μέση Ανατολή.
Η Ευρασιακή Οικονομική Ενωση, μια πρωτοβουλία της Μόσχας, στηρίζεται σε μια πρώην τελωνειακή ένωση που αποτελείται από την Αρμενία, τη Λευκορωσία, το Καζαχστάν και τη Ρωσία. Ωστόσο, οι υψηλοί δασμοί στις χώρες που δεν είναι μέλη της αναμένεται να προβληματίσουν την Κίνα όσο η βιομηχανία της επεκτείνεται στην ενδοχώρα και οι εξαγωγές της αυξάνονται στην Ευρασιακή Οικονομική Ενωση.
Στο τέλος, όμως, εάν η Ρωσία δεν δημιουργήσει νέες πηγές για την οικονομική της ανάπτυξη, πλην της ενέργειας, τότε δεν θα μπορέσει να κερδίσει μια θέση ως μία από τις μεγαλύτερες δυνάμεις του κόσμου. Μέσα από μια ρεαλιστική προσέγγιση ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την ενέργεια, αλλά και το εμπόριο, η Κίνα και η Ρωσία έχουν αρκετές επιλογές για να επιτύχουν μια εμβάθυνση των σχέσεών τους. Μια κοινή στάση κατά των ΗΠΑ, ωστόσο, δεν θα βοηθήσει τις δύο χώρες να επιτύχουν τους εθνικούς στόχους τους.
