Η θέση του στρατού την επόμενη μέρα στην Τουρκία
Σάββας Καλεντερίδης
Ήδη μετράμε τις πρώτες μέρες μετά το πραξικόπημα στην Τουρκία και οι εξελίξεις σε όλους τους τομείς είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσες.
Για παράδειγμα, τεράστιο ενδιαφέρον έχει η σύγκληση του Ανωτάτου Στρατιωτικού Συμβουλίου της Τουρκίας, όπου ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ, που στην ουσία συμπροεδρεύει με τον πρωθυπουργό, δεν απολαμβάνει της εμπιστοσύνης του. Να μην αναφερθούμε δε στο γεγονός ότι για τους 133 από τους 358 ανώτατους αξιωματικούς των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων (ΤΕΔ), που θα κριθούν στο εν λόγω συμβούλιο και για τους 135 από τους 140 συνταγματάρχες που είναι υπό προαγωγή, για όλους αυτούς υπάρχουν στοιχεία συμμετοχής τους στο πραξικόπημα ή στην οργάνωση του Γκιουλέν, ή άλλα επιβαρυντικά στοιχεία στους φακέλους τους, που τους καθιστούν ύποπτους να αναλάβουν διοικητικές θέσεις στις ΤΕΔ.
Αν μαζί με τα πιο πάνω στοιχεία συνυπολογιστεί το γεγονός των βασανισμών και των προπηλακισμών που δέχονται ανώτατοι και ανώτεροι αξιωματικοί που συνελήφθησαν για συμμετοχή στο πραξικόπημα, καθώς και ότι η αστυνομία εισέβαλε με τεθωρακισμένα στη ναυτική βάση της Φώκαιας, όπου εδρεύει η Ταξιαρχία Πεζοναυτών και η Διοίκηση του Στόλου των Αποβατικών, γίνεται αντιληπτό ότι η κυβέρνηση και ο Ερντογάν είναι αποφασισμένοι να βάλουν το μαχαίρι βαθιά στο ζήτημα της «αποχουντοποίησης» των ΤΕΔ, δανειζόμενοι τον όρο από την νεώτερη ελληνική ιστορία για τις ανάγκες του άρθρου.
Ανάλογες εισβολές των αστυνομικών δυνάμεων έγιναν σε πολλά στρατόπεδα, όπως στην Ακαδημία Πολέμου στην Κωνσταντινούπολη, όπου η Ανωτάτη Σχολή Πολέμου και η Σχολή Εθνικής Αμύνης της Τουρκίας, στη Σχολή Πυροβολικού και Πυραυλικών Συστημάτων, στο Πολατλί της Άγκυρας, στην αεροπορική βάση του Ακιντζί, στην Άγκυρα και σε δεκάδες άλλα στρατόπεδα.
Με βάση τα παραπάνω, αλλά και με βάση εξαγγελίες κυβερνητικών στελεχών για σειρά ρυθμίσεων, όπως η υπαγωγή της πανίσχυρης Γενικής Διοίκησης Στρατοχωροφυλακής (Ζαντάρμα) στο υπουργείο Εσωτερικών, και του ΓΕΕΘΑ στο υπουργείο Εθνικής Αμύνης*, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι ο Ερντογάν και η ηγεσία του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ), τα επόμενα χρόνια, αν μακροημερέυσουν στην εξουσία, θα επιχειρήσουν να κάνουν βαθιές τομές στις ΤΕΔ, με σκοπό να απομακρύνουν το ενδεχόμενο νέου πραξικοπήματος.
Το θέμα είναι τεράστιο, δεδομένης της θέσης που έχει ο στρατός στην ιστορία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και της Τουρκικής Δημοκρατίας αλλά και στη συνείδηση μερίδας των πολιτών της Τουρκίας.
Πάντως, άσχετα με την πορεία των εξελίξεων, ούτως ή άλλως, η κατάσταση αυτή θα οδηγήσει στην αποδυνάμωση των ΤΕΔ τουλάχιστον για ένα διάστημα, ένα θέμα που δεν απασχολεί μόνο την Κύπρο και την Ελλάδα, αλλά και τους επιτελείς της Ουάσιγκτον και του ΝΑΤΟ, στο βαθμό που οι ΤΕΔ εμπλέκονται στους στρατηγικούς και τους επιχειρησιακούς σχεδιασμούς τους.
*Με βάση το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο, ο υπουργός Άμυνας έπεται στην ιεραρχία του κράτους του αρχηγού ΓΕΕΘΑ.
Δημοσιεύεται στην εφημερίδα "δημοκρατία"
