Το στρίψιμο της βίδας
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΚΑΣΙΜΑΤΗΣ
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr/)
Η νύχτα της Παρασκευής για μένα δεν ήταν μεγάλη. Κοιμήθηκα νωρίς, με την ελπίδα ότι η επομένη θα έχει βρει την Τουρκία με μια στρατιωτική κυβέρνηση του τύπου που ξέρουμε από το παρελθόν. Μια κυβέρνηση, δηλαδή, που θα αποκαταστήσει τις καλές σχέσεις με τις ΗΠΑ και τη συνεννόηση με τη Ρωσία. (Τέτοιος άνθρωπος είμαι, για να ξέρετε...) Κοιμήθηκα, δηλαδή, με το όνειρο της γεωπολιτικής σταθερότητας. Την επομένη, το όνειρο είχε μείνει όνειρο και η δημοκρατία στην Τουρκία είχε σωθεί.
Το τελευταίο, περί σωτηρίας της δημοκρατίας, είναι τρόπος του λέγειν. Ποια δημοκρατία; Εκείνη που οφείλει να ακούει τον λαό όταν ζητεί αγχόνες; (Κάπως έτσι το είπαν και ο πρόεδρος Ερντογάν και ο πρωθυπουργός του, Γιλντιρίμ.) Η δημοκρατία στην Τουρκία έχασε από την τελική επικράτηση του Ερντογάν, όπως θα έχανε και να επικρατούσαν οι στρατιωτικοί. Το γεγονός είναι ότι η υπόθεση αυτή προσφέρει την ευκαιρία στον πρόεδρο της Τουρκίας να εκκαθαρίσει το κράτος από τους πολιτικούς αντιπάλους του και να εδραιώσει το καθεστώς του.
Εκτός από τους δημοκρατικούς θεσμούς, ο άλλος μεγάλος χαμένος της ιστορίας είναι ο «ένδοξος τουρκικός στρατός» (ο χαρακτηρισμός είναι του Ερντογάν). Αυτή η δόξα έχει κερδηθεί στην Κορέα, όπου πολεμούσαν εντεταγμένοι στην ευρύτερη συμμαχία της Δύσης, στην εισβολή στην Κύπρο, επιχείρηση που πραγματοποίησαν με επιτυχία χάρη στο ηλίθιο πραξικόπημα εναντίον του Μακαρίου, και, τέλος, στα πέντε πραξικοπήματα που έχει φέρει εις πέρας άψογα (τρία κανονικά, ένα κρυφό και ένα «μεταμοντέρνο», όπως χαρακτηρίσθηκε, δηλαδή όχι με επέμβαση, αλλά με την απειλή της επέμβασης). Είναι η πρώτη φορά, αν δεν κάνω λάθος, που ο τουρκικός στρατός ή, έστω, μέρος αυτού επιχειρεί κάτι και αποτυγχάνει με τέτοιο πάταγο. Και μόνο το γεγονός ότι είχε διαβρωθεί από τους συνωμότες, σε βαθμό ώστε η φράξιά τους να αποπειραθεί να παρέμβει, είναι δεινό πλήγμα στο κύρος του στρατού.
Το μέγα ερώτημα, κατά τη γνώμη μου, από την απάντηση στο οποίο θα εξαρτηθούν κατά πολύ οι εξελίξεις στην Τουρκία, είναι πόσες στροφές θα πάρει η βίδα που έχει λασκάρει μέσα στο κεφάλι του Ερντογάν, μετά τη σωτηρία του. Οτι τον είχε πλήξει η τρέλα του μεγαλείου είναι κοινός τόπος· μήπως την ψωνίσει ακόμη περισσότερο τώρα; (Με όλο τον σεβασμό το λέω, γιατί αυτός τραβάει μηνύσεις και στο εξωτερικό...) Δεν είναι ασυνήθιστο για μεγαλομανείς ηγέτες να ερμηνεύουν την εύνοια της τύχης ως απόδειξη του πεπρωμένου τους. Οι πρώτες ενδείξεις δεν επιτρέπουν αισιοδοξία. Ηδη ο Ερντογάν απαιτεί από τους συμμάχους του να αναγνωρίσουν την ευθύνη του Γκιουλέν και της οργάνωσής του για το πραξικόπημα χωρίς αποδείξεις.
Κάπου εδώ μπερδευόμαστε και εμείς, εξαιτίας του απρόσκλητου ελικοπτέρου και του πολιτικού ασύλου που ζήτησε το πλήρωμά του. Πόσο τυχεροί θα ήμασταν, αν μόλις είχε προσγειωθεί το ελικόπτερο βρισκόταν ένας δικός μας αξιωματούχος να παραστήσει τον βλάκα και να τους στείλει αμέσως πίσω στην Τουρκία. Τώρα, ο άνθρωπος αυτός θα ήταν ήρωας: Ολη η Ελλάδα θα τον έβριζε, αλλά η Ελλάς θα τον ευγνωμονούσε – έτσι δεν γίνεται συνήθως σε αυτό τον τόπο; Οπως ήλθαν τα πράγματα όμως, πρέπει η κυβέρνηση να βρει τον τρόπο για να εξισορροπήσει, από τη μία, την εικόνα της χώρας ως κράτους δικαίου και, από την άλλη, τις καλές σχέσεις με μια όλο και πιο επικίνδυνη Τουρκία. Δύσκολο εγχείρημα, στο οποίο, ως συνήθως, θα αποτύχει...
Wall of fame
Με κάποιους ανθρώπους τα πράγματα είναι απλά, όπως με τον Βαγγέλη Μεϊμαράκη. Τον ενοχλούσε, λ.χ., ότι κάποιοι βασιλικότεροι του βασιλέως είχαν απομακρύνει τη φωτογραφία από τον τοίχο με τα πορτρέτα των διατελεσάντων προέδρων της Ν. Δ. στα κεντρικά γραφεία του κόμματος. (Υποθέτω ότι δεν πρέπει να ήσαν φίλοι του Κυριάκου, γιατί στην περίπτωση αυτή θα του είχαν και καντήλι κάτω από την κορνίζα...) Χθες, παραδόξως, η αδικία διορθώθηκε και το πορτρέτο του Μεϊμαράκη επανήλθε στο «wall of fame» της Ν.Δ. και, όπως με πληροφορούν, ο τέως πρόεδρος χάρηκε και μαλάκωσε. Με τη διαφορά, όμως, ότι ξαφνικά εμφανίσθηκε και το φωτογραφικό πορτρέτο του Κυριάκου δίπλα σε εκείνο του Βαγγέλη. Φάουλ, επισημαίνουν ορισμένοι, διότι στο «wall of fame» αναρτώνται οι διατελέσαντες, ενώ το πορτρέτο του εκάστοτε διατελούντος αναρτάται σε άλλη θέση όπου και ευρίσκεται ήδη.
Παρατηρητές των νεοδημοκρατικών εξελίξεων επισημαίνουν την περίεργη σύμπτωση ότι η επαναφορά του πορτρέτου του Μεϊμαράκη έγινε σε μέρα κατά την οποία ο πρώην πρόεδρος Αντώνης Σαμαράς αναχωρούσε για το εξωτερικό (επισκέπτεται την Αίγυπτο ως προσκεκλημένος του προέδρου Σίσι), διότι, όπως ισχυρίζονται, «αν ήταν εδώ, θα έτρεχε να την κατεβάσει ο ίδιος». Φυσικά, εγώ δεν τους πιστεύω, αλλά αυτοί επιμένουν. Θα δείξει το μέλλον. Προτείνω να περιμένουμε να επιστρέψει ο Αντ. Σαμαράς από την Αίγυπτο, ύστερα ας αρχίσουμε να μετράμε τις μέρες που θα μένει απείραχτο στον τοίχο όπου ευρίσκεται και, εφόσον συμπληρωθούν δέκα ημέρες με το πορτρέτο Μεϊμαράκη άθικτο στον τοίχο, τότε ας προστεθεί και ένα πορτρέτο του προέδρου Σίσι (πιο μικρό ασφαλώς) κάπου εκεί ανάμεσα σε Σαμαρά και Μεϊμαράκη. Θα το έχει κερδίσει με το σπαθί του!
(Στην φωτογραφία : Στις μέρες μας, οι ώριμοι άνδρες χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες ως προς τις τρίχες της κεφαλής τους. Σε εκείνους που τις χάνουν και δεν τους νοιάζει (αριστερά ο Μοσκοβισί)· σε εκείνους που δεν τις χάνουν, αλλά τους ασπρίζουν και δεν τους νοιάζει (στο μέσον ο Π. Καρβούνης)· και στους άλλους, όπως ο αντιπρόεδρος της Βουλής δεξιά...)