Ο νομικός γρίφος της επιστροφής των «8» στην Τουρκία
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΙΑ ΠΕΛΩΝΗ
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr)
Τον νομικό γρίφο της επιστροφής στην Τουρκία των οκτώ πραξικοπηματιών που αιτούνται ασύλου στην Ελλάδα προσπαθεί να λύσει η Αθήνα. Η εξίσωση είναι δύσκολη.
Από τη μια, πρέπει να τηρηθούν οι προβλεπόμενες διαδικασίες, ώστε η Ελλάδα, όπως σημείωναν στην «Κ» αρμόδιες πηγές, να μη βρεθεί υπόλογη ακόμη και ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου (!). Από την άλλη, να βρεθεί η χρυσή τομή, ώστε να μη διαταραχθούν οι σχέσεις με τη γειτονική χώρα που ζητά την άμεση έκδοση των οκτώ. Η απόφαση είναι προφανώς πολιτική.
H επισήμανση του Νίκου Κοτζιά προς τον Τούρκο ομόλογό του στη δεύτερη επικοινωνία που είχαν το απόγευμα του Σαββάτου ότι η Ελλάδα θα εξετάσει τα αιτήματα ασύλου με βάση όσα προβλέπονται από την ελληνική και τη διεθνή νομοθεσία, λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπόψιν ότι οι συλληφθέντες κατηγορούνται στην Τουρκία για απόπειρα κατάλυσης της δημοκρατίας, αν και διπλωματική, είναι σαφής ως προς την πρόθεση έκδοσης των οκτώ στην Άγκυρα.
Αυτό παρότι η θριαμβευτική ανάρτηση του Μεβλούτ Τσαβούσογλου στο twitter ότι ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών του υποσχέθηκε ότι η Ελλάδα θα παραδώσει στην Τουρκία τους «οκτώ προδότες» δεν βοηθά την Αθήνα, η οποία θέλει μεν οι διαδικασίες να κινηθούν γρήγορα, καθιστά όμως, σαφές ότι θα τηρήσει τις διαδικασίες.
Νομικοί κύκλοι έλεγαν ότι οδηγός δεν είναι η Σύμβαση της Γενεύης, καθώς οι οκτώ δεν θα επιστραφούν σε εμπόλεμη χώρα, αλλά σε ένα δημοκρατικό κράτος που ανέχεται τις διαφορές και, επισήμως τουλάχιστον, τον πλουραλισμό. Οι ίδιοι κύκλοι εκτιμούσαν ότι οι κραυγές περί επαναφοράς της θανατικής ποινής στην Τουρκία για τους πραξικοπηματίες – οι οποίες εμμέσως πλην σαφώς επαναδιατυπώθηκαν από τον Ταγίπ Ερντογάν στην ομιλία του στην Κωνσταντινούπολη το βράδυ του Σαββάτου, όταν στο πλήθος που κραύγαζε υπέρ της επαναφοράς απάντησε ότι «η αξιολόγηση του κάθε αιτήματος είναι δικαίωμα στις δημοκρατικές χώρες» - θα πρέπει να αξιολογηθούν με ψυχραιμία.
Κι αυτό διότι η Τουρκία έχει υπογράψει Πρωτόκολλο της Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου που επιβάλλει τη μη επιβολή ή εκτέλεση της θανατικής ποινής. «Η παραβίασή του θα έθετε την Τουρκία εκτός του Συμβουλίου της Ευρώπης την επόμενη μέρα κι αυτό μάλλον δεν το επιδιώκει η Άγκυρα», προσέθεταν. Θύμιζαν δε με νόημα ότι ούτε στην περίπτωση του Αμπντουλάχ Οτζαλάν υιοθετήθηκε το ακραίο μέτρο της θανατικής ποινής.
Σε κάθε περίπτωση, είναι σαφές ότι για την Αθήνα η ασφαλέστερη πολιτική επιλογή είναι η άμεση επιστροφή των οκτώ στην Τουρκία. Την ώρα που συνεργάτες του πρωθυπουργού εκτιμούσαν ότι μπορεί να χρειαστούν ακόμη και εβδομάδες για την επιστροφή τους (είτε αυτή γίνει με απέλαση, είτε με έκδοση), αρμόδιες πηγές έλεγαν ότι οι διαδικασίες πρέπει να κινηθούν άμεσα. Και, κυρίως, με προσοχή, καθώς οι οκτώ αιτούντες άσυλο θα μπορούσαν να προσφύγουν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο εφόσον τεθεί σε κίνδυνο η ζωή τους άμα τη επιστροφή τους στην Τουρκία. Κι αυτό διότι θα μπορούσαν να στοιχειοθετήσουν βάσει διάταξης της Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου ότι η το πλήγμα που τους επέφερε η ποινή τους, δεν είναι ευθύνη εκείνου που εκτέλεσε το τελικό στάδιο, αλλά της χώρας που τους εξέθεσε σε κίνδυνο.
Βέβαια, οι διαδικασίες θα μπορούσαν να επιταχυνθούν με το προφανές επιχείρημα ότι η παραμονή των οκτώ στην Ελλάδα εκθέτει σε κίνδυνο τις διεθνείς σχέσεις της χώρας. Το επιχείρημα είναι απλό, αλλά σαφές και θα μπορούσε να λύσει τα χέρια της Αθήνας: οι διεθνείς – εν προκειμένω διμερείς – σχέσεις της χώρας δεν πρέπει να τεθούν σε κίνδυνο εξαιτίας ορισμένων προσώπων που επιχείρησαν να καταλύσουν τη δημοκρατία σε μία απ΄ αυτές…
