Επιστροφή στην ελιά
Με την ελαιοκομία θα ασχοληθεί το 51,5% όσων θέλουν να επιστρέψουν στην επαρχία
Της Ιωάννας Φωτιάδη
(Πηγή : http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_1_05/05/2012_481039)
«Ξεφόρτωσε την ελιά, να σε φορτώσει λάδι» λέει η λαϊκή παροιμία, η οποία εσχάτως ηχεί πιο επίκαιρη από ποτέ.
Πρόσφατη έρευνα αποδεικνύει τη στροφή των Νεοελλήνων στην αγροτική παραγωγή ως διέξοδο από την κρίση, και κυρίως στην ελαιοκομία. Σύμφωνα με σφυγμομέτρηση της Kapa Research για λογαριασμό του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού «Δήμητρα», το 51,5% όσων σκέφτονται να επιστρέψουν στην επαρχία (συνολικά το 68,2% των ερωτηθέντων, εκ των οποίων το 47,6% σκοπεύει να ασχοληθεί με τον αγροτικό τομέα) έχει στόχο να ασχοληθεί με την ελαιοκομία, τόσο με την καλλιέργεια της ελιάς όσο και με την επεξεργασία και τυποποίηση του ελαιολάδου και των υποπροϊόντων.
Η ερμηνεία μοιάζει απλή: στην ελληνική γη είναι διάσπαρτα ελαιόδεντρα, τα οποία ευδοκιμούν λόγω κλίματος ακόμα και με μηδενική φροντίδα. Πολλοί κάτοικοι μεγάλων πόλεων έχουν κληρονομήσει ρίζες λιόδεντρων στις ιδιαίτερες πατρίδες τους, από τις οποίες συχνά εξασφάλιζαν το λάδι της χρόνιας. Bέβαια, κοινός τόπος έως και σήμερα ήταν η εγκατάλειψη εκτάσεων με ελιές από τους ιδιοκτήτες τους, επειδή βρίσκονταν μακριά ή επειδή έκριναν την ενασχόληση ασύμφορη - η τιμή πώλησης του ελαιολάδου βρισκόταν για χρόνια σε «ελεύθερη πτώση». Καθώς, όμως, έχει ο καιρός γυρίσματα, η καλλιέργεια της ελιάς ανεβαίνει και πάλι στην αξιακή κλίμακα των Ελλήνων.
«Παλιά ο κόσμος έκρινε ότι δεν άξιζε να καλλιεργεί ένα μικρό κτήμα» αναφέρει στην «Κ» έμπειρος γεωπόνος, «τώρα όμως η «μονάδα μέτρησης» αλλάζει. Από μια έκταση τριών στρεμμάτων με ελιές μια οικογένεια βγάζει το λάδι της χρονιάς και με το παραπάνω. Αυτό αποτελεί μια σημαντική ελάφρυνση του οικογενειακού προϋπολογισμού». Επίσης, η καλλιέργεια της ελιάς παρουσιάζει σημαντικά πλεονεκτήματα. «Δεν είναι μια ιδιαίτερα απαιτητική καλλιέργεια, η εντατική δουλειά συμπυκνώνεται το πολύ σε δύο μήνες: στη συγκομιδή περισσότερο και εν συνεχεία στη λίπανση, επιτρέποντας στον καλλιεργητή να έχει και άλλες επαγγελματικές ασχολίες».
Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, οι μισοί εκ των ερωτηθέντων (51,5%) ενδιαφέρονται να ασχοληθούν με τις βιολογικές καλλιέργειες. Εν προκειμένω και στην ελαιοκομία παρατηρείται αυτή η μετάβαση. Η αλλαγή των καλλιεργητικών μεθόδων είναι πιο εύκολη για τους ελαιοπαραγωγούς, σε πολλές περιπτώσεις μάλιστα οι γεωργοί εφαρμόζουν ήδη βιολογική διαχείριση, χωρίς να το ξέρουν! Οι παγίδες δάκου, που είναι μέρος της βιολογικής διαχείρισης, έχουν επικρατήσει έναντι των χημικών ψεκασμών, όπως προτιμάται και η οργανική λίπανση για λόγους οικονομίας. Ο 38χρονος Σταύρος Λουκαρέας εντάχθηκε πριν από 4 χρόνια στην ομάδα των «Βιο-Λόγων Μάνης» και αποφάσισε να περάσει από τη συμβατική στη βιολογικη καλλιέργεια. «Ηθελα να αποφύγω τα δηλητήρια, που από παιδί εισέπνεα» λέει με ειλικρίνεια. «Τώρα χρησιμοποιώ για λίπανση κοπριά από γίδια, βιολογικά σκευάσματα, ενώ ξεκίνησα να ψεκάζω με βιολογικό χαλκό», εξηγεί. Η μείωση του καρπού κατά τη μετάβαση προβληματίζει βέβαια τον νεαρό βιοκαλλιεργητή, ωστόσο, η υψηλότερη τιμή πώλησης του βιολογικού (2,90 ευρώ το κιλό) έναντι του συμβατικού ελαιόλαδου (2,20 - 2,30 ευρώ το κιλό) εξισορροπεί κάπως την κατάσταση.
Παγκόσμια διάκριση
Στην άλλη άκρη της Ελλάδας, στον ακριτικό Εβρο, η ελαιοκομία όχι μόνον ανθεί αλλά τα προϊόντά της κερδίζουν εντυπώσεις παγκοσμίως. Ο λόγος για το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο του ελαιοτριβείου «Κύκλωπας» από τη Μάκρη Αλεξανδρούπολης, που κέρδισε την Κυριακή το χρυσό μετάλλιο στην Πορτογαλία σε διεθνή διαγωνισμό για έξτρα παρθένα ελαιόλαδα, ενώ έχει πολλάκις διακριθεί (2008, 2010, 2012) και στο ελληνικό Φεστιβάλ Ελαιολάδου. «Εδώ, λόγω κλίματος, κάνουμε τη συγκομιδή πιο νωρίς απ' ό,τι στην υπόλοιπη Ελλάδα, με αποτέλεσμα ο καρπός να είναι ακόμα πράσινος και να διατηρεί πολλά από τα αρώματα της τοπικής μας ποικιλίας» λέει στην «Κ» η γεωπόνος και μέλος της οικογενειακής επιχείρησης κ. Βάλια Κελίδου. «Είμαστε πολύ προσεκτικοί κατά το μάζεμα της ελιάς, ώστε να μην τραυματιστεί ο καρπός, χρησιμοποιούμε δονητικό μηχάνημα ελιάς και ελαιοραβδιστικά» επισημαίνει η κ. Κελίδου. «Δεν είμαστε στη βιολογική καλλιέργεια, αλλά τηρούμε με συνέπεια τους κανόνες στη λίπανση και το ράντισμα» συμπληρώνει. Η οικογένεια κατέχει 10.000 ελαιόδεντρα, ενώ επιλεκτικά συνεργάζεται και με παραγωγούς της περιοχής. «Το λάδι μας προμηθεύει τις αγορές της Θράκης» καταλήγει η κ. Κελίδου, «αν και τώρα μετά τη βράβευση φλερτάρουμε δειλά με την ιδέα να εξάγουμε».
