ΔΝΤ: Τα «μαύρα» Χριστούγεννα της Ελλάδας
Της Ζέζας Ζήκου
Αναμφίβολα, το ελληνικό κράτος είναι υπερχρεωμένο, αναποτελεσματικό, αναξιόπιστο, διεφθαρμένο. Οι αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας είναι δομικές και είναι χρόνιες. Τις γνωρίζαμε όλοι, αλλά τώρα οι συνέπειες είναι μόνο δυστυχία και φτώχεια.
Οι εξουσίες και οι προπαγανδιστικοί μηχανισμοί του συστήματος μέχρι πότε θα χρησιμοποιούν τα μεγάλα ψέματα σαν όχημα για τις μισές αλήθειες; Η δημοσιονομική κρίση στην Ελλάδα έχει ξεφύγει από κάθε έλεγχο και η τραγική κατάσταση στην οποία έχουν ήδη περιέλθει νοικοκυριά και επιχειρήσεις δεν αντιμετωπίζεται με πολιτικές τιμωρίας, έστω και ως διαπιστώσεις των ιθυνόντων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
Όντως, δυσοίωνες είναι οι εκτιμήσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου... Ομως, αυτή η χώρα δεν θέλει να σωθεί... λένε ορισμένοι. Eγώ τώρα τι να πω... Οπως σαρκαστικά έλεγε ο Τζον Μέιναρντ Κέινς, «μακροπρόθεσμα, είμαστε όλοι νεκροί» («In the long run we are all dead»).
Η παταγώδης αποτυχία της (τέως) κυβέρνησης Παπανδρέου να ελέγξει το «βαθύ κράτος» έχει μεταφέρει όλο το κοινωνικό και οικονομικό βάρος της προσαρμογής του Μνημονίου στον ιδιωτικό τομέα, ο οποίος ευλόγως καταρρέει. Η αποτυχία είναι κυρίως πολιτική. Η διαφορά είναι ότι οι ξένοι υποδεικνύουν και μια λύση: αφού δεν μπορείτε να ελέγξετε το κράτος, χρεοκοπήστε όλοι μαζί, να τελειώνουμε! Η «κρίση του αιώνα» που βιώνουμε μπορεί να αντιμετωπιστεί ως ευκαιρία για να ασχοληθούμε με την ουσία της πολιτικής και να απορρίψουμε το δίλημμα «Μνημόνιο ή χρεοκοπία» που έθεσε χωρίς αιδώ ο τέως πρωθυπουργός ως φλέγον αξιακό ζήτημα της «σωτηρίας» της χώρας. Ομως, οι αξίες καταστρέφονται. «Προχωρήστε σε στάση πληρωμών», συνιστούν οι ξένοι ειδήμονες...
Το έλλειμμα της κυβέρνησης είναι βαθιά πολιτικό, όπως έχει επισημάνει από μακρού ο «Economist». Στην παρούσα συγκυρία, οι ειδήμονες ασχολούνται επισταμένως με την άθλια κατάσταση της οικονομίας μας. Το ενδεχόμενο να σφάλλουν κατά τρόπο τραγικό έχοντας διαμορφώσει τη συνταγή του Μνημονίου –για τη σωτηρία μας– τώρα τους απασχολεί.
Ουδείς μπορεί να ξορκίσει την εξόφθαλμη αλήθεια που λέγαμε κι εμείς και τώρα ομολογεί ο κ. Βενιζέλος: «Δυστυχώς, όλες οι θεμελιώδεις μακροοικονομικές και δημοσιονομικές προγνώσεις του αρχικού προγράμματος του Μνημονίου δεν επιβεβαιώθηκαν. Δεν επιβεβαιώθηκαν οι προγνώσεις για το μέγεθος της ύφεσης, δεν επιβεβαιώθηκαν οι προγνώσεις για τον χρόνο επανόδου στις διεθνείς αγορές, δεν επιβεβαιώθηκαν οι προγνώσεις σε σχέση με τη δημοσιονομική προσαρμογή, γιατί δημοσιονομική προσαρμογή υπό συνθήκες διογκούμενης και σωρευμένης ύφεσης και με αυξημένο κόστος εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους δεν μπορείς να πετύχεις εύκολα».
Όλα τα μεγέθη της ελληνικής οικονομίας υποδηλώνουν μια βαθύτερη ύφεση από αυτή που αρχικά αναμενόταν (!), αναφέρει χαρακτηριστικά η έκθεση Τόμσεν. Η Ελλάδα έχει φτάσει στο όριό της, σχετικά με το τι μπορεί να επιτευχθεί μέσω της αύξησης των φόρων, οπότε θα πρέπει να επικεντρώσει τις προσπάθειές της –στο πρόγραμμα λιτότητας που υπάρχει– στις περικοπές των δαπανών. Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις της Ελλάδας μέχρι σήμερα ήταν κατώτερες των προσδοκιών, ενώ πρόσθεσε πως αυτή τη στιγμή είναι ασαφές εάν θα πρέπει να ληφθούν νέα μέτρα λιτότητας το επόμενο έτος. Στην έκθεση Τόμσεν καταγγέλλεται; Δυσκολίες στην εφαρμογή του προγράμματος δημοσιονομικής εξυγίανσης παρουσίασαν οι ελληνικές αρχές κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, μένοντας πίσω σε πολλούς από τους στόχους που είχαν τεθεί, τονίζει η έκθεση του ΔΝΤ για την αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας. Επίσης, αναφέρεται ότι η ανησυχία των αγορών έχει ενταθεί από την τελευταία αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας. Ολα τα μεγέθη της ελληνικής οικονομίας υποδηλώνουν μια βαθύτερη ύφεση από αυτή που αρχικά αναμενόταν, με πιο κρίσιμο απ’ όλα την ανεργία που καλπάζει.
Το έλλειμμα στο τέλος του 2011 θα κυμανθεί στο 10% του ΑΕΠ, το οποίο παραμένει ακόμα υψηλό. Η απόσυρση καταθέσεων από τις τράπεζες το διάστημα Σεπτεμβρίου - Νοεμβρίου έχει αγγίξει τα 15 δισ. ευρώ. Η κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών συνεχίζει να δέχεται ισχυρά πλήγματα λόγω της έκθεσής τους σε ελληνικά ομόλογα και του προγράμματος PSI.