Οι Αμερικανοί και ο Νίκολιτς
Tου Σταυρου Τζιμα
(Πηγή : http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_2_06/07/2012_488042)
Το ενδεχόμενο πλήρους πολιτικής ηγεμονίας του εθνικιστή προέδρου Τόμισλαβ Νίκολιτς με τον σχηματισμό κυβέρνησης από το δικό του μπλοκ δυνάμεων ανάβει φωτιές στη Δύση και οι Αμερικανοί στέλνουν αξιωματούχους στο Βελιγράδι για να προλάβουν ανεπιθύμητες εξελίξεις στη Σερβία.
Ουάσιγκτον και Βρυξέλλες κινούνται δραστήρια για τον σχηματισμό μεγάλου κυβερνητικού συνασπισμού με τη συμμετοχή και των φιλοδυτικών δυνάμεων του κόμματος του ηττηθέντος στις εκλογές Μπόρις Τάντιτς, ώστε να μην καταστεί παντοδύναμος ο φιλορώσος και απρόβλεπτος πρόεδρος Νίκολιτς. Από την Τρίτη βρίσκεται στη σερβική πρωτεύουσα ως απεσταλμένος της Χίλαρι Κλίντον ο αναπληρωτής υφυπουργός Εξωτερικών Φίλιπ Ρίκερ, για να συζητήσει τη δυνατότητα συγκρότησης κυβέρνησης συνεργασίας, ενώ την Κυριακή αναμένεται και ο προϊστάμενός του, Φίλιπ Γκόρντον.
Προς τι όμως το άγχος των Δυτικών για το ποιος θα κυβερνήσει στο Βελιγράδι και παρεμβαίνουν έτσι απροκάλυπτα στις διεργασίες; Οι επικείμενες εξελίξεις στο Κόσοβο, που από τον Σεπτέμβριο θα απολαμβάνει καθεστώς μη επιτηρούμενης ανεξαρτησίας, αλλά και τα λοξοκοιτάγματα του Νίκολιτς και του εντολοδόχου πρωθυπουργού Ιβιτσα Ντάτσιτς προς τη Μόσχα, έχουν σημάνει συναγερμό στους ιθύνοντες της πολιτικής τους στα δυτικά Βαλκάνια. Οι όλοι σχεδιασμοί που έγιναν τα τελευταία χρόνια με τη συναίνεση του φιλοδυτικού προέδρου Τάντιτς και της κυβέρνησής του κινδυνεύουν να τιναχθούν στον αέρα εάν ο Νίκολιτς, εκτός από την προεδρία, ελέγξει και την κυβέρνηση.
Η Σερβία είναι χώρα με πρωθυπουργοκεντρικό πολίτευμα, αλλά ο πρόεδρος εκλέγεται απευθείας από τον λαό και ως εκ τούτου διαθέτει πολιτική νομιμοποίηση και ισχύ. Εάν, λοιπόν, το κόμμα του Νίκολιτς συγκροτήσει κυβέρνηση με εταίρο το ανανήψαν Σοσιαλιστικό Κόμμα του Μιλόσεβιτς, του οποίου ηγείται ο Ντάτσιτς, τότε ο πρώην νεκροθάφτης στο επάγγελμα καθίσταται κυρίαρχος του παιχνιδιού. Τι μπορεί να σημάνει αυτό; Με τον Νίκολιτς κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος. Οσο ήταν στην αντιπολίτευση δήλωνε πως εάν εκλεγεί πρόεδρος θα καταστήσει τη Σερβία συνιστώσα της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Πριν από τις εκλογές έκανε στροφή προς τη Δύση με συμβούλους Αμερικανούς και μόλις εξελέγη έτρεξε στον Πούτιν, ενώ φρόντισε να εξοργίσει όλους τους γείτονες πρώην Γιουγκοσλάβους με τις δηλώσεις του για το Βούκοβαρ και την Σρεμπρένιτσα. Τώρα προορίζει για πρωθυπουργό τον Ντάτσιτς, ο οποίος, προτού καν λάβει το χρίσμα, έσπευσε και αυτός στη Μόσχα (η τελευταία ενδιαφέρεται για την αγορά μεγάλων κρατικών επιχειρήσεων στη Σερβία), ενώ προκάλεσε θύελλα με τις δηλώσεις του περί επιστροφής σερβικών δυνάμεων ασφαλείας στο Κόσοβο.
Με τέτοιους συνομιλητές, και μάλιστα πολιτικά ισχυρούς, στο Βελιγράδι, οι Δυτικοί ξέρουν ότι δύσκολα θα αναβαθμίσουν τον διάλογο Σέρβων και Αλβανών ώστε να κλείσει το ζήτημα του Κοσόβου, ενώ δύσκολα θα κατορθώσουν να επέλθει σταθεροποίηση στη γύρω από τη Σερβία περιοχή.