Είμαστε σε πόλεμο με όποιον απειλεί την ανοιχτή κοινωνία
Edito 547
ΦΩΤΗΣ ΓΕΩΡΓΕΛΕΣ
(Πηγή : http://www.athensvoice.gr)
Λίγα μέτρα μακριά από τη Γαλλική Πρεσβεία, στην Ακαδημίας, υπάρχει καιρό τώρα ένα σύνθημα: Πόλεμος είναι τα 450 ευρώ μισθός. Πόσο αλαζονικό σου φαίνεται τώρα.
Το θέμα δεν είναι ότι αυτός που το ’γραψε δεν ξέρει καν πόσος είναι ο κατώτατος μισθός. Αλλά ότι το σύνθημα είναι αφόρητα έιτις. Τα καλομαθημένα παιδιά της μεταπολίτευσης δεν μπορούν καν να φανταστούν ότι υπάρχει μια ζωή μη εξασφαλισμένη από πακέτα Ντελόρ και δάνεια. Και έτσι αντιμετωπίζουν τη δυσκολία, τον καθημερινό αγώνα, τις στερήσεις, ως πόλεμο. Ως «γενοκτονία» και «ανθρωπιστική καταστροφή». Δεν είναι περίεργο πως είμαστε η μόνη χώρα που 6 χρόνια τώρα έχει μπλέξει με τα μνημόνια και δεν μπορεί να σηκώσει κεφάλι, να αναπτύξει την οικονομία της, μόνο κλαψουρίζει θυματοποιημένη. Πρέπει λοιπόν να το πούμε, φωναχτά, σε όλους τους τόνους: Όχι, ρε φίλε, πόλεμος δεν είναι ο χαμηλός μισθός, σύνελθε. Πόλεμος είναι να σε χτυπάνε, να σε βιάζουν, να σε βασανίζουν, να σε καίνε, να σε δολοφονούν με καλάσνικοφ. Πόλεμος είναι, για να γλιτώσεις όλα αυτά, να πνίγεσαι στο Αιγαίο.
Το θέμα δεν είναι ότι αυτός που το ’γραψε δεν ξέρει καν πόσος είναι ο κατώτατος μισθός. Αλλά ότι το σύνθημα είναι αφόρητα έιτις. Τα καλομαθημένα παιδιά της μεταπολίτευσης δεν μπορούν καν να φανταστούν ότι υπάρχει μια ζωή μη εξασφαλισμένη από πακέτα Ντελόρ και δάνεια. Και έτσι αντιμετωπίζουν τη δυσκολία, τον καθημερινό αγώνα, τις στερήσεις, ως πόλεμο. Ως «γενοκτονία» και «ανθρωπιστική καταστροφή». Δεν είναι περίεργο πως είμαστε η μόνη χώρα που 6 χρόνια τώρα έχει μπλέξει με τα μνημόνια και δεν μπορεί να σηκώσει κεφάλι, να αναπτύξει την οικονομία της, μόνο κλαψουρίζει θυματοποιημένη. Πρέπει λοιπόν να το πούμε, φωναχτά, σε όλους τους τόνους: Όχι, ρε φίλε, πόλεμος δεν είναι ο χαμηλός μισθός, σύνελθε. Πόλεμος είναι να σε χτυπάνε, να σε βιάζουν, να σε βασανίζουν, να σε καίνε, να σε δολοφονούν με καλάσνικοφ. Πόλεμος είναι, για να γλιτώσεις όλα αυτά, να πνίγεσαι στο Αιγαίο.
Μη γράψεις, μου λέει, για το Παρίσι, δεν έχουμε ανάγκη από συναισθηματικά κείμενα, γράψε για την τρομοκρατία, για τη δικιά μας στάση. Έχει δίκιο, δεν χρειαζόμαστε άλλο λυρισμό, αλλά το γεγονός ότι οι άνθρωποι μιλάνε για το Παρίσι ακόμη κι αν δεν έχουν πάει ποτέ, σαν να είναι το σπίτι τους, είναι και η απάντηση σε όλες αυτές τις λίγο αφελείς, λίγο υποβολιμαίες αιτιάσεις, ότι δεν μιλάμε με το ίδιο πάθος για τους νεκρούς της Κένυας ή της Βηρυτού. Μιλάμε για το Παρίσι σα να ’ναι «δικό μας» γιατί είναι ο κόσμος μας, ο δικός μας τρόπος ζωής. Γιατί απ’ όλες τις δυτικές μητροπόλεις, το Παρίσι ακόμα πιο πολύ, είναι η πιο ανοιχτή, η πιο φιλόξενη, ανθρώπινη, πολύχρωμη, ανεκτική πόλη. Κάπως έτσι, αγαπώντας, διασκεδάζοντας και δουλεύοντας θέλουμε να ζήσουμε, με ανθρώπους που μας μοιάζουν και είναι πολύ διαφορετικοί από μας. Την απόλαυση τη θέλουμε στη ζωή μας και όχι στη μετά θάνατο ζωή. Είναι αυτός ο «δυτικός τρόπος ζωής» ή είναι το επίπεδο που έφτασε η ανθρωπότητα μετά από πορεία αιώνων; Ο πλανήτης δεν προχωράει όλος μαζί, όμως εμείς εδώ είμαστε τώρα και αυτό το «εδώ», το δικό μας επίπεδο οφείλουμε να προστατέψουμε. Το δικαίωμά μας να μην παίρνουμε τους εαυτούς μας πολύ στα σοβαρά, το δικαίωμα να κάνουμε λάθος, να διορθωνόμαστε, να αλλάζουμε, να αμφισβητούμε, να ειρωνευόμαστε, να αυτοσαρκαζόμαστε. Να μην είμαστε ταγμένοι, να μην είμαστε «στρατιώτες» ούτε του θεού ούτε κανένα.
Ακόμα κι αν εμείς δεν το συνειδητοποιούμε, οι τρομοκράτες δείχνουν ποιος είναι «ο εχθρός τους». Γι’ αυτό δεν στοχεύουν κρατικούς στόχους, σύμβολα ισχύος της Δύσης ή ταξικούς εχθρούς, αλλά γήπεδα, συναυλιακούς χώρους, μπαρ, καφέ, εστιατόρια. Χτυπάνε το «λαϊκό» Παρίσι, το νεολαιίστικο, το πολύχρωμο, εκεί που τα μισά θύματα κατά πάσα πιθανότητα θα είναι μουσουλμάνοι. Καθόλου δεν τους ενδιαφέρει, όπως δεν τους ενδιαφέρει η τύχη των προσφύγων που θαλασσοπνίγονται στη Μεσόγειο και τώρα η ζωή τους θα δυσκολέψει. Αντίθετα, αυτό ακριβώς επιδιώκουν, να μην έχουν τα θύματά τους καμία διαφυγή. Γιατί τα πρώτα τους θύματα δεν είναι η Δύση, αλλά οι συμπατριώτες τους, στους οποίους θέλουν να επικρατήσουν.
Δεν είναι αλήθεια ότι τα media δεν γράφουν για τις τραγωδίες που συμβαίνουν σε όλο τον κόσμο, κάθε μέρα γράφουμε, αλλά έτσι είναι οι άνθρωποι, μας νοιάζουν περισσότερο όσα συμβαίνουν σπίτι μας, κοντά μας. Και ο κόσμος μας, όσο κι αν προσπαθούν αυτό να το αλλάξουν οι καθ’ ημάς τζιχαντιστές, είναι ο δυτικός κόσμος. Και γιατί, πρέπει να το παραδεχτούμε, όσο σκληρό κι αν ακουστεί, η ζωή εδώ είναι πολύτιμη. Όχι γιατί είμαστε καλύτεροι από τους άλλους ανθρώπους. Αλλά γιατί το ξέρουμε. Γιατί, για να το καταλάβουμε, δώσαμε πολλούς αγώνες, πολύ αίμα σε πολέμους με βασιλιάδες και αυτοκράτορες και σε θρησκευτικούς πολέμους και σε εμφυλίους και με δικτάτορες και με το ναζισμό και σε ολοκαυτώματα και με την ιερά εξέταση και σε παγκόσμιους και σε εθνικούς πολέμους. Πολεμήσαμε και πεθάναμε για όλα, για θρησκείες, για σημαίες, για εδάφη, για ιδεολογίες, μέχρι να φτάσουμε να κάνουμε τη ζωή ταμπού, υπέρτατο αγαθό, ιερή. Δεν μπορούμε τώρα να αφήσουμε κανέναν να την αφαιρεί. Δεν μπορούμε τώρα να μην ξέρουμε σε ποιο στρατόπεδο είμαστε.
Όπως πάντα συμβαίνει στην περίεργη πατρίδα μας, δεν έλειψαν και αυτή τη φορά οι φωνές που δεν μπορούν να πουν ούτε μια φράση συμπόνιας, που δεν μπορούν να δείξουν κανέναν οίκτο, που τη στιγμή του πένθους πάντα θα μιλήσουν για τις «ευθύνες» της Δύσης, θα αρχίσουν τους συμψηφισμούς. Όμως, παρά την κεκτημένη ταχύτητα που έχουμε να δίνουμε μεγάλη σημασία στο δικό μας Ισλάμ, νομίζω ότι σιγά-σιγά οι φωνές αυτές του μίσους γίνονται πιο περιθωριακές. Ένας πολιτικός, δύο δημοσιογράφοι, τρεις ημίτρελοι είναι πάντα που στόχο τους έχουν τη Δύση, τον κοινοβουλευτισμό, τη δημοκρατία και νιώθουν διαρκώς αλληλέγγυοι με κάθε τριτοκοσμική απειλή.
Συμβαίνει ένα περίεργο φαινόμενο στις μέρες μας, ο χρόνος έχει πια επιταχυνθεί ιλιγγιωδώς και όλα κρίνονται και αποδεικνύονται πολύ γρήγορα. Πριν ένα χρόνο τα social media συντάραζε η διαμάχη για το αν ένας φυλακισμένος έπρεπε να παρακολουθεί στη σχολή τα μαθήματά του. Αυτές τις μέρες ο ίδιος έστειλε διακήρυξη για ένα «μαύρο Δεκέμβρη». Δεν έγινε η παραμικρή συζήτηση, η παραμικρή διαμάχη, ούτε χρόνος δεν έχει περάσει και όλοι ξέρουν ποιος είχε δίκιο πέρυσι.
Θα έχουμε δύσκολες μέρες μπροστά μας και μόνο η σοβαρότητα μπορεί να μας σώσει. Η σοβαρότητα που λείπει από τη χώρα μας η οποία βυθίζεται συνεχώς σε μια αδιανόητη ελαφρότητα. Ο τρόπος που αντιμετωπίζουμε την πολιτική βία, σου προκαλεί τρόμο. Η ζωή είναι πιο δύσκολη και επικίνδυνη απ’ όσο είχαμε πιστέψει τις προηγούμενες 2-3 δεκαετίες. Ο πλανήτης μας έχει πάρει άσχημες στροφές και όσοι καλομαθημένοι δεν το ’χουν καταλάβει και ζουν μακάρια λες και είμαστε ακόμα στις δεκαετίες της ευδαιμονίας και της δυτικής κυριαρχίας, θα το πληρώσουν άσχημα. Όλα αυτά τα συντηρητικά μυαλά στην περίεργη αριστερή και δεξιά συμμαχία της συνωμοσιολογίας, που ενοχοποιούν τη Δύση, σχετικοποιούν τον εξτρεμισμό και φλερτάρουν συνεχώς με αντιδημοκρατικές εκτροπές, ζουν στον προηγούμενο αιώνα. Έχουν εχθρό τις κοινοβουλευτικές δημοκρατίες. Δεν φταίει η Δύση για τον ισλαμοφασισμό, όπως δεν «έφταιγε» η παρακμή των αστικών δημοκρατιών του μεσοπολέμου για τον Χίτλερ, δεν «έφταιγαν» τα Ιουλιανά για τη δικτατορία του Παπαδόπουλου. Το κόμμα του μίσους, ο ολοκληρωτισμός, πάντα θα βρίσκει χρώματα και σημαίες να σηκώσει.
Δεν είναι εύκολες οι λύσεις. Όσο κι αν θέλουμε γρήγορα και αποτελεσματικά, ξεκάθαρα πράγματα, τίποτα δεν είναι απλό. Τίποτα δεν είναι άσπρο-μαύρο. Δεν πρόκειται για «μια χούφτα εξτρεμιστές», αλλά και ο μανιχαϊστικός λόγος κατά των μουσουλμάνων δεν βοηθάει. Η πραγματική ζωή θέλει από όλους μας ψυχραιμία, ζητάει περίσκεψη, αυτοσυγκράτηση και προσπάθεια. Δεν πρέπει να βάζουμε στη ζωή μας στρατόπεδα αλλά δεν πρέπει και να φοβόμαστε να πούμε ότι είμαστε σε πόλεμο με όποιον απειλεί την ανοιχτή κοινωνία.