Η Ιστορία δεν θα μας συγχωρέσει
Αλέξης Παπαχελάς
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr)
Αυτό που ζούμε είναι μία τρέλα. Το ευρώ πέφτει. Η τιμή του πετρελαίου έχει πέσει. Η ΕΚΤ έχει προχωρήσει επιτέλους στην περίφημη χαλάρωση και τα spreads των ευρωπαϊκών ομολόγων πέφτουν.
Με άλλα λόγια, οι συνθήκες για να πάει καλά η ελληνική οικονομία είναι εδώ. Ο τουρισμός θα μπορούσε να απογειωθεί και άλλο, οι εξαγωγές να πάνε καλύτερα, η πρόσβασή μας στις αγορές να αρχίζει να φέρνει αποτελέσματα. Εμείς επιλέξαμε τον δρόμο της πολιτικής περιπέτειας και της αβεβαιότητας. Πρόκειται για δρόμο με κόστος και αμφίβολη έκβαση. Η οικονομία επρόκειτο να εμφανίσει ρυθμό ανάπτυξης 3% και είχε ήδη μπει, αν θυμάστε, σε θετικό ρυθμό από το τέλος του 2014. Το έχουμε ξαναπεί ότι δεν ήταν κανένα ιδιαίτερο success story, αλλά το κάρο είχε ξεκολλήσει από τη λάσπη έστω και αν αυτό δεν το ένιωθε στην τσέπη του το μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού.
Με άλλα λόγια, οι συνθήκες για να πάει καλά η ελληνική οικονομία είναι εδώ. Ο τουρισμός θα μπορούσε να απογειωθεί και άλλο, οι εξαγωγές να πάνε καλύτερα, η πρόσβασή μας στις αγορές να αρχίζει να φέρνει αποτελέσματα. Εμείς επιλέξαμε τον δρόμο της πολιτικής περιπέτειας και της αβεβαιότητας. Πρόκειται για δρόμο με κόστος και αμφίβολη έκβαση. Η οικονομία επρόκειτο να εμφανίσει ρυθμό ανάπτυξης 3% και είχε ήδη μπει, αν θυμάστε, σε θετικό ρυθμό από το τέλος του 2014. Το έχουμε ξαναπεί ότι δεν ήταν κανένα ιδιαίτερο success story, αλλά το κάρο είχε ξεκολλήσει από τη λάσπη έστω και αν αυτό δεν το ένιωθε στην τσέπη του το μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού.
Τώρα έχουμε μπλέξει μεταξύ των ιδεοληψιών των δικών μας κυβερνώντων και των εμμονών των έξω. Οι δικοί μας καβάλησαν ένα ρεύμα που τους έφερε στην εξουσία και βασίσθηκε σε ορισμένα συνθήματα και μερικούς μύθους. Ο κόσμος πίστεψε ότι υπήρχε άλλος δρόμος εκτός μνημονίων και τρόικας και πως το χρέος είναι το μεγαλύτερο εθνικό ζήτημα. Η πλειονότητα των πολιτικών δυνάμεων καλλιέργησε με τον έναν ή τον άλλο τρόπο αυτήν τη μυθολογία. Οι έξω δεν κατάλαβαν ποτέ ότι η τιμωρητική διάθεση απέναντι στους Ελληνες και η δημιουργία ενός κλίματος συνεχούς ταπείνωσης θα οδηγούσαν νομοτελειακά στην άνοδο αντισυστημικών δυνάμεων στην εξουσία. Η κατάσταση είναι πολύ κρίσιμη, έστω και αν μια μεγάλη μερίδα της κοινής γνώμης δεν το αντιλαμβάνεται. Ο πρωθυπουργός δυσκολεύεται τρομακτικά να κάνει τους χειρισμούς που χρειάζονται για να ξεφύγουμε από τον κίνδυνο της πτώχευσης. Ιδιόμορφες προσωπικότητες και ανεπαρκείς χειριστές φακέλων συνδυάζονται με ένα πρωτόγνωρο τρόπο και ωθούν την κατάσταση στα βράχια. Οι ακραίες υπερβολές της αντιπολίτευσης δύσκολα μαζεύονται αν και ο ίδιος ο κ. Τσίπρας έχει το πολιτικό κεφάλαιο να το κάνει, αν το επιλέξει. Το ερώτημα είναι αν το θέλει και αν έχει τις αντοχές και τα ηγετικά προσόντα για να το πετύχει.
Οι έξω έχουν κάνει πάρα πολλά και τραγικά λάθη τα τελευταία χρόνια και τώρα χάνουν την υπομονή τους. Κερδίζει έδαφος η άποψη πως «αυτοί ενδεχομένως δεν κάνουν για την Ευρωζώνη». Προβεβλημένα στελέχη της ελληνικής διασποράς, άνθρωποι που αγαπούν αυτόν τον τόπο στέλνουν μηνύματα απελπισίας και ανησυχίας. Το μόνο χαρτί που μας βοηθάει είναι το γεωπολιτικό, αλλά και αυτό το παίζουμε τόσο μα τόσο άγαρμπα...
Οσο για το ελληνικό «κατεστημένο» στέκεται στο ύψος των προδιαγραφών του, και πάντως όχι των περιστάσεων. Από το γλείψιμο των καινούργιων πηγαίνει στον ανεξέλεγκτο και άγονο πανικό. Το έρμα και η πυξίδα, που τόσο χρειάζονται αυτή την ώρα, πουθενά! Υπάρχει τρόπος να βγούμε από αυτό το αδιέξοδο. Σε μια χώρα με κεντροαριστερά αντανακλαστικά, όπως η Ελλάδα, θα μπορούσαμε να έχουμε ανάπτυξη και απογείωση αν κάποιος αριστερός ηγέτης έσπαγε τα ταμπού και «το έκανε» όπως οι... Κινέζοι κομμουνιστές. Είναι, όμως, κρίσιμο να ξεφύγουμε από τη σημερινή παγίδα της μάχης συμβόλων και της σύγκρουσης εγωισμών. Προς το παρόν, η απόλυτη έξαρση του εθνικολαϊκισμού δεν αφήνει πολλά περιθώρια για ψύχραιμες σκέψεις και ώριμες αποφάσεις. Τα περιθώρια, όμως, τελειώνουν και η Ιστορία δεν θα μας συγχωρέσει αν ο περιώνυμος κύκλος της μεταπολίτευσης κλείσει με κατάρρευση και αποκοπή της Ελλάδος από τον ευρωπαϊκό κορμό.