Περί ηθικής υπεροχής
Ηλίας Μαγκλίνης
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr)
Η υπόθεση του κ. Κατρούγκαλου φέρνει στην επιφάνεια, με έναν μάλλον άγαρμπο τρόπο, μια συζήτηση που υποβόσκει από τότε που κόμμα της ριζοσπαστικής Αριστεράς φάνηκε πως θα πάρει την εξουσία στη χώρα μας. Αναφέρομαι στη λεγόμενη «ηθική υπεροχή» της ελληνικής Αριστεράς, έναντι των κομμάτων που εναλλάσσονταν στην εξουσία καθ’ όλη τη διάρκεια της μεταπολιτευτικής περιόδου.
Το ότι η ελληνική Αριστερά υπερέχει ηθικά στον πολιτικό μας βίο είναι ένα είδος άγραφου κανόνα ή ακόμα και θεμελιώδης προϋπόθεση, βάσει της οποίας έπρεπε να ξεκινάει οποιαδήποτε πολιτική συζήτηση στη χώρα μας. Με άλλα λόγια, εθεωρείτο περίπου αυτονόητη - όχι μόνον από τους πιστούς αριστερούς αλλά ακόμα και από δεξιούς. Οι τελευταίοι, ή όσοι, τέλος πάντων, ασπάζονταν έστω και με το ζόρι την προϋπόθεση της ηθικής υπεροχής των ιδεολογικών τους αντιπάλων, το έκαναν κατεχόμενοι από ενοχή: τα εκτελεστικά αποσπάσματα, οι εξορίες και οι τόποι βασανισμού στα ξερονήσια, τα πιστοποιητικά φρονημάτων, οι υπογραφές, ο χαφιεδισμός, ο κοινωνικός αποκλεισμός και η οικονομική εξόντωση Ελλήνων πολιτών με «δημοκρατικές πεποιθήσεις» (πόσο γενικός, αν όχι και λανθασμένος, όρος και αυτός...) ήταν ο κανόνας στη μεταπολεμική-μετεμφυλιακή Ελλάδα έως και την περίοδο της στρατοκρατικής δικτατορίας, κι ας μην ήταν πάντοτε τα σκληρά και απάνθρωπα αυτά μέτρα, έργα δεξιών κυβερνήσεων αλλά και κεντρώων.
Ας μην μπούμε τώρα σε μια ατέρμονη συζήτηση γύρω από το ότι, τουλάχιστον κατά τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του ’50, η χώρα ζούσε ακόμα σε πολεμικό κλίμα, η τότε Αριστερά πυροδοτούσε την οξυμένη ατμόσφαιρα με δηλώσεις τύπου «το όπλο παρά πόδα» κ.τ.λ., πράγματα που δικαιολογούσαν, εν μέρει, τα σκληρά μέτρα των νικητών, διότι η δυσάρεστη αλήθεια είναι ότι, μεταπολεμικά, στην Ελλάδα επικράτησε μια άκρως προβληματική, ελλειμματική δημοκρατία. Σε κάθε περίπτωση, ο διωκόμενος αριστερός απέκτησε μια ηθική υπεροχή συν το -κατά γενική ομολογία- υψηλό μορφωτικό επίπεδο μεγάλης μερίδας των μελών της ελληνικής Αριστεράς εκείνης της εποχής. Ηδη, με άλλα λόγια, σε ένα συμβολικό, ηθικό επίπεδο, η Αριστερά πλεονεκτούσε.
Μεταπολιτευτικά, η ηθική της υπεροχή αφορούσε περισσότερο το γεγονός πως ουδέποτε κυβέρνησε - άρα είναι καθαρή, αμόλυντη, άμωμος. Εντάξει· υπήρξε το γεγονός της συγκυβέρνησης Ν.Δ. και Συνασπισμού (ο οποίος, θυμίζω, περιλάμβανε στους κόλπους του και το απολιθωμένο σήμερα ΚΚΕ), το «βρώμικο ’89», κατά την πασοκική φρασεολογία. Και τότε ακόμα όμως, η Αριστερά ήταν η μειοψηφία σε μια κεντροδεξιά κυβέρνηση, η οποία, επιπροσθέτως, υπήρξε βραχύβια. Εκτοτε, μέσα στις διάφορες αλλαγές και μεταλλάξεις της, παρέμεινε στην ασφάλεια της αντιπολίτευσης, άρα της υψηλής κριτικής έναντι των εκάστοτε διαδοχικών κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ και Νέας Δημοκρατίας.
Από τις 25 Ιανουαρίου του 2015, αυτό το (ιστορικό) δεδομένο άλλαξε κι όμως η καραμέλα «για πρώτη φορά Αριστερά» ακούγεται ήδη σαν φάρσα, ενώ πολύ πριν σκάσει το ζήτημα με τον κ. Κατρούγκαλο, η περίφημη ηθική υπεροχή έγινε διάτρητη από τις πρώτες κιόλας ώρες της εκλογικής νίκης ΣΥΡΙΖΑ, όταν κατέστη ξεκάθαρο πως η Κουμουνδούρου δεν μιλά με κανένα άλλο κόμμα παρά με εκείνο της λαϊκής, υστερικής (ακρο)δεξιάς. Τίποτα το παράτυπο ή, πολύ περισσότερο, παράνομο σε αυτό -όπως επίσης, καταπώς φαίνεται, δεν υπάρχει ζήτημα παρανομίας στις δουλειές του κ. Κατρούγκαλου- συνεπώς, μέσα σε δύο μόλις μήνες αυτής της κυβέρνησης, επιστρέφουμε στο παλαιό καλό «νόμιμο και ηθικό» του κ. Βουλγαράκη, δηλαδή, στον ξαφνικό θάνατο της (όποιας) ηθικής υπεροχής...
(Σκίτσο του Ανδρέα Πετρουλάκη. Δημοσιεύτηκε στην Καθημερινή στις 24.3.2015)
