Η πολιτική αστάθεια υπονομεύει την οικονομία
WOLF–FABIAN HUNGELAND
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr)
Η εντεινόμενη αβεβαιότητα γύρω από τις πολιτικές εξελίξεις στην Τουρκία μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα να καταστεί η τουρκική οικονομία δυσανάλογα ευάλωτη σε τυχόν πλήγμα προερχόμενο από μια αλλαγή στάσης στη νομισματική πολιτική των ΗΠΑ.
Εχουν παρέλθει οκτώ εβδομάδες από τις βουλευτικές εκλογές στην Τουρκία και η χώρα δεν έχει ακόμη κυβέρνηση, ενώ είναι πιθανόν να προσφύγει και πάλι στις κάλπες εξαιτίας της αδυναμίας σχηματισμού κυβερνητικού συνασπισμού.
Κατά συνέπεια, τόσο οι εγχώριες επιχειρήσεις και οι Τούρκοι καταναλωτές όσο και οι διεθνείς επενδυτές αρχίζουν να χάνουν την αισιοδοξία τους και την εμπιστοσύνη τους στην τουρκική οικονομία. Το αρνητικό κλίμα διοχετεύεται στην οικονομική δραστηριότητα. Από τις διαδηλώσεις που έγιναν στην πλατεία Γκεζί πριν από δύο χρόνια, οι επενδυτές αντιμετωπίζουν με όλο και εντεινόμενη επιφυλακτικότητα τις εξελίξεις στα δεδομένα της τουρκικής οικονομίας. Από τις 20 Ιουλίου και τη βομβιστική επίθεση στο Σουρούτς, η τουρκική λίρα έχει υποχωρήσει κατά 2,3%. Σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2010, το νόμισμα της Τουρκίας έχει χάσει το 45% της αξίας του έναντι του αμερικανικού δολαρίου. Ομοίως οι αποδόσεις των πενταετών ομολόγων του τουρκικού δημοσίου αυξήθηκαν στο 9,9% καταγράφοντας τα υψηλότερα επίπεδα, τουλάχιστον του τελευταίου έτους.
Παράλληλα, οι δείκτες που καταδεικνύουν τις τάσεις για το εγγύς μέλλον, όπως για παράδειγμα ο δείκτης υπευθύνων προμηθειών, ο ΡΜΙ, κατατείνουν όλοι σε μια επιδείνωση του γενικότερου κλίματος. Στο μεταξύ, η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας (CBRT) έχει εγκλωβιστεί σε μια παγίδα πολιτικής αβεβαιότητας, πιέσεων από πλευράς της κυβέρνησης, επιβράδυνσης της οικονομικής ανάπτυξης, μη ικανοποιητικών εξελίξεων στο μέτωπο του πληθωρισμού, αλλά και απώλειας της ελκυστικότητας της χώρας σε ό,τι αφορά το ξένο κεφάλαιο. Μέχρι στιγμής έχει διατηρήσει αμετάβλητα τα επιτόκια της τουρκικής λίρας. Ακριβώς, όμως, όπως συμβαίνει και με τις πολιτικές εξελίξεις, παραμένει εντελώς ασαφές ποια θα είναι η επόμενη κίνηση της Τράπεζας της Τουρκίας.
Αποσταθεροποιητικός παράγοντας μπορεί να αποδειχθεί μια αύξηση των επιτοκίων του δολαρίου από τη Federal Reserve, που πιθανολογείται για τον Σεπτέμβριο και η οποία δεν πρόκειται να διευκολύνει την κατάσταση. Αν πραγματικά αυξηθούν τα επιτόκια του δολαρίου, τα διεθνή επενδυτικά κεφάλαια δεν θα έχουν πλέον ισχυρά κίνητρα για να τοποθετούνται σε πιο ασταθείς αγορές όπως αυτή της Τουρκίας.
Γενικότερα, άλλωστε, πολλές χώρες που παρουσιάζουν υψηλά ελλείμματα τρεχουσών συναλλαγών είναι πιθανόν να εγκαταλειφθούν από τα ξένα κεφάλαια από τη στιγμή που η Fed θα αποφασίσει να δράσει.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Berenberg, η Τουρκία θα παρουσιάσει έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών 5,3% του τουρκικού ΑΕΠ μέσα στο έτος.
Με άλλα λόγια, για τις ασταθείς και ευάλωτες αγορές όπως αυτή της Τουρκίας ίσως δεν έχουν γίνει ακόμη αισθητές όλες οι επιπτώσεις από μια επικείμενη αύξηση των επιτοκίων στις ΗΠΑ. Πράγμα που σημαίνει πως η αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης στην Τουρκία καθιστά τη χώρα πιο ευάλωτη σε οποιαδήποτε επιβολή περιοριστικής νομισματικής πολιτικής στις ΗΠΑ.
* Οικονομολόγος της επενδυτικής Berenberg
