Σάββατο 21 Νοεμβρίου 2015

Εύστοχο άρθρο για την φαντασίωση στην εξουσία


Η φαντασίωση στην εξουσία
Νίκος Κωνσταντάρας
Τα κόμματά μας επιμένουν στις δήθεν ιδεολογικές διαφορές μεταξύ τους, ενώ εδώ και αρκετά χρόνια είναι σαφές ότι η μόνη επιλογή που έχουν είναι ή να προσπαθήσουν να σταματήσουν την κατρακύλα στον γκρεμό ή να αγνοήσουν τον κίνδυνο και να αφεθούν στη μοιραία πτώση. Επειτα από έξι χρόνια πρόσκρουσης στην πραγματικότητα, θα ήταν χρήσιμο, αντί να μιλάμε είτε υπερήφανα είτε χλευαστικά για την «πρώτη φορά Αριστερά», αντί να τα βάζουμε με τον καπιταλισμό και τον νεοφιλελευθερισμό, να αποδεχθούμε την αλήθεια: στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια η ουσιαστικότερη διαχωριστική γραμμή δεν είναι μεταξύ Αριστεράς και Δεξιάς, αλλά μεταξύ ανικανότητας και μεγαλύτερης ανικανότητας, μεταξύ της σχετικά ανώδυνης ανοησίας και της καταστροφικής, μεταξύ παλικαρίσιας ανευθυνότητας και διστακτικής έως και υποκριτικής υπευθυνότητας.
Η επώδυνη αυτή γενίκευση αδικεί τους πολλούς που προσπάθησαν μέσα στα χρόνια να βάλουν φρένο στις ολέθριες δυναμικές του αχαλίνωτου λαϊκισμού αλλά εξηγεί σε ένα βαθμό το μέγεθος του προβλήματος που η χώρα αντιμετωπίζει και γιατί τα αυτονόητα δεν είναι, εν τέλει, αυτονόητα. Αφού μάθαμε να κοροϊδεύουμε εαυτούς και αλλήλους, φθάσαμε στο σημείο όπου ούτε η κυβέρνηση ούτε η αντιπολίτευση μπορεί να βρει καταφύγιο στο ψέμα. Οταν η πολιτική του Αλέξη Τσίπρα και του ΣΥΡΙΖΑ οδήγησε σε αδιέξοδο, ο πρωθυπουργός επωμίστηκε άθελά του την ευθύνη να απογαλακτίσει το κόμμα του και τους ψηφοφόρους από τη μαζική φαντασίωση. Η συνεχώς αλλοπρόσαλλη συμπεριφορά του πρωθυπουργού και του κόμματος δείχνει τη δυσκολία του εγχειρήματος.
Ο κ. Τσίπρας έδειξε απροσδόκητα ισχυρή θέληση να κρατήσει τη χώρα εντός Ευρωζώνης, ερχόμενος σε ρήξη με συντρόφους και παίζοντας κορώνα-γράμματα την εξουσία στις εκλογές του Σεπτεμβρίου. Αλλά ακόμη στέκεται σε δύο βάρκες. Την περασμένη Τρίτη στη Βουλή, η οργή του εναντίον «δήθεν αντεξουσιαστών», μιας ομάδας που ο ΣΥΡΙΖΑ χάιδευε στο παρελθόν, έδειξε μια σαφέστατη και απότομη ενηλικίωση. Το γεγονός, όμως, ότι η ανάληψη τέτοιας αυτονόητης ευθύνης έκανε εντύπωση δείχνει τον τραγικό βαθμό ανωριμότητας της πολιτικής σκηνής σήμερα. Στο πεδίο της οικονομίας, οι δηλώσεις του κ. Τσίπρα για την ανάγκη να ξεφύγει η χώρα από τον «μηχανισμό επιτροπείας» μαρτυρούν κατανόηση για τη σκληρή δουλειά που απαιτείται, αλλά, την ίδια ώρα, μπερδεύει την ανάγκη με την επανάσταση, μιλώντας για τον αγώνα «ενάντια στην κοινωνική αδικία, την εξωτερική και καταναγκαστική επιβολή νεοφιλελεύθερων μοντέλων, ακραίων και αναποτελεσματικών, αλλά και στην εγχώρια διαπλοκή».
Η σύγχυση μεταξύ διστακτικής υπευθυνότητας και επαναστατικής φαντασίωσης, όπου πάντα φταίνε κάποιοι άλλοι, βρήκε την πιο γνήσια έκφρασή της στο κάλεσμα του ΣΥΡΙΖΑ για συμμετοχή σε απεργία και διαδήλωση εναντίον της κυβερνητικής πολιτικής και στη διαγραφή δύο βουλευτών της συγκυβέρνησης χθες, επειδή αρνούνταν να υπερψηφίσουν μέτρα που θα άνοιγαν τον δρόμο για νέο δάνειο. Ενώ ολοένα και λιγότεροι πολίτες πιστεύουν σε παραμύθια, πολλοί πολιτικοί ακόμη φοβούνται την αλήθεια. Οσοι διαβλέπουν τους κινδύνους και θέλουν να δώσουν τη μάχη για τη χώρα οφείλουν να ενώσουν τις δυνάμεις τους, με σοβαρότητα και ευθύνη.