Η χρεοκοπία του «στρατηγικού βάθους» και η ανύπαρκτη Ελλάδα
Tου Σάββα Καλεντερίδη
Η ελληνική κοινή γνώμη βομβαρδίστηκε επί μια πενταετία με το περίφημο δόγμα του «στρατηγικού βάθους» της Τουρκίας, την πατρότητα του οποίου διεκδικεί ο επί των Εξωτερικών κ. Νταβούτογλου, ο οποίος δέχεται ανοικτά σφοδρή κριτική από σημαντικούς σχολιογράφους τουρκικών εφημερίδων για τις εν γένει επιλογές του και κυρίως για την πολιτική που ακολούθησε στο θέμα της Συρίας.
Να σημειώσουμε ότι η Τουρκία όχι μόνο συντάχθηκε, αλλά πλειοδότησε στην επιχείρηση ανατροπής του μέχρι πριν ενάμιση χρόνο στενού προσωπικού φίλου του Ερντογάν Μπασάρ Άσαντ, προέδρου της τότε στρατηγικής φίλης Συρίας.
Όταν η Τουρκία άρχισε να δέχεται στο έδαφός της, σε ειδικά διαμορφωμένα στρατόπεδα, «πρόσφυγες» από τη Συρία και όταν άρχισε να φιλοξενεί τους επικεφαλής του Εθνικού Συμβουλίου της Συρίας και του λεγόμενου Ελεύθερου Στρατού της Συρίας, ο Μεχμέτ Γιαζάρ, που το 1985 εξελέγη βουλευτής με το Κόμμα της Μητέρας Πατρίδας, του Τουργκούτ Οζάλ, και διετέλεσε υπουργός Επικρατείας το 1989 και Αμύνης το 1991, βλέποντας την πολιτική που ακολουθεί η κυβέρνηση Ερντογάν και ο Νταβούτογλου στο ζήτημα της Συρίας, στις 12 Οκτωβρίου 2010 έστειλε προσωπική επιστολή στον Τούρκο πρωθυπουργό, στην οποία αναφέρεται στις επιπτώσεις που αναμένεται να έχει η πολιτική των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή και η εφαρμογή του Σχεδίου της Ευρύτερης Μέσης Ανατολής.
Τα κύρια σημεία της συγκεκριμένης επιστολής ήταν τα εξής:
«... Για την ασφάλεια των πετρελαίων και του Ισραήλ έχει ήδη ιδρυθεί ένα ημιανεξάρτητο κουρδικό κράτος στο Ιράκ.
Το ΡΚΚ έχει εγκατασταθεί εν ασφαλεία στο όρος Κανδήλι με τη βοήθεια του Βορείου Ιράκ. Χωρίς καμία αμφιβολία, κατά τη διάρκεια αυτών των εξελίξεων η Τουρκία χρησιμοποιήθηκε. Με την ενεργοποίηση της «Δύναμης Σφυρί» βορείως του 36ου Παραλλήλου για την προστασία των Κούρδων, μετά την επίθεση στο Ιράκ, το 1991, η Τουρκία συνειδητά ή ασυνείδητα συνέβαλε στη δημιουργία αυτού του κράτους.
Τώρα παίζεται ένα παρόμοιο έργο στη Συρία. Όπως φαίνεται, η Συρία θα διαμελιστεί, και στα ΒΑ της, αμέσως μετά τα σύνορά μας, θα ιδρυθεί ένα δεύτερο Ομόσπονδο Κουρδικό Κράτος. Στο θέμα αυτό διατηρώ κάποιες ενστάσεις και θεωρώ ότι μας χρησιμοποιούν ως χώρα.
Το ΡΚΚ ήδη έχει αρχίσει να στέλνει κάποια μηνύματα στους Κούρδους της Συρίας. Αναμφίβολα, δεν είναι δυνατόν να θεωρήσει κανείς ότι εγώ είναι δυνατόν να υποστηρίξω καθεστώτα όπως του Σαντάμ, του Μπασάρ Άσαντ και του Ιράν.
Όμως τα μεγάλα κράτη έχουν δυνατότητες να αξιολογούν και να χρησιμοποιούν πολύ καλύτερα από μας τις περιφερειακές δυναμικές και τις συνθήκες που επικρατούν στο εσωτερικό των χωρών της περιοχής. Ίσως να μας ικανοποιεί το γεγονός ότι φαινομενικά έχουμε εξομαλύνει τις σχέσεις μας και έχουμε αυξήσει τις εξαγωγές μας προς το Βόρειο Ιράκ. Ίσως να υπερασπιζόμαστε την ακεραιότητα του Ιράκ. Τώρα το ίδιο κάνουν και οι ΗΠΑ, υπό το φόβο του Ιράν. Όμως, όταν αρχίσει να αλλάζει η κατάσταση και στο Ιράν, τότε υπάρχουν μεγάλες πιθανότητες το Ιράκ να μην μπορέσει να διατηρήσει την ακεραιότητά του.
Τα ημιανεξάρτητα ομόσπονδα κουρδικά κράτη που σχηματίζονται -χθες το Ιράκ, σήμερα η Συρία, αύριο στο Ιράν- περισφίγγουν την Τουρκία και κανείς σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να κάνει ότι δεν βλέπει πως είναι σε εφαρμογή το Σχέδιο της ίδρυσης ενός Μεγάλου Κουρδιστάν, το οποίο θα συμπεριλαμβάνει και εδάφη της Τουρκίας. Γιατί το πιο σημαντικό σκέλος του Σχεδίου της Ευρύτερης Μέσης Ανατολής είναι η ίδρυση του Μεγάλου Κουρδιστάν. Αυτός είναι ένας δρόμος που στο τέλος θα οδηγήσει στην ένωση Ισραήλ-Κουρδιστάν. Ασφαλώς δεν είναι δυνατόν να περιμένει κανείς ότι θα αποδεχτούμε ποτέ ένα σχέδιο που οδηγεί στο διαμελισμό της Τουρκίας. Όμως, δεν πρέπει να αφήσουμε το λαγό να περάσει το ανάχωμα...
Οι ΗΠΑ, ειδικά την περίοδο αυτή, έχουν ανάγκη την Τουρκία για να εξασφαλίσει την ακεραιότητα του Ιράκ και να περιορίσει τον αντιαμερικανισμό στη Μέση Ανατολή, για να αντιμετωπίσουν το Ιράν. Αυτοί είναι και οι λόγοι που οι ΗΠΑ επιδεικνύουν ως πρότυπο το μετριοπαθές Ισλάμ της Τουρκίας. Οι ΗΠΑ σχεδιάζουν ότι η ανατροπή των δικτατορικών καθεστώτων στη Μέση Ανατολή και η ανάληψη της διακυβέρνησης από μετριοπαθή ισλαμικά κόμματα μέσω εκλογών, θα γίνει με πιο ομαλό τρόπο έχοντας ως πρότυπο την Τουρκία. Γι’ αυτό το λόγο είναι τόσο σημαντικά για τις ΗΠΑ η Τουρκία και το ΑΚΡ. Αυτό είναι μια σημαντική δύναμη για την Τουρκία την περίοδο αυτή. Αρκεί να οργανώσουμε και να σχεδιάσουμε τις δράσεις μας σε μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο επίπεδο.
Δεν έχω αμφιβολία ότι το κράτος μας, που έχει βαθιά παράδοση και διαθέτει την ανάλογη πληροφόρηση, θα κάνει πολύ καλύτερες αξιολογήσεις από τις δικές μου στο θέμα αυτό. Οι απόψεις μου που περιέχονται στην παρούσα επιστολή, είναι αυτά που μπορεί να δει κανείς απ’ έξω, ως απλός πολίτης...».
Παραθέσαμε τα κυριότερα σημεία της επιστολής του πρώην Υπουργού Αμύνης της Τουρκίας, γιατί θεωρούμε πως -αν και λέει ότι περιέγραψε την κατάσταση με τα μάτια ενός πολίτη, που βλέπει τα πράγματα απ’ έξω- περιέχει πολύ σημαντικές διαπιστώσεις και προδιαγράφει εξελίξεις που θα οδηγήσουν στην επαναχάραξη των συνόρων στην ευρύτερη περιοχή της Μεσοποταμίας και θα φέρουν έναν καινούργιο γείτονα της Κύπρου και της Ελλάδος, το Κουρδιστάν, που θα έχει διέξοδο στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Μερσίνας και Αλεξανδρέττας.
Αφού σημειώσουμε την ποιότητα της πολιτικής ανάλυσης του Τούρκου πρώην υπουργού, ο οποίος, σημειωτέον, απέχει από την πολιτική τα τελευταία είκοσι χρόνια, να υπογραμμίσουμε ότι η διαδικασία αυτή δεν θα γίνει εύκολα, καθώς η Τουρκία και γνώστης του σχεδίου είναι και αρκετή πολιτική, διπλωματική, οικονομική και στρατιωτική δύναμη διαθέτει, και ξέρει να κάνει καλά το «ανατολίτικο» παζάρι με τους μεγάλους παίκτες της περιοχής, με πρώτο και καλύτερο τη Ρωσία.
Η Ελλάδα σπαράσσεται από τη μεγαλύτερη κρίση από ιδρύσεως του ελληνικού κράτους και τα κόμματα φαίνεται ότι έχουν χάσει κάθε επαφή με την κοινωνική και τη διεθνή πραγματικότητα, αφού μέρα με τη μέρα -λες και διαγωνίζονται μεταξύ τους- αρθρώνουν όλο και πιο ανεύθυνο και δημαγωγικό λόγο και βυθίζονται στην ανυποληψία, ενώ με ανεύθυνους και υποκριτικούς χειρισμούς ακόμα και για απλά θέματα, όπως αυτό της αθλήτριας Βούλας Παπαχρήστου, συνεχίζουν να καταβαραθρώνουν και να πλήττουν το κύρος της χώρας σε διεθνές επίπεδο. Παρότι συνεχίζεται η τραγική ανεπάρκεια του πολιτικού συστήματος και στη διαχείριση κρίσεων, είναι επιβεβλημένο η χώρα να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων -και όχι απλά να παρακολουθεί τις εξελίξεις γύρω από τα θέματα που αναπτύσσονται στην ως άνω επιστολή- και να χαράξει στρατηγική.
Τολμώ δε να υπογραμμίσω ότι σε περίπτωση που «διαβάσουμε» σωστά τις εξελίξεις και σχεδιάσουμε ανάλογα τις πολιτικές επιλογές της πατρίδος μας, δεν είναι μακριά η περίοδος που ίσως να μπορούμε να μιλάμε ότι δεν υφίσταται καν τουρκική απειλή.
Αρκεί να αρθούμε στο ύψος των περιστάσεων και να απομονώσουμε τους καταστροφείς του έθνους και της πατρίδος.
Δημοκρατία
