Η έκρηξη αλλάζει την πορεία της Κύπρου
Επιβαρύνει σοβαρά την ήδη κακή οικονομική κατάσταση, ενώ δεν αποκλείεται και προσφυγή στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης
Του Γιάννη Σεϊτανίδη
(Πηγή : http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_politics_1_17/07/2011_449649)
Το πρωί της περασμένης Δευτέρας οι πολιτικοί αρχηγοί των κοινοβουλευτικών κομμάτων της Κύπρου είχαν δώσει ραντεβού στο Προεδρικό Μέγαρο για να συνεχίσουν τη συζήτηση για τη λήψη μέτρων εξυγίανσης των δημόσιων οικονομικών της χώρας.
Μεσολάβησε, όμως, η φονική έκρηξη στη ναυτική βάση «Ευάγγελος Φλωράκης», που βύθισε τη χώρα στη θλίψη και την οργή και παράλληλα άλλαξε δραματικά την πολιτική ατζέντα. Πρώτο θέμα συζήτησης στη Λευκωσία, που μόλις τώρα συνέρχεται από το βαρύ πένθος, είναι πλέον η οικονομία και οι χειρισμοί για να αποφευχθεί το ακραίο σενάριο προσφυγής της χώρας στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης (ΕΜΣ). Κι αυτό γιατί η καταστροφή στο Ζύγι ανατρέπει όλα τα δεδομένα, επιβαρύνει σημαντικά την οικονομία και ο στόχος για έλλειμμα 2% - 3% το 2011 «χάνεται» από τον ορίζοντα.
Η κατάσταση, όμως, ήταν ήδη κακή και πριν από το συμβάν. Το πρώτο πεντάμηνο το έλλειμμα έφτασε στα 497,5 εκατ. ευρώ ή 2,71% του ΑΕΠ, έναντι 200,2 εκατ. ευρώ ή 1,15% του ΑΕΠ το πεντάμηνο του 2010, ενώ το δημόσιο χρέος είχε σκαρφαλώσει στο 62% του ΑΕΠ, περίπου στα 12 δισ. ευρώ. Το κυπριακό Δημόσιο μέχρι το τέλος του 2012 πρέπει να βρει 1,2 δισ. ευρώ για την αναχρηματοδότηση παλαιότερου χρέους και να δανειστεί επιπλέον ποσά για την κάλυψη των δημοσιονομικών ελλειμμάτων του 2011 και του 2012.
Ενδεικτικό των ισχυρών πιέσεων που δέχεται η κυπριακή οικονομία είναι και το γεγονός ότι το επιτόκιο του 10ετούς κυπριακού ομολόγου, με λήξη τον Νοέμβριο του 2015, ξεπέρασε, την Τρίτη, το 10,7%, από το 8,9% που ήταν το πρωί της Δευτέρας. Αν η Κύπρος είχε σήμερα άμεση ανάγκη από εξωτερικό δανεισμό, θα βρισκόταν ήδη με το ένα πόδι εντός του ΕΜΣ.
Σημειώνεται ότι το τελευταίο δάνειο, ύψους 800 εκατ. ευρώ, ελήφθη πριν από δύο εβδομάδες από τον κεντρικό φορέα των τοπικών συνεταιριστικών τραπεζών. Ωστόσο, τα περιθώρια εσωτερικού δανεισμού εξαντλούνται. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι μεγάλες εμπορικές τράπεζες (Κύπρου, MarfiPopular Bank και Ελληνική) απείχαν από τον τελευταίο δανεισμό.
Ο δανεισμός από το εξωτερικό θα είναι κάποια στιγμή αναπόφευκτος, αλλά με τα επιτόκια στη δευτερογενή αγορά πάνω από 10%, κάτι τέτοιο είναι απαγορευτικό. Από τις αρχές Ιουνίου η απόδοση του δεκαετούς κυπριακού ομολόγου είχε ξεπεράσει το 7%, γεγονός που είχε επιταχύνει τις διαδικασίες για τη λήψη οικονομικών μέτρων.
Την Παρασκευή 8 Ιουλίου, με πρωτοβουλία του προέδρου της Δημοκρατίας, Δημήτρη Χριστόφια, είχε συνέλθει το Εθνικό Συμβούλιο (απαρτίζεται από τους αρχηγούς των κομμάτων) για να συζητηθούν μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης. Το κλίμα στη συνάντηση ήταν θετικό, με τον κυβερνητικό συνασπισμό ΑΚΕΛ - ΔΗΚΟ να έχει προαποφασίσει ένα πακέτο 19 κατευθύνσεων, το οποίο σε πολλά σημεία στηρίζει και ο αντιπολιτευόμενος Δημοκρατικός Συναγερμός. Ολα έδειχναν ότι Αριστερά, Κέντρο και Δεξιά θα συμφωνούσαν σε ένα μακροπρόθεσμο δημοσιονομικό πρόγραμμα, με παρεμβάσεις στις κρατικές δαπάνες, στο υψηλό κρατικό μισθολόγιο και στο ασφαλιστικό του δημόσιου τομέα. Η χώρα θα μπορούσε να περάσει σε μια τριετία σε πλεονάσματα.
Την περασμένη Δευτέρα η συζήτηση θα συνεχιζόταν, ενώ η Βουλή θα έμενε ανοιχτή για να ψηφιστούν τα αναγκαία νομοσχέδια. Η συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου για την οικονομία θα πραγματοποιηθεί τελικά αύριο, αλλά, όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, η αφετηρία της συζήτησης θα είναι πλέον διαφορετική.
