Κυριακή 24 Μαΐου 2015

Εξαιρετικός Αλ. Παπαχελάς για την πορεία πλάι στον γκρεμό


Πορεία πλάι στον γκρεμό
ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ
Σήμερα έχω καλά, αλλά και κακά νέα. Υποθέτω προτιμάτε να αρχίσω από τα καλά, αν και οι απρόβλεπτοι παράγοντες και ο κίνδυνος ατυχήματος είναι πολύ μεγάλοι... Λοιπόν, το πιθανότερο είναι ότι δεν θα μας αφήσουν να πτωχεύσουμε τους επόμενους μήνες, ότι θα επιτευχθεί μια συμφωνία με τους δανειστές, η οποία θα δίνει περιθώρια για τη διαπραγμάτευση του επόμενου πακέτου (μνημονίου). Αυτή είναι μια απόφαση που έλαβε η καγκελάριος Μέρκελ πριν από λίγο καιρό και ύστερα από πολύ μεγάλη πίεση της Ουάσιγκτον. Κεντρικό ρόλο έπαιξε βεβαίως και η Κομισιόν, με πρωταρχικό τον κ. Γιουνκέρ. Η υλοποίηση της απόφασης δεν θα είναι εύκολη. Πρώτα απ’ όλα θα χρειασθεί να τσαλακωθούν, για μία ακόμη φορά, ισχυρές προσωπικότητες και διεθνείς θεσμοί που έχουν αντιρρήσεις για μια συμφωνία-λάιτ. Ο λόγος κυρίως για τον κ. Σόιμπλε, αλλά και το ΔΝΤ και, λιγότερο, την ΕΚΤ. Προϋπόθεση, όμως, για να δουλέψει το σενάριο είναι να μπορέσει ο κ. Τσίπρας να περάσει από τη Βουλή τα φορολογικά μέτρα (ΕΝΦΙΑ, ΦΠΑ κ.λπ.) και τις μεταρρυθμίσεις που θα του ζητηθούν. Με βάση αυτό το σενάριο θα «καβατζάρουμε» πάντως το καλοκαίρι και από Σεπτέμβριο θα αρχίσει το μεγάλο παζάρι.
Ποια είναι τα κακά νέα τώρα; Η απόφαση του ευρωδιευθυντηρίου δεν οφείλεται σε φόβο για τις οικονομικές συνέπειες ενός ατυχήματος. Αυτό έχει πιστοποιηθεί και από το ΔΝΤ ότι είναι πλέον διαχειρίσιμο, αρκεί να συνεννοηθούν –πράγμα που έχει ήδη γίνει– οι μεγάλοι παίκτες. Ανύπαρκτος είναι και ο φόβος ενός «επαναστατικού ντόμινο», να διαδοθεί, δηλαδή, το ελληνικό μοντέλο σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Υπήρξε ο φόβος, αλλά σήμερα δεν τον παίρνει κανείς στα σοβαρά.
Γιατί, λοιπόν, να μας στηρίξουν; Δεν θέλω να μεταχειρισθώ σκληρή γλώσσα και προτιμώ να είμαι ακριβής. Δεν είναι ότι μας λυπούνται ακριβώς, αλλά τρέμουν με την ιδέα ότι μπορεί να μεταλλαχθούμε ταχύτατα σε failed state. Οσοι ασχολούνται με την Ελλάδα στην Ουάσιγκτον, στις Βρυξέλλες και στο Βερολίνο πιστεύουν ότι μια χρεοκοπία, και σίγουρα ένα Grexit, θα διέλυε ό,τι έχει απομείνει από ένα μη λειτουργικό κράτος, τους μηχανισμούς ασφαλείας, τη φύλαξη των συνόρων μας κ.λπ. Αυτό δεν το θέλει κανείς, είτε λόγω Ρωσίας είτε λόγω της θέσης της χώρας σε σχέση με τη Μέση Ανατολή.
Οπότε; Οπότε θα συμφωνήσουμε εμείς σε ψευτομεταρρυθμίσεις, θα τις αποδεχθούν και οι έξω, δεν θα υλοποιηθούν ποτέ, θα παίρνουμε λεφτά με το σταγονόμετρο και έχει ο Θεός. Πίσω από το σχέδιο υπάρχει μια βαθιά έλλειψη εμπιστοσύνης στο πολιτικό προσωπικό και στην αποκαλούμενη ελίτ της πατρίδας μας. «Μεταρρυθμιστικές δυνάμεις δεν βλέπουμε ούτε και μεγάλη όρεξη της κοινωνίας για βαθιές τομές» σκέφτονται και αποφασίζουν «άσ’ τους λοιπόν μέσα στην Ευρωζώνη να φυτοζωούν, να τους στέλνουμε καμιά επιταγή για να μη διαλυθούν και έχουμε χειρότερα μπλεξίματα».
Θα έπρεπε να προκαλούν ανακούφιση όλα τα παραπάνω. Οσοι ισχυρίζονται ότι πρέπει «να πιάσουμε και άλλο πάτο για να καταλάβουμε τι μας συμβαίνει» δεν αντιλαμβάνονται πόσο επικίνδυνο είναι αυτό για το οποίο μιλάνε. Από την άλλη, δεν δέχομαι να αντιμετωπίζεται η χώρα μου σαν το Πουέρτο Ρίκο της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ένα προβληματικό κρατίδιο που ζει από ελεημοσύνη ή φόβο. Δεν λέω ότι θα προτιμούσα να γίνουμε η Κούβα της Ε.Ε., να πάμε σε ρήξη για να γίνουμε στάμπα σε νεανικά Τ-shirts. Υπάρχει άλλος δρόμος και οι Ελληνες θα τον αναζητήσουμε όταν έλθει η ώρα. Ισως το καλό είναι ότι θα περπατάμε τότε ακόμη δίπλα στον γκρεμό χωρίς να έχουμε πέσει...