Πέμπτη 22 Οκτωβρίου 2015

Εξαιρετικός Αλ. Παπαχελάς για το τέλος εποχής


Τέλος εποχής
ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ
Βιώνουμε ένα πραγματικό τέλος εποχής. Δεν έχει τίποτα να κάνει με τον ΣΥΡΙΖΑ ή τις πολιτικές εξελίξεις. Ενα σύστημα που κυβέρνησε τον τόπο επί πολλές δεκαετίες καταρρέει. Οι λόγοι; Βιολογικοί, οικονομικοί και πολλοί άλλοι. Η κρίση χρέους και όσα ακολούθησαν έπληξαν καίρια το παραδοσιακό πολιτικό σύστημα. Τίποτα δεν είναι όπως παλιά τώρα πια. Τα παλαιά κόμματα είτε έχουν εξαφανισθεί είτε βρίσκονται μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας. Τώρα σιγά-σιγά αρχίζει να καταρρέει και το υπόλοιπο σύστημα, που μπόρεσε να επιβιώσει λόγω αδράνειας.
Πριν από δέκα, είκοσι, τριάντα χρόνια ήταν σαφές ποιος έκανε κουμάντο στη χώρα. Οταν κάποιος πολιτικός ή κρατικός υπάλληλος άκουγε ότι «ο κ. Χ θέλει το τάδε» το θέλημά του γινόταν. Μπορεί να ήταν εκδότης, επιχειρηματίας ή τραπεζίτης. Ηταν ένα σχετικά κλειστό κλαμπ με τους δικούς του κανόνες και τις δικές του ξεχωριστές ισορροπίες. Οταν κάποιοι τσακώνονταν και υπερέβαιναν τα εσκαμμένα υπήρχαν εκείνοι με το ειδικό βάρος και κύρος που παρενέβαιναν για να ηρεμήσουν τα πράγματα. Το κλαμπ άρχισε βεβαίως να διευρύνεται κάποια στιγμή και να ανέχεται και μέλη Β και Γ διαλογής, τα οποία έλεγαν «καλά αφού τα κάνατε έτσι εσείς, γιατί δεν δίνετε και σε εμάς κανένα κόκαλο;». Στο τέλος έγιναν όλοι ένα και κανείς δεν θυμόταν πλέον τους κανόνες του κλαμπ, αφού είχε δοθεί η άδεια να τους παραβιάζουν διάφοροι θρασείς τύποι...
Σήμερα, λοιπόν, ζούμε την κατάρρευση. Αλλοι άφησαν τον μάταιο αυτό κόσμο, άλλοι χρεοκόπησαν και κάποιοι βρέθηκαν πίσω από μπάρες.
Ο κόσμος πάντοτε μυριζόταν τι γινόταν «πίσω από τον μπερντέ», αλλά δεν τον ένοιαζε από την ώρα που συντηρείτο ένα πολύ υψηλό τεχνητό επίπεδο ζωής για όλους. Οταν το ελάχιστο εγγυημένο επίπεδο εξαφανίσθηκε, κάτω από τα πόδια της κοινωνίας άρχισε να πέφτει και ο μπερντές φανερώνοντας τη γύμνια...
Δεν πρέπει, πάντως, να είμαστε άδικοι. Τα τελευταία 40 χρόνια έγιναν και πολλά καλά πράγματα σε αυτό τον τόπο. Η Ελλάδα, ακόμη και του 2015, δεν έχει καμία σχέση με την Ελλάδα του 1975. Από καμία άποψη.
Τώρα κάνουμε ένα restart. Το χρήμα και η δύναμη αλλάζουν πάντοτε χέρια κάθε 40-50 χρόνια. Μπορώ να σας αναφέρω ονόματα που σήμαιναν πολλά πριν από 50 χρόνια και σήμερα είναι απλώς ονόματα εμπορικών στοών ή δρόμων. Αυτό είναι υγιές. Το μεγάλο ερώτημα είναι τι θα αντικαταστήσει το παλιό που πεθαίνει και με βάση ποιους κανόνες. Ο κίνδυνος είναι ορατός. Σε μία χώρα που δεν λειτουργούν οι θεσμοί και είναι απολύτως «χύμα», ο κίνδυνος της «ουκρανοποίησης» είναι προφανής. Καλό θα είναι να μη φτάσουμε να νοσταλγούμε το απερχόμενο «κατεστημένο» επειδή θα έχουμε δοκιμάσει τα νέα τζάκια.