Οι Αμερικανοί εξοργίζουν τον Ερντογάν - Απορρίπτουν τη στρατηγική του για στρατιωτική λύση στη Συρία
Ευσταθιάδης Στάθης
(Πηγή : ΒΗΜΑ και http://infognomonpolitics.blogspot.gr)
Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι «εξαγριωμένος σε βαθμό υστερίας» για τη στάση της Αμερικής και της Ευρώπης στο ζήτημα της Συρίας, μεταδίδουν στις κυβερνήσεις τους τις τελευταίες ημέρες ξένοι διπλωμάτες και υπηρεσίες ευρωπαϊκών κρατών στην Αγκυρα, γράφει το γερμανικό περιοδικό «Der Spiegel».
Η Ουάσιγκτον και η Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ) απορρίπτουν τη στρατηγική Ερντογάν για στρατιωτική λύση του προβλήματος και προωθούν τη διπλωματική διέξοδο, γεγονός το οποίο, πέραν των άλλων, φέρνει στη διαδικασία τη Ρωσία με την οποία οι σχέσεις του τούρκου προέδρου έχουν υποβιβαστεί στο ναδίρ.
Η Ουάσιγκτον και η Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ) απορρίπτουν τη στρατηγική Ερντογάν για στρατιωτική λύση του προβλήματος και προωθούν τη διπλωματική διέξοδο, γεγονός το οποίο, πέραν των άλλων, φέρνει στη διαδικασία τη Ρωσία με την οποία οι σχέσεις του τούρκου προέδρου έχουν υποβιβαστεί στο ναδίρ.
Ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι είχε την ευκαιρία στην πρόσφατη διάσκεψη του Μονάχου για την ασφάλεια να συζητήσει με τον τούρκο πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου το πρόβλημα Συρία - Ιράκ - τζιχάντ και να του επισημάνει δύο πράγματα: Πρώτον, η Τουρκία να μην εξωθήσει τις σχέσεις της με τη Ρωσία γιατί «κανένας δεν μπορεί να προμαντέψει τη μορφή της βεβαίας αντίδρασης του Πούτιν». Δεύτερον, να μην ελπίζει ότι η Αμερική «θα αποκηρύξει τις δυνάμεις των Κούρδων» που πολεμούν τους τζιχαντιστές μαζί με τον στρατό του σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Ασαντ. Μάλιστα πρόσθεσε χαρακτηριστικά: Αν υπάρχει κάτι στο οποίο στην Αμερική συμφωνούν όλοι οι υποψήφιοι για την προεδρία, είναι το ότι «πρέπει να ενισχύσουμε τους Κούρδους» μαχητές στη Συρία.
Κάτι ανάλογο τόνισε και στην τουρκική στρατιωτική ηγεσία - και, φυσικά, ενημερώθηκε αμέσως ο πρόεδρος Ερντογάν - ανώτερος αξιωματούχος του ΝΑΤΟ που έφθασε στην Αγκυρα την περασμένη εβδομάδα. Το μήνυμα του απεσταλμένου της Συμμαχίας ήταν ότι καμία ευρωπαϊκή χώρα δεν θα έπαιρνε ενεργό μέρος σε στρατιωτική δράση στη Συρία και ότι η Αμερική οπωσδήποτε δεν θα έστελνε στρατιωτικές δυνάμεις, καθώς βρίσκεται σε κρίσιμη προεκλογική περίοδο. Μάλιστα ο Λευκός Οίκος αποθαρρύνει τη Σαουδική Αραβία που «προσφέρεται» να στείλει στρατό στη Συρία.
Η στρατηγική Ερντογάν έπαιρνε σαν δεδομένο, πρώτον, ότι οι σχέσεις του προέδρου των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα με τον ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν ήταν και θα παρέμεναν σε «ανοιχτή σύγκρουση» και, δεύτερον, ότι η συμμαχική αλληλεξάρτηση Τουρκίας και Αμερικής ήταν τόσο συμπαγής ώστε η Ουάσιγκτον, έχοντας ανάγκη τις τουρκικές υπηρεσίες, θα εγκατέλειπε τους Κούρδους και θα συνεργαζόταν με την Αγκυρα εναντίον του κοινού εχθρού, δηλαδή του προέδρου Ασαντ.
Ο πρόεδρος Ερντογάν επιχείρησε να φέρει σε δίλημμα την Ουάσιγκτον βομβαρδίζοντας θέσεις κούρδων μαχητών στη Συρία - άραγε ο Λευκός Οίκος θα εξακολουθήσει να αγνοεί τη σύμμαχό της, την Τουρκία, και να υποστηρίζει τους «κούρδους τρομοκράτες»; Η «απάντηση» του Λευκού Οίκου εξόργισε την τουρκική κυβέρνηση. Ολα όσα ο πρόεδρος Ερντογάν θεωρούσε δεδομένα και ασφαλή αποδείχθηκαν λαθεμένα. Οι (πάντοτε) ανώνυμες πηγές του Λευκού Οίκου διοχέτευσαν στη δημοσιότητα ότι οι ΗΠΑ μπορούν να χειρίζονται ασυμβίβαστες καταστάσεις - να είναι σύμμαχοι με την Τουρκία, την οποία πάντοτε θεωρούν στρατηγικό εταίρο - αλλά ταυτόχρονα να υποστηρίζουν τους Κούρδους που μάχονται τους τζιχαντιστές.
Οσο για τη Ρωσία, ο αμερικανός πρόεδρος όχι μόνο δεν συγκρούστηκε με τον ρώσο ομόλογό του αλλά πήρε την πρωτοβουλία και του τηλεφώνησε να συμβάλει στην επιτυχία της «διάσκεψης» (!) των αντιμαχομένων παρατάξεων της Συρίας στη Γενεύη. Η Μόσχα ανταποκρίθηκε θετικά παρ' όλο που ήταν βέβαιη ότι δεν θα κατέληγε πουθενά η συνάντηση - όπως και πράγματι συνέβη.
ΔΙΑΦΩΝΙΕΣ
Ο ενημερωμένος και ανήσυχος Γκιουλ
Γαλλικές πηγές στην Αγκυρα λέγουν ότι τον κ. Ερντογάν ενόχλησε η δραστηριότητα την οποία φαίνεται ότι ανέπτυξε πρόσφατα ο πρώην πρόεδρος της Τουρκίας Αμπντουλάχ Γκιουλ. Είχε συνάντηση μαζί του στις αρχές του μήνα στην Αγκυρα η οποία πέρασε στον (ελεγχόμενο) τουρκικό Τύπο περίπου σαν φιλική, εθιμοτυπική επίσκεψη. Στην πραγματικότητα ήταν μια συνάντηση με πολύ ουσιαστικό περιεχόμενο, λέγουν δυτικοί διπλωμάτες οι οποίοι φαίνεται ότι είχαν (ανεπίσημη) πληροφόρηση από το περιβάλλον του κ. Γκιουλ. Μολονότι ο πρώην πρόεδρος της Δημοκρατίας βρίσκεται εκτός πολιτικής και είναι πολύ προσεκτικός στις κινήσεις και στις συναντήσεις του - άλλωστε αντιλαμβάνεται ότι βρίσκεται υπό μια «ήπια παρακολούθηση» - είναι καλά ενημερωμένος για τα «έργα και ημέρες» του διαδόχου του. Και ανησυχεί, γράφει ο γαλλικός «Le Monde». Τον κ. Γκιουλ ενοχλεί η «επιθετικότητα» της στρατηγικής Ερντογάν στο ζήτημα των Κούρδων και στις σχέσεις της Τουρκίας με το Κρεμλίνο. Εχει λόγους να πιστεύει ότι σε περίπτωση ένοπλης σύγκρουσης Τουρκίας - Ρωσίας το ΝΑΤΟ «θα αποφύγει με κάθε τρόπο να εμπλακεί» και το επισήμανε στον πρόεδρο Ερντογάν, έγραψε ο «Monde».
Σε ό,τι αφορά τους Κούρδους ο κ. Γκιουλ δεν διαφωνεί με τον βομβαρδισμό θέσεών τους στη Συρία αλλά «έχει απογοητευθεί» από το γεγονός ότι η τακτική του διαλόγου με την «ήπια κουρδική πλευρά» για «μια λύση αποδεκτή από όλους» έχει εξαφανιστεί από τον πολιτικό σχεδιασμό της κυβέρνησης, γεγονός το οποίο κατά τη γνώμη του οδηγεί σε «επικίνδυνη απομόνωση» της Τουρκίας.