Τα μικροσυμφέροντα και η επιτυχία του συνόλου
Του Στέφανου Κασιμάτη
(Πηγή : http://www.kathimerini.gr/)
Βήματα εξορθολογισμού της δημόσιας διοίκησης γίνονται· και ορισμένα παραδείγματα τα έχω πρόχειρα.
Κατ’ αρχάς, επιτέλους καταργήθηκε και τυπικά από τη σημερινή κυβέρνηση το σκανδαλώδες επίδομα χρήσης ηλεκτρονικού υπολογιστή, το οποίο μας είχε απασχολήσει παλαιότερα σε αυτή τη στήλη. Επίσης, όπως πληροφορούμαι, σύντομα πρόκειται να έλθει σε νομοσχέδιο και η κατάργηση της, ούτως ειπείν «δημοκρατικώ δικαιώματι», κατάχρησης των προνομίων προς τους συγγενείς των θανόντων εν υπηρεσία.
Προσοχή: δεν πρόκειται επ’ ουδενί να καταργηθεί το δικαίωμα διορισμού στο Δημόσιο του παιδιού ενός αστυνομικού ή ενός πιλότου που σκοτώθηκε κατά την τέλεση του καθήκοντός του ―και θα ήταν ανοίκειο και απρεπές αν συνέβαινε κάτι τέτοιο. Πρόκειται, όμως, να καταργηθεί η δυνατότητα διασταλτικής ερμηνείας του δικαιώματος, η οποία επέτρεπε την καταστρατήγησή του από τους δημοσίους υπαλλήλους γενικώς, ενώ το προνόμιο αρχικά προοριζόταν για τους ενστόλους: εκείνους που η φύση των καθηκόντων τους τούς θέτει στην πρώτη γραμμή του πυρός.
Ετσι, θα κλείσει ο δρόμος ώστε μια διοικητική απόφαση να ορίζει ότι, λ.χ., ο θάνατος ενός καθηγητή Μέσης Εκπαίδευσης, ο οποίος κάπνιζε σαν φουγάρο, ζύγιζε 140 κιλά και πέθανε από καρδιακή προσβολή, οφείλεται στο εργασιακό στρες και, άρα, νοείται ως θανών εν υπηρεσία. Αποκλείεται, επίσης, ανάλογη ερμηνεία για την περίπτωση υπαλλήλου ο οποίος πέθανε ξαφνικά ευρισκόμενος σε επαγγελματική επίσκεψη στην Κορέα. (Τη Νότια Κορέα μάλιστα! Γιατί να πεις ότι ο μακαρίτης ήταν στη Βόρεια του «τσιμπητούλη», θα καταλάβαινα το σοκ που μπορεί να οδηγήσει σε πρόωρο θάνατο...)
Εχει επίσης καταργηθεί (από την προηγούμενη κυβέρνηση του Λ. Παπαδήμου, για να είμαστε δίκαιοι) το όργιο της καταστρατήγησης του δικαιώματος διορισμού στο Δημόσιο των Ολυμπιονικών. Σε κάθε κανονική χώρα, ως τοιούτοι -με την καλή έννοια, προς Θεού- εκλαμβάνονται όσοι έχουν κερδίσει μετάλλιο. Εμείς όμως (Ελλάς, το μεγαλείο σου!) περάσαμε από τους τρεις στους έξι. Και ύστερα, επεκτείναμε το προνόμιο από τους Ολυμπιακούς στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα, από εκεί στους Πανευρωπαϊκούς, μετά στους Μεσογειακούς και, τέλος, στους Βαλκανικούς!
«Τέλος»; Σχήμα λόγου ήταν· διότι, αφού δεν μπορούσαμε να πάμε παρακάτω, αρχίσαμε να κατεβαίνουμε στην ηλικιακή κατηγορία: από τους άνδρες, στους εφήβους και από εκεί στους παίδες, μέχρις ότου το δικαίωμα επεκτάθηκε και στα μαθητικά πρωταθλήματα. Επειδή, δε, είμαστε ειδήμονες των «στοχαστικών προσαρμογών», επεκτείναμε το δικαίωμα και στους αναπληρωματικούς των ομαδικών αθλημάτων. Γιατί νομίζετε ότι ξαφνικά έγιναν της μόδας αθλήματα όπως το χάντμπολ (πετόσφαιρα;), το μπάντμιντον και άλλα τινά; Η διάκριση προσέθετε μόρια στον υποψήφιο υπάλληλο του Δημοσίου και, βεβαίως, δόξα στην Ελλάδα ―σωστότερα: Ελλαδάρα. Η συγκεκριμένη φάμπρικα έκλεισε. Καλό θα ήταν, όμως, η κυβέρνηση να καταργήσει τη συγκεκριμένη διάταξη γενικώς ―και για τους Ολυμπιονίκες. Αλλωστε, μετά τις αποκαλύψεις (χο, χο, χο!) των τελευταίων ετών, ποιος μπορεί πια να περιμένει Ολυμπιονίκες από την Ελλάδα;
Τέτοιες ρυθμίσεις, σαν αυτές που έχουν ήδη περάσει από τη Βουλή και τις άλλες που πρόκειται να κατατεθούν, υπόκεινται στη λογική του επαναπροσανατολισμού του Δημοσίου προς τους αρχικούς σκοπούς του, από τους οποίους έχει προ πολλού απομακρυνθεί. Είναι η λογική της μετατροπής ενός Δημοσίου, που, εδώ και χρόνια, είτε λειτουργούσε με γνώμονα την εξυπηρέτηση των υπηρετούντων σε αυτό είτε υφίστατο με σκοπό την άσκηση προνοιακής πολιτικής, σε έναν μηχανισμό ο οποίος θα λειτουργεί πρωτίστως για να παρέχει υπηρεσίες προς τους πολλούς: αυτούς οι οποίοι σε τελευταία ανάλυση το πληρώνουν.
Βήματα, λοιπόν, γίνονται. Μπορεί να είναι μικρά, αλλά, εφόσον είναι πολλά και γίνονται συστηματικά, αθροιζόμενα θα μας δώσουν κάτι μεγάλο στο τέλος. Το πρόβλημα με την απόδοση της κυβέρνησης στον συγκεκριμένο τομέα είναι ότι δεν γίνονται από όλους. Οι πιο πολλοί υπουργοί ανταποκρίνονται στις ανάγκες της κινητικότητας. Κάποιοι όμως αρνούνται ευσχήμως να ακολουθήσουν την πολιτική της κυβέρνησης και οχυρώνονται πίσω από ό,τι βρίσκουν πρόσφορο. Ο υπουργός Πολιτισμού, λ.χ., οχυρώνεται πίσω από την άνωθεν προστασία και ο υπουργός Παιδείας πίσω από τη συνδικαλιστική δύναμη των υπαλλήλων του τομέα του. Ολοι τους, δε, διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους ότι δεν πρόκειται να απολυθεί κανένας!
Δεν λέω! Ωραία ιδέα είναι να ανασυγκροτήσουμε το Δημόσιο εξόδοις του κορόιδου που θα χρεωθεί τις όποιες απολύσεις. Μια χαρά ιδέα, υπό την προϋπόθεση ότι ο τελικός στόχος είναι η πολιτική επιβίωση του καθενός. Υπό άλλες συνθήκες, δηλαδή εκείνες που ίσχυαν προ του 2010, κάτι τέτοιο θα έστεκε ως προσωπική στρατηγική. Εδώ, όμως, η ατομική επιβίωση υπουργών, υπουργίσκων, πολιτευτών και άλλων που μετέχουν στην προσπάθεια, όσο και αν οι ίδιοι δεν το καταλαβαίνουν, εξαρτάται από την επιτυχία του συνόλου.
Δεν αρκεί ο πρωθυπουργός και ακόμη τρεις τέσσερις άλλοι υπουργοί να αντιλαμβάνονται τον στόχο, ενώ οι άλλοι λειτουργούν ως εάν τίποτε δεν έχει αλλάξει. Το στοίχημα της κυβέρνησης, για να το πούμε στα «hellenicos», είναι «make or break»· δηλαδή, ή θα πετύχει ή θα πάει εκεί όπου δεν μου επιτρέπεται να πω. (Μου επιτρέπεται, ωστόσο, να σας πω ότι φαντάζομαι την Ελλάδα, δαφνοστεφή ως συνήθως, αλλά με σηκωμένη την εσθήτα της επί του «θρόνου», να τραβάει το καζανάκι...) Αν η κυβέρνηση είναι να κερδίσει το στοίχημα, πρέπει να πείσει τους πολλούς ότι, προς όφελός τους, αγωνίζεται έντιμα για να αλλάξει το τέρας· και η επιτυχία αυτή ή θα είναι όλων ή κανενός.