Τετάρτη 2 Απριλίου 2014

Άρθρο του Αλ. Παπαχελά για τον ιδανικό τριαντάρη που θα αναλάβει τα ηνία


Ιδανικός τριαντάρης
Αλέξης Παπαχελάς
Φαντάζομαι ότι κάπου ανάμεσά μας υπάρχει σήμερα ένας 30άρης, ο οποίος σε λίγα χρόνια θα μπορέσει να τραβήξει τη χώρα μπροστά, στην κατεύθυνση που της αξίζει.
Εχω πολλές φορές την αίσθηση ότι οι πολιτικοί τού σήμερα είναι απολύτως μεταβατικοί και πως θα χρειασθεί μια νέα γενιά για να μας βγάλει οριστικά από το ιστορικό επεισόδιο της μεταπολίτευσης και να μας κάνει μια κανονική ευρωπαϊκή χώρα. Δεν υποτιμώ καθόλου τον ρόλο όσων σήμερα χειρίζονται τις τύχες της χώρας. Οταν γραφτεί η Ιστορία με ψυχραιμία και σύνεση, μακριά από τις άγριες κραυγές και τις εξαιρετικά δημοφιλείς θεωρίες συνωμοσίας, θα φανεί πόσο σημαντικό ήταν να σταθεί η Ελλάδα όρθια και να μείνει στο αγκυροβόλιο του ευρώ. Δεν είναι λίγο αυτό στα μάτια της Ιστορίας.
Ο 30άρης που φαντάζομαι, όμως, θα είναι απαλλαγμένος από όλα τα στερεότυπα κόμπλεξ, τις μιζέριες που κρύβουν μέσα στο DΝΑ τους οι γενιές της μεταπολίτευσης. Το τι έγινε τον Δεκέμβρη του 1944 θα του μοιάζει ενδιαφέρον θέμα για ιστορική μελέτη, όχι ερέθισμα για παθιασμένη νοσταλγία ή την επιδίωξη κάποιας ρεβάνς, ούτε αφορμή για αντικομμουνιστικές υστερίες. Δεν θα είναι, με άλλα λόγια, όμηρος ιστορικών παθών, κομματικών διχασμών και άλλων ξεπερασμένων συνδρόμων. Γιατί είναι πραγματικά τραγικό σήμερα να ακούς νέα παιδιά που ανοίγουν το στόμα τους και αντί για φρέσκες ιδέες αραδιάζουν ό,τι πιο σκονισμένο και μουχλιασμένο έχει να προσφέρει το πάνθεον των μεταπολιτευτικών κλισέ και φοβιών.
Ο εν λόγω 30άρης θα μπορεί να εξηγήσει σταράτα γιατί η χώρα χρειάζεται επενδύσεις και να κηρύξει το τέλος του αφανούς και ύπουλου πολέμου του κεντρικού κράτους, των δήμων, της γραφειοκρατίας, των συνδικάτων, μέρους της δικαιοσύνης εναντίον της επιχειρηματικότητας. Δεν θα μιλάει ξύλινα, δεν θα καλεί τον κόσμο στα «όπλα» για ψύλλου πήδημα και θα ευαγγελίζεται τον κοινό, πρακτικό νου που τόσο πολύ μας λείπει. Δεν θα χαϊδεύει τα αυτιά του κόσμου ούτε τα αυτάκια του κτήνους του λαϊκισμού που θέριεψε πέρα από κάθε λογική. Θα μπορεί να εξηγήσει στην κοινωνία ότι οι κανόνες και οι θεσμοί είναι για να τηρούνται, από τον πιο ισχυρό ολιγάρχη μέχρι τον «κακομοίρη» που οδηγάει το μηχανάκι στο πεζοδρόμιο γιατί έτσι του γουστάρει. Δεν θα είναι εγκλωβισμένος, βλέπετε, στα μεταπολιτευτικά σύνδρομα που έχουν δημιουργήσει μια απίστευτη παράνοια γύρω από τα ζητήματα ασφάλειας: όταν δεν υπάρχει σκούζουμε όλοι εναντίον του κράτους, όταν κάποιος εφαρμόζει τον νόμο και την τάξη φωνάζουμε τότε ότι καταλύεται η δημοκρατία. Ε λοιπόν, η κοινωνία, και μαζί της η μεθεπόμενη πολιτική ηγεσία του τόπου, θα βρουν την πολυπόθητη ισορροπία και η αποπολυτεχνειοποίηση θα είναι γεγονός.
Από πού θα βγει τώρα αυτός ο 30άρης και οι άλλοι της γενιάς του που θα μας πάνε μπροστά; Λένε οι μηδενιστές ότι αποκλείεται να μπορεί να βγει από τα σημερινά πανεπιστήμια ή από μια κοινωνία που έμαθε πολλά χρόνια στα εύκολα και την πλαστή ευημερία. Δεν συμφωνώ καθόλου. Ολοι μας συναντάμε καταπληκτικά νέα παιδιά με αρχές, αξίες, κέφι, επαγγελματισμό και μια εντελώς διαφορετική νοοτροπία από εκείνη που κουβαλούσε η πλειονότητα των παιδιών της μεταπολίτευσης. Δεν αναφέρομαι στους οργισμένους νέους που προτιμούν ακόμη και σήμερα να κάθονται στο καφενείο, γιατί θεωρούν προσβολή να δουλέψουν για λίγα χρήματα. Μιλάω για τα παιδιά που είτε εγκατέλειψαν τη μίζερη παγίδα του καφενείου είτε δεν έπεσαν ποτέ σε αυτήν. Το παλεύουν με νύχια και με δόντια, άλλα απογοητεύονται και φεύγουν, άλλα καταλήγουν δυστυχώς στον μηδενισμό της βίας και της στείρας αμφισβήτησης. Εχουμε σαν λαός πολλά προτερήματα, τα οποία θάφτηκαν κάτω από τον εύκολο πλουτισμό, τη βεβαιότητα του διορισμού στο Δημόσιο, το lifestyle, την αδράνεια.
Σήμερα προέχει ασφαλώς να βγούμε από το βαθύ πηγάδι στο οποίο μπήκαμε πριν από λίγα χρόνια. Αυτοί που το παλεύουν και θα το πετύχουν θα έχουν σοβαρό μέρισμα από την Ιστορία. Για να πάμε παρακάτω, όμως, χρειάζεται αλλαγή παραδείγματος και γενιάς. Ο κ. Τσίπρας θα μπορούσε να έχει μια ευκαιρία, αλλά το νέο της ηλικίας δεν μπορεί να κρύψει το παλιό της νοοτροπίας. Δυστυχώς. Υπάρχουν βεβαίως και εκείνοι που υπόσχονται την επιστροφή σε πρόσωπα, ιδέες, συνήθειες και τη ΝΙΡΒΑΝΑ της προμνημονιακής εποχής. Και αυτοί θα καταλήξουν στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας. Η λύση δεν βρίσκεται στο χθες και σε φθαρμένα υλικά. Η χώρα θα περάσει τον κάβο, αλλά για να ανοίξει πανιά με όρεξη και πείσμα θα χρειασθεί μια νέα γενιά στο τιμόνι. Ετσι απλά.