Γέμισε πωλητήρια επιχειρήσεων η Ελλάδα
Από την Κέρκυρα ώς τη Ρόδο και από την Αλεξανδρούπολη ώς τα Χανιά πωλούνται ξενοδοχεία, ενεργειακές έως και χρηματιστηριακές
Του Ηλία Γ. Μπέλλου
(Πηγή : http://news.kathimerini.gr)
Πίσω από τους τίτλους για τις μεγάλες επικείμενες ιδιωτικοποιήσεις, όπως του ΟΛΠ, της ΤΡΑΙΝΟΣΕ ή της ΔΕΠΑ, κρύβονται εκατοντάδες πωλητήρια, σε μεγάλες και μεσαίες ελληνικές επιχειρήσεις, ακόμα και σε κλάδους αιχμής, όπως ο τουρισμός ή η ενέργεια και βέβαια, οι τράπεζες.
Γνωστές, ίσως αποσπασματικά, προκαλούν πλέον μικρή εντύπωση. Ωστόσο, αν αθροιστούν, συνθέτουν μια πρωτοφανή, όχι μόνο για τα ελληνικά δεδομένα αλλά και για τα διεθνή, διαδικασία. Από την Κέρκυρα έως την Ρόδο και από την Αλεξανδρούπολη έως τα Χανιά πωλούνται από ξενοδοχεία, ενεργειακές επιχειρήσεις και εταιρείες παραγωγής και εμπορίας τροφίμων έως χρηματιστηριακές, τράπεζες, υποδομές, επιχειρήσεις κοινής ωφελείας, συμμετοχές τραπεζών σε αυτοκινητοδρόμους, νησιά, έως και... θαλαμηγοί.
Μεγάλο μέρος των πωλητηρίων έχει μπει από τις τράπεζες σε περιουσιακά στοιχεία που έχουν περιέλθει, de facto ή de jure, στην κυριότητά τους από την αδυναμία εξυπηρέτησης των δανείων των ιδιοκτητών τους. Κάποια από αυτά είναι συμμετοχές σε επιχειρήσεις και πολλά από αυτά είναι ξενοδοχεία, όπως το Capsis στη Ρόδο, ενώ άλλα είναι στοιχεία ενεργητικού οφειλετών, όπως είναι τα πλοία ακτοπλοϊκών επιχειρήσεων. Ακόμα ολόκληροι στόλοι αυτοκινήτων από κατασχέσεις και θαλαμηγών, που επίσης έχουν περιέλθει στην κυριότητά τους, διατίθενται κατά καιρούς στο εξωτερικό σε κλάσματα της τιμής κτήσης τους.
Στον ξενοδοχειακό τομέα οι προς πώληση μονάδες είναι κυριολεκτικά χιλιάδες. Από εμβληματικά συγκροτήματα, όπως ο Αστέρας Βουλιαγμένης, μέχρι απαξιωμένα αρχιτεκτονήματα άλλων δεκαετιών, όπως τα -σημεία αναφοράς της δεκαετίας του ’70- Ξενία. Επίσης στο σφυρί βγαίνουν αδιακρίτως μικρές έως μεγάλες μονάδες, σε περιοχές όπως η Αιδηψός, η Ρόδος, η Κρήτη, η Χαλκιδική, η Πελοπόννησος και η Λήμνος, άλλες εν λειτουργία και άλλες σε εγκατάλειψη, με αποτέλεσμα η υπερπροσφορά να χαρακτηρίζεται από ξένους ως μοναδική στα ιστορικά χρονικά.
Στον χρηματοοικονομικό κλάδο είναι γνωστή η αναζήτηση αγοραστή για σημαντικό ποσοστό της Eurobank, όπως και το εγχείρημα των συστημικών τραπεζών εν γένει για αναζήτηση αξίας στη διάθεση των ασφαλιστικών τους μονάδων. Η Εθνική Ασφαλιστική, η Eurolife και η Αγροτική Ασφαλιστική και τα περιουσιακά τους στοιχεία είναι μερικές μόνον από τις εταιρείες του κλάδου που κοιτούν ξένοι και όχι μόνον επενδυτές. Ακόμα πωλούνται χρηματιστηριακές και εξετάζεται η διάθεση ακόμα και θυγατρικών τραπεζών στο asset management. Επίσης, παραμένει προς πώληση η Επενδυτική Τράπεζα Ελλάδος μετά την αποχώρηση της Λαϊκής Κύπρου από το προσκήνιο. Το ίδιο συμβαίνει και με τις εταιρείες ακινήτων, με τις εισηγμένες, μάλιστα, ΑΕΕΑΠ να αναζητούν στρατηγικούς επενδυτές. Ετσι την είσοδο της Fairfax στο μετοχικό κεφάλαιο της Eurobank Properties αναμένεται να ακολουθήσουν ανάλογες εξελίξεις στη θυγατρική της Εθνικής, Πανγαία, ενώ τις προοπτικές της σε αυτήν την κατεύθυνση εξετάζει και η Trastor. Στο μέτωπο των ακινήτων, βέβαια, πρέπει να προστεθούν οι χιλιάδες επαγγελματικοί χώροι, γραφεία και βιομηχανικά κτίρια και οι ακόμα περισσότερες κατοικίες και εξοχικά που πωλούνται είτε από τους ιδιοκτήτες τους είτε από τους χρηματοδότες και κατασκευαστές.
Επιπλέον πρέπει να σημειωθεί ο εν εξελίξει διαγωνισμός για την έκταση του Ελληνικού και βέβαια των δεκάδων ελληνικών νησίδων που κοσμούν ιστοσελίδες κτηματομεσιτών ανά τον πλανήτη. Το ρόστερ των ακίνητων που βγάζει το ΤΑΙΠΕΔ στην αγορά περιλαμβάνει ακόμα την Αφάντου στη Ρόδο, το Sale & Repo με τα 28 κτίρια του Δημοσίου, ακίνητα στο εξωτερικό, κάμπινγκ και Ξενία, ιαματικές πηγές και δεκάδες μεγάλες εκτάσεις-φιλέτα.
Τα πωλητήρια που έχουν μπει σε ιδιωτικές εταιρείες είναι επίσης εκατοντάδες και σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές περισσότεροι από 300 επιχειρηματίες έχουν προσεγγίσει το Invest iGreece προς αναζήτηση αγοραστών από το εξωτερικό.
Ρευστοποίηση ενεργητικού για την αναζήτηση ζεστού χρήματος
Ως γνωστόν, πωλητήρια έχουν βγει παντού. Ο κανόνας υποστηρίζει πως «ό,τι μπορεί να πωληθεί πωλείται». Στο πλαίσιο αυτό, πέραν όλων των άλλων, σε εξέλιξη βρίσκεται και η ρευστοποίηση στοιχείων ενεργητικού τραπεζών ή επιχειρήσεων που έχουν περιέλθει στην ιδιοκτησία και ευθύνη των εννέα υπό ειδική εκκαθάριση τραπεζών. Για παράδειγμα, η Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης που πωλεί η Αγροτική -όπως η Δωδώνη και η ΣΕΚΑΠ πριν από αυτή- είναι μερικές μόνον από τις περιπτώσεις που εμπίπτουν σε αυτή την κατηγορία.
Είναι επίσης γνωστές στην αγορά οι επαφές ξένων με ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες για ενδεχόμενες εξαγορές στον κλάδο, όπως και το ότι διάφορα (αλλά συγκεκριμένα) private equity funds βρίσκονται σε συζητήσεις με ελληνικές αλυσίδες λιανεμπορίου, με στόχο την απόκτηση μετοχικού ποσοστού. Ενίοτε πλειοψηφικού.
Ομως η χαώδης λίστα των προς πώληση ελληνικών assets δεν σταματάει εδώ. Αντιθέτως, εκτείνεται σε όλο το φάσμα του ελληνικού επιχειρείν, το οποίο βρίσκεται σε αγωνιώδη αναζήτηση ρευστότητας. Ετσι, στον τομέα της ενέργειας ξεχωρίζουν για το πλήθος τους οι πωλήσεις αδειών για φωτοβολταϊκά συστήματα ή ολοκληρωμένων αναπτύξεων ανάλογου περιεχομένου. Επιπλέον, μεγάλοι όμιλοι, όπως η Ελληνική Τεχνοδομική, έχουν εξετάσει επί μακρόν την πώληση μονάδων τους στις ανανεώσιμες πηγές, όπως η Ελληνική Τεχνοδομική Ανεμος.
Στην ενέργεια, πάντως, ξεχωρίζει μεσοπρόθεσμα ο νέος διαγωνισμός για την πώληση της ΔΕΠΑ, που αυτή τη φορά ελπίζεται ότι θα έχει θετικό αποτέλεσμα, αλλά και η επικειμένη διάθεση του ποσοστού του Δημοσίου στα ΕΛΠΕ. Ως γνωστόν, εκεί το 40% και πλέον του μετοχικού κεφαλαίου ελέγχεται από τον όμιλο Λάτση. Τέλος, ένα από τα μεγαλύτερα projects αυτού του κλάδου θα αφορά την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ, που ξεκινάει οσονούπω και όπως είναι φυσικό το αποτέλεσμά του αναμένεται με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον.
Υπενθυμίζεται, τέλος, πως στη λίστα με τις λεγόμενες «μεγάλες αποκρατικοποιήσεις», όπου περιλαμβάνονται οι κοινωφελείς και άλλες επιχειρήσεις, οι υποδομές και οι συμμετοχές, συναντά κανείς ορισμένα από τα μεγαλύτερα ονόματα ανά κλάδο. Εκεί πρόκειται να πωληθούν άμεσα ή μεσοπρόθεσμα επιχειρήσεις όπως ο ΟΛΠ, ο ΟΛΘ, η ΕΥΔΑΠ, η ΕΥΑΘ, τα ΕΛΤΑ, περιφερειακά και μικρά λιμάνια και μαρίνες ανά την Ελλάδα, περιφερειακά αεροδρόμια, όπως και η συμμετοχή του Δημοσίου στο Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών, Ελληνικοί Αυτοκινητόδρομοι και η Εγνατία Οδός, η συμμετοχή στο Καζίνο Πάρνηθας αλλά και η υπεράκτια εγκατάσταση αποθήκευσης φυσικού αερίου στη Νότια Καβάλα. Τέλος, στην ίδια κατηγορία θα μπορούσαν να συμπεριληφθούν, υπό προϋποθέσεις, τα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα και η Ελληνική Βιομηχανία Οχημάτων. Παράλληλα, μια σειρά αδειοδοτήσεων και διαγωνισμών, όπως το λεγόμενο ψηφιακό μέρισμα ή οι διαγωνισμοί για τη διαχείριση αποβλήτων, αναζητεί επίσης υποψήφιους επενδυτές. Στην κορυφή αυτής της κατηγορίας είναι βέβαια οι επερχόμενοι διαγωνισμοί για την έρευνα, την ανάπτυξη και την εκμετάλλευση των ελληνικών υπεράκτιων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων.
Και όπως ίσως να γίνεται εύκολα αντιληπτό, σε όλες σχεδόν τις παραπάνω περιπτώσεις κοινός παρονομαστής είναι η, συνήθως μεγάλη, διαφορά του επιδιωκόμενου εσόδου από τα προσφερόμενα τιμήματα, σε μια ελληνική πραγματικότητα όπου το πάνω χέρι έχουν αδιαμφισβήτητα οι αγοραστές. Αλλά αυτός είναι λίγο ώς πολύ ο κανόνας της αγοράς.
Οταν ο πωλητής βρίσκεται σε ανάγκη, ο υποψήφιος επενδυτής θα φροντίσει με κάθε τρόπο να... αξιοποιήσει το γεγονός. Και βεβαίως η βασική του προτεραιότητα είναι σε αυτές τις περιπτώσεις να πετύχει καλύτερη τιμή. Το ίδιο συμβαίνει και σε αυτή την περίπτωση, που δεν θα μπορούσε να αποτελέσει εξαίρεση.
