Θεωρίες "συνωμοσίας" για βότκα
Ντμίτρι Μπλινόφ
(Πηγή : http://rbth.gr)
Η βότκα είναι το πιο γνωστό διεθνώς ρωσικό προϊόν. Οι Ρώσοι νιώθουν γι' αυτήν μεγάλη αγάπη αλλά και μεγάλη απέχθεια. Αν υπολογίσουμε, πόσες σελίδες της ρωσικής Λογοτεχνίας είναι αφιερωμένες στα οφέλη, αλλά και στις ολέθριες συνέπειές της, θα μετράμε χιλιάδες σελίδες.
Ποιο είναι το μυστικό αυτού του άχρωμου ποτού με το χαρακτηριστικό άρωμα, την καυτή και απαλή γεύση και τους 40 βαθμούς του; Ας προσπαθήσουμε να το κατανοήσουμε. Κατ'αρχήν, να πούμε δυο λόγια για το τι είναι η γνήσια βότκα. Έτσι μπορεί να ονομάζεται μόνο το ποτό που έχει παραχθεί από οινόπνευμα σίκαλης ή σιταριού, υψηλής διύλισης (96-98 βαθμών, σε αντίθεση με το ουίσκι, το οποίο παράγεται από πιο χαμηλόβαθμα οινοπνεύματα), και έχει αραιωθεί με καθαρό φυσικό νερό, σε αναλογία 40/60, και μόνο ως προς το βάρος, αλλά όχι ως προς την ποσότητα.
Έπειτα αρχίζουν τα θαύματα
Το πρώτο θαύμα: Οι γνώστες συμφωνούν στην άποψη ότι η γνήσια βότκα παράγεται μόνο στην Ανατολική Ευρώπη. Στη Ρωσία, τη Λευκορωσία, την Ουκρανία και την Πολωνία. Μερικοί αναφέρουν και τη Φινλανδία, αλλά εδώ δεν υπάρχει συναίνεση. Οι αληθινοί οπαδοί πιστεύουν ότι όσο ακριβή και να είναι, όσο προχωρημένες τεχνολογίες και να αξιοποιούνται, το αποτέλεσμα δεν είναι σωστό. Θαυμαστές της Grey Goose ή της Absolut, να το ξέρετε και να το θυμάστε αυτό.
Το δεύτερο μυστικό: Γιατί μόνο στην Ανατολική Ευρώπη, δεν το έμαθε κανείς και ποτέ. Κάποιοι μιλάνε για την ιδιαιτερότητα στη γεύση των σιτηρών, από τα οποία παράγεται το οινόπνευμα, άλλοι για τις εξαιρετικές ιδιότητες του νερού. Ομως δεν υπάρχει κάποια κοινή άποψη. Ωστόσο, το γεγονός ότι η βότκα εφευρέθηκε στη Ρωσία έχει πια και την νομική της επιβεβαίωση. Οι Πολωνοί παραγωγοί προσπάθησαν τον περασμένο αιώνα να καταχωρήσουν τη βότκα ως προστατευόμενη ονομασία προέλευσης, ισχυριζόμενοι ότι αυτή γεννήθηκε στην περιοχή της τωρινής Πολωνίας. Αλλά ο Ρώσος γαστρονόμος και ιστορικός Βίλιαμ Ποχλιόμπκιν, με ιστορικά τεκμήρια στα χέρια του, απέδειξε ότι η πατρότητα ανήκει στη Ρωσία, και το διεθνές δικαστήριο αναγνώρισε το δίκιο του. Στο μεταξύ, η ζωή του Ποχλιόμπκιν χρήζει ενός ξεχωριστού αφιερώματος. Ο επιστήμονας έγινε γνωστός όχι μόνον χάρις στα έργα του σχετικά με την ιστορία της Σκανδιναβίας, που του εξασφάλισαν κύρος στον ακαδημαϊκό κύκλο, αλλά και για τα βιβλία του με θέμα τη μαγειρική, ανάμεσα στα οποία υπάρχει και η “Ιστορία της βότκας”. Τα γαστρονομικά του έργα έδωσαν σε μεγάλο βαθμό αφορμή για τη σημερινή αναγέννηση της ρωσικής κουζίνας. Το τέλος του Ποχλιόμπκιν ήταν φρικτό. Βρέθηκε δολοφονημένος στο σπίτι του, με 11 πληγές από κάτι που θύμιζε τεράστια σύριγγα. Φαίνεται ότι το φονικό εργαλείο ήταν γεμάτο με βότκα. Αν και ο ίδιος έπινε με μέτρο, στους μύες του Ποχλιόμπκιν βρέθηκε αλκοόλ σε μεγάλη ποσότητα. Οι δολοφόνοι δεν ανακαλύφθηκαν ποτέ.
Πως πίνουν οι Ρώσοι
Ας πιούμε ένα σφηνάκι “πικρής” εις μνήμην του Βίλιαμ Βαλεντίνοβιτς, όπως αποκαλούν τρυφερά τη βότκα οι Ρώσοι. Και να το κάνουμε σωστά.
Κατ' αρχάς, χωρίς πάγο! Η βότκα πίνεται παγωμένη (μία ώρα στην κατάψυξη, όχι λιγότερο, και η ιδανικά παγωμένη βότκα αποκτά πυκνότητα, σαν εκείνη της γλυκερίνης), από παγωμένα ειδικά σφηνάκια (των 50 ή 70 ml). Λοιπόν, κρατάμε στο αριστερό μας χέρι ένα πιρούνι με κάποιον από τους παραδοσιακούς μεζέδες (μανιτάρια τουρσί ή αγγουράκι, κάνουν και μαριναρισμένα), ενώ στο δεξί το σφηνάκι με την παγωμένη βότκα. Πρέπει να την πιείτε οπωσδήποτε μονορούφι, και κατευθείαν να τσιμπήσετε. Ως μεζές κάνει και το αλατισμένο ψάρι. Το στόμα πικρίζει, ο οισοφάγος καίει, και η ζωή δεν φαίνεται πια και τόσο τραγική. Δεν είναι τυχαίο ότι η βότκα είναι ένα τελετουργικό ποτό που σερβίρεται στα ρωσικά μνημόσυνα. Αλλά και στους γάμους επίσης.
Λικέρ βότκας
Ας επιστρέψουμε όμως από τις δραματικές λεπτομέρειες της βότκας σ' εκείνες που σχετίζονται με τη μαγειρική. Στον κατάλογο ενός καλού εστιατορίου ρωσικής κουζίνας, εκτός από τη λεγόμενη “λευκή” βότκα, δηλαδή χωρίς προσθήκες, θα υπάρχουν οπωσδήποτε αποστάγματα και λικέρ. Τα αποστάγματα παράγονται με βάση τη βότκα και διάφορα αρωματικά υλικά χωρίς προσθήκη ζάχαρης. Το πιο συνηθισμένο αρωματικό υλικό είναι η φλούδα ενός λεμονιού για μισό λίτρο βότκας, που παραμένει για τρεις βδομάδες σε ένα ζεστό μέρος, αποστραγγίζεται και σερβίρεται δροσερή.
Για τα λικέρ χρησιμοποιούνται φρέσκα φρούτα και μούρα με προσθήκη ζάχαρης ή μελιού. Το ποτό μένει για δυόμιση μήνες σ' ένα ζεστό μέρος, στα μούρα (τα πιο δημοφιλή στη Ρωσία είναι τα βακκίνια και τα βατόμουρα) πρέπει να αντιστοιχούν στα δύο τρίτα του όγκου, η ζάχαρη ή το μέλι προστίθενται ανάλογα με τις προτιμήσεις, στο τέλος το ποτό αποστραγγίζεται. Δεν χρειάζεται να παγώνετε το λικέρ το ίδιο όσο τη λευκή βότκα ή τα πικρά αποστάγματα.
Ο,τι λάμπει δεν είναι χρυσός
Και, τέλος, μερικές συμβουλές για το πώς να επιλέξετε μια καλή βότκα στη Ρωσία.
Ο πρώτος κανόνας λέει ότι το πιο ακριβό δε σημαίνει και το πιο καλό. Πληρώνοντας για ένα μπουκάλι βότκα πάνω από $20, δίνεται τα λεφτά σας σε εταιρίες μάρκετινγκ και διαφήμισης. Κατά μέσο όρο η ποιότητα ενός προϊόντος με μεσαία τιμή δεν θα είναι χαμηλότερη.
Δεύτερος κανόνας: Προσπαθήστε να μάθετε από τους ντόπιους ποιά βότκα βγήκε στην παραγωγή πριν από λίγο καιρό. Ένα καινούργιο προϊόν θα είναι, λογικά, πιο ποιοτικό από ένα ήδη προωθημένο. Αυτό έχει σχέση και με τις ιδιαιτερότητες της παραγωγής. Τα φίλτρα στο δοχείο όπου παράγεται το οινόπνευμα βρομίζει με τον καιρό, και πρέπει να το απενεργοποιούν ώστε να το καθαρίσουν, που σημαίνει οικονομικές απώλειες. Γι' αυτόν το λόγο προσπαθούν να κάνουν όσο δυνατόν λιγότερες παύσεις. Κάτι που έχει αντίκτυπο στην ποιότητα της βότκας.
Το τρίτο: Οι Ρώσοι ποτέ δεν λένε “Στην υγεία!” όταν πίνουν βότκα. Λένε διάφορα, όμως η καλύτερη πρόποση είναι το “Πάμε!” ή “Φύγαμε” κατά το ελληνικότερο, δηλαδή τη λέξη που είπε ο Γκαγκάριν λίγο πριν πετάξει στο διάστημα.
ΣΥΝΤΑΓΗ
Η “Χρενοβούχα” είναι ένα από τα πιο δημοφιλή πικρά αποστάγματα, ιδιαίτερα σε ρωσικά εστιατόρια, που παρασκευάζεται εύκολα στο σπίτι. Για ένα μπουκάλι καλής βότκας θα χρειαστείτε δύο ρίζες χρένο (horseradish), μισό λεμόνι και ένα κουτάλι της σούπας μη ζαχαρωμένο μέλι, για να το γλυκάνει. Κόβουμε το χρένο σε μακρόστενα κομματάκια, το βάζουμε μες στη βότκα, προσθέτουμε το μέλι, τον χυμό λεμονιού και το αφήνουμε όλο σ' ένα ζεστό μέρος για μερικές ημέρες. Έπειτα το αποστραγγίζουμε, το κρυώνουμε και... Καταλαβαίνετε! Έχουμε λοιπόν μια “ναστόικα” (απόσταγμα) που είναι καταπληκτικό απεριτίφ, και εξίσου καλό χωνευτικό.